Βιβλία της Πρεκατέ Βικτωρίας

ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΠΡΕΚΑΤΕ ΒΙΚΤΩΡΙΑΣ

1)"Η κακοποίηση του παιδιού στο σχολείο και στην οικογένεια", Ιατρικές εκδόσεις ΒΗΤΑ,2008, τηλ.για παραγγελίες αντικαταβολή 210-6714371, http://betamedarts.gr/bookview.php?id=3607


2)"Γυναικεία ευτυχία:Πώς να ελευθερωθείτε από μια σχέση που σας πληγώνει και να ανακτήσετε την προσωπική σας δύναμη: Οδηγός αυτοβοήθειας για γυναίκες", ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΒΗΤΑ, 2011, http://betamedarts.gr/bookview.php?id=1076


3)"Πρόγραμμα αυτο-εκτίμησης για παιδιά .Ενίσχυση αυτοπεποίθησης, Εκπαίδευση αξιών και Προετοιμασία για την επαγγελματική ζωή". Β' ΕΚΔΟΣΗ

Εγχειρίδιο με βιωματικές ασκήσεις για γονείς κι εκπαιδευτικούς. Από τις Ιατρικές Εκδόσεις ΒΗΤΑ, παραγγελία με αντικαταβολή στο 210-6714371. http://betamedarts.gr/bookview.php?id=3607. Δελτίο τύπου για το βιβλίο εδώ


4)"Συζητώντας με την εσωτερική μητέρα". Θεραπευτικός οδηγός για να ξαναβρούμε την ιδανική μητρική αγάπη μέσα μας.

Ιατρικές Εκδόσεις ΒΗΤΑ τηλ. 2016714371. Δελτίο τύπου εδώ

Πληροφορίες και περιεχόμενα http://betamedarts.gr/bookview.php?id=3791


5)Μετάφραση/Επιμέλεια του 'Οδηγού Θεραπείας για τον Βιασμό' της Aphrodite Matsakis. Ιατρικές Εκδόσεις ΒΗΤΑ (2007)


6)'Οδηγός εκπαιδευτικών και γονέων για την ανίχνευση της παιδικής κακοποίησης' (A' συγγραφέας) Ιατρικές Εκδόσεις ΒΗΤΑ (2007, Β έκδοση 2019)

Η εκπαιδευτικός και ψυχολόγος Πρεκατέ Βικτωρία έχει εκπαιδευτεί στην Αγγλία και ασχοληθεί με θέματα κακοποίησης παιδιών και γυναικών, σεμινάρια αυτοεκτίμησης, θεραπείας τραύματος, κατάθλιψης, αποχωρισμού-απώλειας, καθώς και θέματα ψυχοπαιδαγωγικής στήριξης για μαθητές με δυσκολίες.



Σύντομα άρθρα στο facebook.com/victoria.prekate.9


---------------------------------------------------------

Η εκπαίδευση στην πνευματική ζωή ως ανάγκη του παιδιού και ανθρώπινο δικαίωμά του.

Στην Ελλάδα της συναισθηματικής αγριότητας, της διάβρωση της συμπόνιας, της αλλοτρίωση κάθε έννοιας ανθρωπιάς, της μετάλλαξης του ‘ενδιαφέροντος για τον άλλον’ σε κακεντρεχές κουτσομπολιό, της αντικατάστασης των αξιών από το lifetsyle, της υιοθέτησης αυτόματων αντανακλαστικών χλευασμού και υποτίμησης οποιασδήποτε μορφής ανθρώπινης αδυναμίας, έχουμε πολλά να ωφεληθούμε από την εκπαίδευση στην πνευματική ζωή της θρησκευτικής παράδοσης του τόπου μας. Περισσότερα εδώ https://brightplanet.blogspot.com/2020/01/blog-post_25.html


YOUTUBE κανάλι Victoria Prekate

Εκπαιδευτικά βίντεο, ομιλίες, συνεντεύξεις κλπ https://www.youtube.com/channel/UCPQUL5W0B32LIG15tfTS5BA Στο ιστολόγιο αυτό αναρτώνται άρθρα ψυχολογίας και προσωπικές απόψεις. Τα θέματα που με ενδιαφέρουν είναι η προστασία του παιδιού, η πρόληψη και θεραπεία της ενδο-οικογενειακής βίας, οι εφαρμογές της ψυχολογίας στην βελτίωση της καθημερινής ζωής και η σχέση ψυχολογίας και πνευματικής ζωής μέσα από την Ορθοδοξία.
myows online copyright protection

Διαθεματικό μάθημα για τις πολικές αρκούδες


Πρεκατέ Βικτωρία
Εκπαιδευτικός, Ψυχολόγος

Η ιδέα για το μάθημα αυτό προέκυψε μετά την συνταρακτική είδηση (και φωτογραφία) σκελετωμένης πολικής αρκούδας, που πέθανε λόγω έλλειψης πάγου κατά την αναζήτηση τροφής. Νομίζω είναι σημαντικότερο από ποτέ να μάθουν τα παιδιά, ειδικά τα παιδιά, για αυτό το μοναδικό ζώο που απειλείται και για το οποίο θα πρέπει να κινητοποιηθούμε άμεσα στη δική μας γενιά, ώστε να εξακολουθεί να υπάρχει στη δική τους. Το μάθημα ξεκινά από κείμενο με τη δική μου ερμηνεία των αξιών που ενσωματώνει η πολική αρκούδα (και αποτελεί επέκταση προηγούμενου άρθρου μου) και στη συνέχεια ακολουθούν πιθανές ιδέες για διαθεματικές δραστηριότητες. Οι επιστημονικές πληροφορίες έχουν πηγή στο www.polarbearsinternational.org, το οποίο προσφέρει εκπληκτικά βίντεο και διαφάνειες για προβολή στην τάξη (στα αγγλικά). Για παιδιά: είστε ευπρόσδεκτοι να χρησιμοποιήσετε το κείμενο για εργασία στην τάξη, αλλά παρακαλώ, μην κάνετε απλώς copy paste χωρίς να το διαβάσετε! Αυτό θα πρέπει να είναι πολύ βαρετό… Διαβάστε το και μάθετε πραγματικά για την πολική αρκούδα, είναι συναρπαστική!

Κείμενο

Η πολική αρκούδα ζει στην Αρκτική και στα βόρεια γεωγραφικά πλάτη των εξής πέντε κρατών: Αλάσκα (ΗΠΑ), Καναδάς, Γροιλανδία (Δανία), Ρωσία και Νορβηγία. Η πολική αρκούδα είναι εκπληκτικά προσαρμοσμένη να επιβιώνει σε ένα από τα πιο εχθρικά περιβάλλοντα του πλανήτη : το Βόρειο Πόλο. Για αυτό, η αντοχή κι η δύναμή της είναι αξιοθαύμαστες. Η θερμοκρασία στο Β.Πόλο μπορεί να φτάσει στους -45 βαθμούς Κελσίου. Η Αρκτική είναι σκοτεινή και παγωμένη για μήνες. Στα πολύ ψηλά πλάτη, ο ήλιος δύει τον Οκτώβρη και ξαναβγαίνει τέλος Φλεβάρη. Αυτό είναι το σπίτι της πολικής αρκούδας. Η πολική αρκούδα δε γνωρίζει σύνορα: διασχίζει τον πάγο από τη Ρωσία στην Αλάσκα, από τον Καναδά στην Γροιλανδία και στη Β. Νορβηγία. Το ζώο αυτό, ο ατρόμητος ταξιδιώτης, φέρνει επιστήμονες και ειδικούς από 3 ηπείρους να συνεργαστούν για να σωθεί η Αρκτική. Η πολική αρκούδα ζει στην Αρκτική (Β. Πόλος), ενώ οι πινγκουίνοι στην Ανταρκτική (Ν. Πόλος). Τα δύο ζώα συνεπώς δεν έχουν ποτέ δει το ένα το άλλο. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι οι πολικές αρκούδες είναι οι φύλακες του Β. Πόλου και οι πινγκουίνοι του Νότιου! Η πολική αρκούδα, λέγεται και αρκούδα της θάλασσας, γιατί είναι το μοναδικό είδος αρκούδας που κολυμπά.


Η πολική αρκούδα έχει εκπληκτική προσαρμοστική ικανότητα. Πέφτει σε χειμέριο λήθαργο (ελαφρύτερο από τη χειμέρια νάρκη) και τότε, κατά τη διάρκεια του χαμηλού μεταβολικού σταδίου, γεννιούνται τα μικρά. Τα μικρά θηλάζουν το πλούσιο σε λίπος γάλα της μαμάς τους και το Μάρτιο που ξυπνά η μητέρα βλέπει τα νεαρά της παιδιά έτοιμα. Η πολική αρκούδα όμως μπορεί να πέσει σε χαμηλό μεταβολικό στάδιο και σε άλλες εποχές, αν η τροφή είναι λιγοστή, ονομάζεται ‘λήθαργος περπατώντας’ (
walking hibernation). Δηλαδή μπορεί να περπατά, σχεδόν σε λήθαργο, μεταβολίζοντας ελάχιστη τροφή. Σε αυτή την κατάσταση, δεν τρώει, δεν πίνει, δεν αποβάλλει, αλλά συγκρατεί τις δυνάμεις της μέχρι να βρεθεί περισσότερη τροφή. Η πολική αρκούδα ξέρει να περιμένει. Η πολική αρκούδα δείχνει επίσης τεράστια υπομονή, όταν κυνηγά. Μπορεί να περιμένει να βγει η φώκια από τη φωλιά της για μέρες. Η πολική αρκούδα επίσης είναι πολύ καθαρή, πλένεται τουλάχιστον για ένα τέταρτο μετά από κάθε γεύμα, σκουπίζεται στον πάγο και της αρέσει πολύ να παίζει με τα μικρά της και με άλλες αρκούδες. Η πολική αρκούδα ζει 15 με 18 έτη και σήμερα υπάρχουν 20.000 με 25.000 άτομα στον πλανήτη.

Η πολική αρκούδα εξελίχθηκε πριν από 5 εκατομμύρια χρόνια από το συγγενή της, την καφέ αρκούδα (που έχουμε και στη χώρα μας), η οποία υπάρχει εδώ και 35 εκατομμύρια χρόνια. Άρα η πολική αρκούδα είναι η κορύφωση, η τελευταία εξέλιξη ενός πανάρχαιου, πάνσοφου προγόνου, που έχει υπάρξει πολύ πριν από τον άνθρωπο, ο οποίος εμφανίστηκε πριν μόλις 2 εκατομμύρια χρόνια. Ίσως να το θυμόμαστε αυτό, όταν θεωρούμε τους εαυτούς μας ανώτερους από όλα τα άλλα πλάσματα κι όταν θεωρούμε ότι δεν έχει σημασία αν εξαφανιστούν, λόγω των πράξεών μας. Μπορεί να θεωρούμε του εαυτούς μας ανώτερους, όμως καμία ανθρώπινη τεχνολογία δεν μπορεί να κάνει ανθρώπινες κοινότητες ικανές να επιβιώσουν για μήνες στο σκοτεινό, παγωμένο Β.Πόλο, όπου επιβιώνει η πολική αρκούδα. Ίσως αυτό να είναι ένα μάθημα ταπεινότητας για εμάς.

Η πολική αρκούδα είναι ένα εξαιρετικά όμορφο ζώο. Είναι άσπρη σε άσπρο φόντο. Όσο και σου φανεί παράξενο, το δέρμα της αρκούδας είναι μαύρο. Όμως το τρίχωμά της είναι που την κάνει να φαίνεται άσπρη. Κι άλλο παράδοξο όμως: Οι τρίχες της δεν είναι άσπρες, αλλά διαφανείς. Είναι περίπου όπως οι οπτικές ίνες. Το λευκό ηλιακό φως σκεδάζεται από την διάφανη τρίχα και το τρίχωμα φαίνεται άσπρο- έτσι όπως συμβαίνει και με τους μικροκρυστάλλους πάγου, από το οποίους αποτελείται το χιόνι. Όταν το φως που πέφτει στη ράχη της αρκούδας είναι π.χ. ροζ από το ηλιοβασίλεμα, τότε η άκρη του τριχώματός της φαίνεται κι εκείνη ροζ. Είναι από τα ελάχιστα ζώα με τρίχωμα που μπορεί και σκεδάζει τα χρώματα του φωτός όπως το ουράνιο τόξο. Θα μπορούσαμε λοιπόν να την αποκαλέσουμε «αρκούδα της ελπίδας». Η εκπληκτική της γούνα  δεν αφήνει όμως καθόλου θερμότητα να φύγει από το σώμα του ζώου (εκτός και αν βραχεί). Είναι η απόλυτη προστασία.

Οι μπροστινές πατούσες της αρκούδες έχουν άνοιγμα  30 εκατοστά, είναι φαρδιές γιατί χρησιμοποιούνται σαν κουπιά για να κολυμπά. (Η πολική αρκούδα είναι εξαιρετικός κολυμβητής, μπορεί να κολυμπά για μέρες). Τη βοηθούν όμως και στο περπάτημά της, που είναι σταθερό και ρυθμικό. Έχει μάλιστα ιδιαίτερες απολήξεις στις πατούσες για να μη γλιστρά στο χιόνι. Έχει εκπληκτική ισορροπία και μπορεί να μοιράζει το βάρος στα πόδια της με τέτοιο έξυπνο τρόπο, ώστε να μην σπάει και το λεπτότερο στρώμα πάγου-παρά το βάρος της. Η πολική αρκούδα χρησιμοποιεί και τα τρία περιβάλλοντα: γη, πάγος, νερό, όμως ο πάγος είναι ο πιο σημαντικός για την επιβίωσή της.

Η πολική αρκούδα είναι ένα εξαιρετικά έξυπνο ζώο. Για να μπορέσει να επιβιώσει σε ένα τόσο σκληρό περιβάλλον, σίγουρα θα είναι πολύ έξυπνη. Μάλιστα, επιστήμονες την έχουν παρατηρήσει να φτιάχνει κατασκευές από παλιούς πλαστικούς σωλήνες και μετά να τις διαλύει με θόρυβο για αστείο!  Έχει το δικό της κώδικα επικοινωνίας με ξεχωριστούς ήχους και γλώσσα σώματος για κάθε περίπτωση. Έχουμε παρατηρήσει μάλιστα  πώς οι πολικές αρκούδες επικοινωνούν μεταξύ τους. Παρότι η τροφή είναι τόσο δύσκολο να βρεθεί, η πολική αρκούδα δεν είναι τσιγκούνα, αλλά ξέρει να μοιράζεται.  Αρκεί να της το ζητήσει η άλλη αρκούδα με ευγενικό τρόπο (υπόκλιση, κύκλος γύρω από το θήραμα και μετά ακουμπά με τη μύτη της τη μύτη της άλλης αρκούδας!). Έχει επίσης πολύ οξυμένο όσφρηση, ακοή και όραση (μην ξεχνούμε ότι στο Β. Πόλο, ο χειμώνας είναι διαρκώς νύχτα για 5 μήνες!) Έχει διαλέξει μια επικίνδυνη ζωή, με ακραίους κινδύνους, που έχουν γίνει ακόμη πιο ορατοί με τις παρεμβάσεις του ανθρώπου στον πλανήτη. Είναι πολύ θαρραλέα.

Η πολική αρκούδα μοιάζει πιο πολύ με εμάς από όσο νομίζουμε. Καταρχάς η θερμοκρασία του σώματός της είναι όπως του ανθρώπου, 35-37 βαθμοί Κελσίου, ακόμη και το χειμώνα που το κρύο γύρω της μπορεί να φτάσει τους -50. Επίσης κοιμάται 7-8 ώρες την ημέρα (όπως εμείς), αλλά της αρέσει να παίρνει και κανέναν μικρό υπνάκο πού και πού κατά τη διάρκεια της ημέρας! Μάλιστα την έχουν δει να χρησιμοποιεί για μαξιλάρι το μπροστινό της πόδι, όπως χρησιμοποιούμε εμείς το χέρι μας. (Μπορεί όμως να χρησιμοποιήσει για μαξιλάρι και ένα κομμάτι πάγου- αυτό δεν μοιάζει με εμάς!)

Η λέξη «Αρκτική» σημαίνει στα αρχαία ελληνικά «η χώρα της αρκούδας». Είναι εκπληκτική σύμπτωση ότι η Αρκτική είναι πράγματι η χώρα της πολικής αρκούδας, αλλά ονομάστηκε έτσι πιθανόν εξαιτίας της θέσης της σε σχέση με τον αστερισμό της Μεγάλης Άρκτου. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, η Μεγάλη Άρκτος ήταν μια νύμφη, που μεταμορφώθηκε σε αρκούδα κι ο Αρκτούρος («φύλακας της αρκούδας») ήταν ο γιος της με το Δία. Ο Δίας τους πήρε και τους δυο στον ουρανό κι έτσι έγιναν οι ομώνυμοι αστερισμοί. Η άρκτος έχει επίσης σημαντική παράδοση στην αρχαία λατρεία της Άρτεμης και στην εκπαίδευση των παιδιών να σέβονται τη φύση, όπως π.χ. στο ναό της Βραυρωνίας Άρτεμης. Σε όσες χώρες εμφανίζεται, όπως και στην πατρίδα μας, η αρκούδα φέρει θρύλο, σεβασμό κι αγάπη στο όνομά της.
Ιδιαίτερα, οι λαοί που συμβιώνουν μαζί της έχουν πολλά να πουν για την πολική αρκούδα: την ονομάζουν «Νανούκ» και τη θεωρούν δυνατή, σοφή, σχεδόν σαν άνθρωπο. Πολλές ιθαγενείς φυλές διηγούνται θρύλους για πολικές αρκούδες-ανθρώπους, που ζουν σε ιγκλού. Αυτές οι αρκούδες περπατούν όρθιες και μιλούν. Οι ιθαγενείς πιστεύουν ότι μέσα στα σπίτια τους ξαναγίνονται άνθρωποι και για αυτό τις ονομάζουν «ο σοφός με την γούνα». Οι Σιβηριανοί ιθαγενείς σέβονται τις αρκούδες και τις αποκαλούν «γκυπ», που σημαίνει «παππούς». Στη Γροιλανδία την αποκαλούν «Τομασούκ», που σημαίνει «αρχηγός των πνευμάτων που βοηθούν». Ακόμη κι όταν οι ιθαγενείς τις κυνηγούν, το κάνουν με μέτρο και σεβασμό. Κρεμούν το δέρμα τους στο ιερό του ιγκλού τους για μέρες και τους αφήνουν εργαλεία, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης και σεβασμού για την αρκούδα που έδωσε τη ζωή της για να βοηθήσει τους ανθρώπους. Κι εδώ έχουμε πολλά να διδαχθούμε, εμείς οι «ανεπτυγμένοι» από τους ιθαγενείς για το πώς να σεβόμαστε αυτό που μας δίνει η φύση κι όχι να το καταβροχθίζουμε, να το καταπατάμε άπληστα, να το κατασπαταλάμε, λες και τα πάντα μας ανήκουν.

Τη δεκαετία του ‘60-70 η μεγαλύτερη απειλή για τις πολικές αρκούδες ήταν το κυνήγι. Τώρα πια αυτό έχει σταματήσει, όμως η απειλή είναι πολύ μεγαλύτερη: το φαινόμενο του θερμοκηπίου λιώνει τους πάγους με ρυθμούς που δεν έχουμε ξαναδεί στην ιστορία της γης, απειλώντας άμεσα την επιβίωση της πολικής αρκούδας. Η πολική αρκούδα δε μπορεί να ζήσει πουθενά αλλού, παρά μόνο στους πάγους. Ήδη ζεσταίνεται υπερβολικά, κάποιες παθαίνουν θερμοπληξία. Άλλες πνίγονται γιατί δε μπορούν να βρουν κομμάτια πάγου, καθώς πολλά έχουν λιώσει. Άλλες δεν μπορούν να περπατήσουν προς τους πάγους ανοιχτής θαλάσσης, όπου βρίσκουν φώκιες. Οι πολικές αρκούδες δοκιμάζονται πολύ, μαζί με χιλιάδες άλλα είδη, από την απερισκεψία και απληστία του ανθρώπου. Αν η κλιματική αλλαγή συνεχίσει με τους σημερινούς ρυθμούς, η πολική αρκούδα θα έχει εκλείψει κατά τα 2/3 μέχρι το 2050. Η πολική αρκούδα δεν μας περισσεύει. Κανένα είδος δεν μας περισσεύει. Τη γη τη μοιραζόμαστε, δεν μας ανήκει. Οφείλουμε να ζήσουμε πιο απλά και να δραστηριοποιηθούμε για να σταματήσει η κλιματική αλλαγή.

(Τα στοιχεία για την πολική αρκούδα σε αυτό το άρθρο βρίσκονται στο www.polarbearsinternational.org. Δείτε επίσης την ελληνική οργάνωση «Αρκτούρος» για τη βοήθεια της αρκούδας στη χώρα μας και στα Βαλκάνια www.arcturos.gr)

Ιδέες για διαθεματικές δραστηριότητες

1)Γλώσσα: Διαφορετικοί λαοί έχουν εφεύρει διαφορετικούς τιμητικούς τίτλους για την πολική αρκούδα. Οι Ινουίτ Εσκιμώοι για παράδειγμα, την αποκαλούν «ο γέρος με τη γούνα». Σκέψου έναν τιμητικό τίτλο που θα μπορούσες να χρησιμοποιήσεις για την πολική αρκούδα. Χρησιμοποίησε το λεξικό και τη φαντασία σου. Προσπάθησε να μην είναι κοινότυπη λέξη  και να είναι  μόνο θετική. Στο τέλος, μπορείτε να φτιάξετε ένα μεγάλο κολλάζ, με φωτογραφίες της πολικής αρκούδας και τους τιμητικούς τίτλους, που βρήκατε.

2)Λογοτεχνία. Γράψτε ένα γράμμα στην πολική αρκούδα. Μετά από όσα διαβάσατε, τι θα θέλατε να της πείτε; Μπορείτε επίσης να γράψετε ένα ποίημα για την πολική αρκούδα. Το κάθε παιδί, μπορεί να συνεισφέρει ένα στίχο, ή μια στροφή, σε δεδομένη ομοιοκαταληξία.

3)Βιολογία: Βρες πληροφορίες για την ανατομία, το χρόνο ζωής, και τη θερμοκρασία της πολικής αρκούδας και μοιράσου στην τάξη τους αριθμούς που σου κάνουν μεγαλύτερη εντύπωση.

4)Ξένες γλώσσες: Βρες το όνομα της πολικής αρκούδας σε διαφορετικές γλώσσες και συμπληρώστε το κολλάζ. Επίσης, παρακολούθησε τις διαφάνειες και τα βίντεο με συνεντεύξεις ειδικών επιστημόνων από το polarbearsinternational.org

5)Μουσική.Μελοποιήστε το ποίημα που γράψατε σε έναν απλό ρυθμό και κάντε το τραγούδι της πολικής αρκούδας! Ένα μικρό τύμπανο και η φωνή σας αρκεί.

6)Φυσική Αγωγή. Κάντε ένα κύκλο και ανακαλύψτε το χορό της πολικής αρκούδας! Βρείτε τα βήματα και τις κινήσεις που μοιάζουν με αυτές της πολικής αρκούδας. Χρησιμοποιήστε τη φαντασία σας! Μπορείτε επίσης να χορέψετε στο τραγούδι που έχετε γράψει για την πολική αρκούδα.

7)Γεωγραφία. Βρες από το polarbearsinternational.org, τις διαδρομές που καλύπτουν οι πολικές αρκούδες και σημείωσέ τις με κόκκινο στο χάρτη.

8)Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή. Υπάρχουν πολλές αιτήσεις (petitions) στο Διαδίκτυο για συλλογή υπογραφών για την προστασία της αρκούδας. Βρείτε μία (π.χ. στο care2.com) και υπογράψτε. Διαβάστε το άρθρο με τη σκελετωμένη νεκρή αρκούδα. Δείτε τι μπορείτε να κάνετε στο  polarbearsinternational.org, για να μειωθούν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.

9)Τεχνολογία. Φτιάξτε μικρές πολικές αρκουδίτσες (από παιχνίδια ή πηλό). Φτιάξτε ένα δίσκο από βαμβάκι (για χιόνι) και τοποθετήστε το στο Β. Πόλο μιας υδρογείου. Οι πολικές αρκούδες είναι οι φύλακες του Β. Πόλου, άρα μπορείτε να τις βάλετε σε κύκλο, επάνω στην περιφέρεια του κύκλου που φτιάξατε.

 Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 25/8/2013

Bullying κράτους εναντίον πολιτών


Ο σχολικός εκφοβισμός (bullying) είναι ένα φαινόμενο που έχει μελετηθεί αρκετά τα τελευταία χρόνια και στη χώρα μας. Συμπεριλαμβάνει σωματική βία, λεκτική βία, απειλές, εκβιασμό του θύματος για χρήματα, ηλεκτρονικό εκφοβισμό (μέσα από το διαδίκτυο, κινητά τηλέφωνα)  ή/και σεξουαλική παρενόχληση. Ο/οι θύτης/ες αποσκοπούν να προκαλέσουν πόνο και τρόμο στο θύμα, αποκομίζοντας συχνά και υλικά οφέλη. Ο σχολικός εκφοβισμός διαφέρει από τις τυχαίες παρεξηγήσεις/τσακωμούς, καθώς περιστρέφεται γύρω από την ανισορροπία δύναμης: ο θύτης μεθά και εθίζεται από το αίσθημα εξουσίας απέναντι στο ψυχικά πιο ευάλωτο θύμα. Το Bullying όμως δεν περιορίζεται μόνο στο σχολείο. Αντίστοιχες μορφές bullying μπορούμε να συναντήσουμε στο χώρο εργασίας. Για παράδειγμα, από εργοδότη προς εργαζόμενο. Ή από εργαζόμενο προς συνάδελφο. Ή ακόμη από πελάτη προς εργαζόμενο ή το αντίστροφο-ανάλογα με τη θέση ισχύος. Εκείνη η μορφή όμως που λιγότερο έχουμε αντιληφθεί, και πολύ λιγότερο μελετηθεί,  είναι το bullying από το κράτος εναντίον του πολίτη (τον οποίο υποτίθεται ότι υπηρετεί το κράτος…).

Δεν είναι κάτι καινούργιο. Στη χώρα μας είναι πολύ γνωστό εδώ και χρόνια το bullying από εργαζομένους σε κρατικούς φορείς σε θέσεις εξουσίας εναντίον του πολίτη, όπως π.χ. από γιατρούς, εφοριακούς, πολεοδομίες κλπ. Τελευταία ήρθε να προστεθεί και το bullying από εισπράκτορες της ΔΕΗ ή ελεγκτές των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς. Ο θάνατος του 19χρονου που έχει συγκλονίσει και εξοργίσει τη χώρα ολόκληρη δεν είναι τυχαίος. Δεν ήταν ένα απλά τυχαίο ατύχημα, έχει πολλές προεκτάσεις και πολλά μηνύματα που καλά θα κάνουμε να σκεφτούμε, αν θέλουμε να τιμήσουμε έστω τη μνήμη ενός νέου παιδιού που θα μπορούσε να είναι το δικό μας παιδί. Ο ελεγκτής της εφορίας, της ΔΕΗ, ή των ΜΜΜ είναι, εν ώρα υπηρεσίας, εκπρόσωπος του κράτους. Όταν οι εκπρόσωποι του κράτους συμπεριφέρονται με απαξιωτικό, υβριστικό, ειρωνικό, ταπεινωτικό, απειλητικό τρόπο στους πολίτες, τότε το ίδιο το κράτος ασκεί bullying στους πολίτες-θύματά του. Το κράτος δεν είναι πια εκεί για να υπηρετήσει τον πολίτη, αλλά για να τον αφαιμάξει, να τον ταπεινώσει, να τον τρομάξει. Γιατί βέβαια, τα περιστατικά αυτά δεν είναι μεμονωμένα. Bullying υπάρχει από εφοριακούς προς πολίτες εδώ και δεκαετίες, όπως επίσης και από τους ελεγκτές των ΜΜΜ. Θυμάμαι από τότε που ήμουν μαθήτρια, όταν πρωτομπήκαν οι ελεγκτές στα λεωφορεία και συμπεριφέρονταν σε όσους δεν είχαν εισιτήριο λες και ήταν ζώα. Αντί να κάνουν απλώς τη δουλειά τους (που ήταν απλώς να κόψουν πρόστιμο πάντα με ευγένεια), κάποιοι χρησιμοποιούσαν την στιγμιαία θέση εξουσίας, για να βγάλουν όποιο απωθημένο είχαν και δεν είχαν. 

Βεβαίως, δεν πρέπει να κολλούμε ταμπέλες σε μια ολόκληρη επαγγελματική ομάδα, αλλιώς πέφτουμε ακριβώς στην παγίδα του αλληλοφαγώματος. Στην περίπτωση αυτή όμως, οι ελεγκτές  των ΜΜΜ δύσκολα θα μπορέσουν να βρουν συμμάχους στην ελληνική κοινωνία. Γιατί δυστυχώς τα περιστατικά είναι πάρα πολλά (εδώ κι εδώ). Κάποια παιδιά αυτοκτονούν γιατί δεν αντέχουν τους εξευτελισμούς από τους συμμαθητές, οι οποίοι έχουν μοναδικό στόχο να προκαλέσουν πόνο και τρόμο στο θύμα, έτσι ώστε να νιώσουν εκείνοι στιγμιαία τη μέθη της εξουσίας. Αυτό θεωρείται ακραία μορφή σχολικού bullying. Στο bullying όμως από το κράτος εναντίον του πολίτη δεν είναι μόνο η λεκτική βία, οι απειλές, η ταπείνωση και ο εκφοβισμός που ασκούνται (π.χ. πόσοι μπορεί να έχουν αυτοκτονήσει τα τελευταία χρόνια επειδή απειλούνταν από τράπεζες, εισπρακτικές εταιρίες,  κατασχέσεις ή τώρα πια με πλειστηριασμούς;). Στη σχέση κράτους-πολίτη υπάρχει μια πολύ σημαντική επιπλέον διάσταση –αυτή του αιτίου-αιτιατού. Το κράτος, ενώ είναι υπεύθυνο για το ότι δεν μπορεί η πλειοψηφία να πληρώσει φόρους, δάνειας, ρεύμα κλπ., έρχεται εκ των υστέρων να ταπεινώσει και να τιμωρήσει. Είναι σαν να έχουμε μια συμμορία εκφοβιστών στο σχολείο: αφού πάρουν από το θύμα ό,τι έχει και δεν έχει, το ξυλοφορτώνουν κιόλας και το βρίζουν κι από πάνω γιατί δεν έχει άλλα να τους δώσει! Αυτή η διάσταση, όπου το κράτος είναι το αίτιο, αλλά έρχεται να τιμωρήσει το αιτιατό, είναι που κάνει την υπόθεση του 19χρονου, πραγματικά συγκλονιστική.

Η αλληλεγγύη των συνεπιβατών να πληρώσουν εκείνοι το εισιτήριο δεν τους έφτανε –όχι, οι ελεγκτές κι ο οδηγός θέλουν πραγματική ταπείνωση! Αναρωτιέμαι,  αν οι συνεπιβάτες, σε μια ακόμη πιο υπερβατική πράξη αλληλεγγύης, είχαν προσφερθεί να πληρώσουν ολόκληρο το πρόστιμο, όχι μόνο το εισιτήριο, αναρωτιέμαι αν οι ελεγκτές και πάλι θα το αρνούνταν. Πιθανώς ναι. Σε ποιον θα ξέσπαγαν τότε; Ποιον να εκφοβίσουν; 

Αυτό λοιπόν είναι το κοινωνικό κουβούκλιο, μέσα στο οποίο επιβιβάστηκε ο νεαρός.
Το περιστατικό με τον 19χρονο δεν πρέπει να ξεχαστεί σαν ένα ακόμη ατύχημα, που το ακούσαμε και σε λίγες μέρες έχει φύγει από το μυαλό μας σαν να μην έγινε τίποτα… Ο νεαρός δεν πήδηξε από το λεωφορείο ‘για να γλυτώσει τον έλεγχο’, όπως λανθασμένα γράφτηκε στον τύπο… Ο νεαρός αντιμετώπισε τον έλεγχο. Είπε, όχι δεν έχω. Δεν έχω τα χρήματα. Αρνήθηκε με αυτοπεποίθηση να δώσει τα στοιχεία του. Ο νεαρός προσπάθησε να αποδράσει όταν άρχισε ο εξευτελισμός από τον ελεγκτή. Τον εξευτελισμό από ένα ολόκληρο συστημα αρνήθηκε ο νεαρός και ήταν μια πράξη θάρρους. Ήταν σαν να είπε ‘Αρκετά, δεν θα ανεχτώ άλλη ταπείνωση από εσάς’. Και πήρε το ρίσκο να δραπετεύσει από το κουβούκλιο.
Του κόστισε τη ζωή του. Είμαστε όλοι όμως σε ένα τρόλλεϋ.Η πράξη αυτοθυσίας του νεαρού (έστω κι αν εκείνη τη στιγμή δεν γνώριζε το αποτέλεσμα) θα πρέπει να μας διδάξει.  Θα ήταν η ελάχιστη απονομή τιμής στη μνήμη του να αναλογιστούμε εμείς οι υπόλοιποι πόσο ακόμη θα ανεχτούμε να ταξιδεύουμε προς την καταστροφή, εγκλωβισμένοι σε ένα σημερινό τρόλλεϋ, γιατί υποτίθεται δεν έχουμε άλλη επιλογή, παρά τον εξευτελισμό μέχρι τελικής πτώσης...

Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 16/8/2013





Η σιωπηρή εκπαίδευση των παιδιών στη βία: μια βραδυφλεγής βόμβα;



Νέοι σε συμμορίες εκβιασμού συμμαθητών για χρήματα. Νέοι που εισέρχονται στο χουλιγκανισμό, αποκλειστικά και μόνο ‘για να παίξουν ξύλο’. Νέοι που έλκονται από εξτρεμιστικές οργανώσεις και ιδεολογίες που προάγουν την βία. Κι από την άλλη μεριά, δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι αρκετοί εργαζόμενοι σε τμήματα των αστυνομικών δυνάμεων, που σήμερα  καταστέλλουν διαδηλώσεις, διαμαρτυρίες κλπ., συχνά με υπερβάλλοντα ζήλο στη χρήση βίας, είναι νέοι - πολύ νέοι... Τι συμβαίνει; Έχει γαλουχηθεί μια γενιά, μέρος της οποίας είναι έτοιμο να ασκήσει βία στον οποιοδήποτε –αρκεί να υπάρξουν οι κατάλληλες συνθήκες και η ανάλογη καθοδήγηση; Θα ήταν λάθος να στερεοτυπήσουμε, εισάγοντας μια νέα μορφή ηλικιακού ρατσισμού. Ένα μεγάλο κομμάτι της νεολαίας μας μάχεται ειρηνικά για τη δημοκρατία, υπερασπίζεται  τον αδύναμο, έχει όνειρα και όραμα για το καλό του συνόλου. Δεν παύει όμως να προβληματίζει η έλξη τμήματος της νεολαίας, σε μεγαλύτερο ποσοστό από ότι στο μέσο πληθυσμό, προς φασιστικές, ‘φιλικές προς τη βία’ ιδεολογίες. Εξάλλου, αν συμβαίνει κάτι τέτοιο, οι ‘ώριμες’ ηλικίες το δημιούργησαν και οι ‘ώριμες’ ηλικίες το χρησιμοποιούν.
Υπάρχει η πιθανότητα μιας άλλης, βραδυφλεγούς κοινωνικής βόμβας στη νέα γενιά, η οποία μπορεί ενδεχομένως να ενεργοποιηθεί για να στραφεί μαζικά εναντίον της ίδιας της κοινωνίας, αν υποθετικά υπάρξουν τα αντίστοιχα στοχοποιητικά καλέσματα; Μια ειδοποιός διαφορά σε σχέση με τις προηγούμενες γενιές είναι το πιθανό αντίκτυπο της μακροχρόνιας έκθεσης στη βία της τηλεόρασης, του Διαδικτύου και των βιντεοπαιχνιδιών, με τα οποία η σημερινή γενιά έχει στην κυριολεξία γαλουχηθεί από τα γεννοφάσκια της, ενώ ήταν απόντα από τις προηγούμενες γενιές. Ας δούμε τα στοιχεία.
Η συσχέτιση μεταξύ έκθεσης σε τηλεοπτική βία και επιθετικότητας στα παιδιά και τους νέους έχει πολλάκις επιβεβαιωθεί εδώ και 40 χρόνια σε περισσότερες από 3.000 έρευνες (Johnson-Reid Mellissa, 1998). Σύμφωνα με τον Huseman (2007), η συσχέτιση αυτή είναι η δεύτερη πιο ισχυρή συσχέτιση σε ολόκληρο το χώρο της ιατρικής και κοινωνικής επιστήμης μετά τη συσχέτιση καπνίσματος και καρκίνου των πνευμόνων! Το γεγονός αυτό οδηγεί τους ερευνητές να αναφέρονται στην έκθεση παιδιών στην τηλεοπτική βία ως «κίνδυνο για τη δημόσια υγεία». Μέχρι τώρα, οι συνέπειες της έκθεσης αναζητούνταν στη σποραδική μικρο-παραβατικότητα στη γειτονιά ή το σχολείο. Τι γίνεται όμως σε περίπτωση μαζικών κοινωνικών αναταράξεων, όπου πολιτικές ή άλλες δυνάμεις θελήσουν να χρησιμοποιήσουν την μαθημένη επιθετικότητα μέρους της νεολαίας, σε συνδυασμό με την  απελπισία τους από την ολοένα μεγαλύτερη εξαθλίωση; Ο βομβαρδισμός των παιδιών με βίαια μηνύματα και θεάματα τα τελευταία είκοσι χρόνια είναι παγκόσμιο φαινόμενο και είναι τόσο συστηματικό που είναι αδύνατον να είναι τυχαίο. Οι Centerwall et all. (1989) βρήκαν ότι η εισαγωγή της τηλεόρασης σε Αμερικανικές κοινότητες οδήγησε σε διπλασιασμό των δολοφονιών, ενώ ή Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρία (1993) ποσοτικοποίησε το φαινόμενο, συμπεραίνοντας ότι η τηλεόραση είναι υπεύθυνη για το 15% της επιθετικής συμπεριφοράς των εφήβων στην Αμερική. Οι Calvert and Tan (1996) βρήκαν ότι ο εθισμός των εφήβων σε βιντεοπαιχνίδια αυξάνει τη βίαιη συμπεριφορά, ιδιαίτερα όταν έχει ξεκινήσει σε ηλικία μικρότερη των 8 ετών, όπου η διάκριση μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας είναι πιο ασαφής. Ο Platoni K. (1999), αναφέρει χαρακτηριστικά πως ο αμερικανικός στρατός χρησιμοποιεί βίαια βιντεοπαιχνίδια (σαν αυτά που παίζουν τα παιδιά), για να εκπαιδεύσει τους στρατιώτες στη χρήση βίας και να μειώσει τη συμπόνια για τα θύματά τους!  Ο Kirsh Steven (2006) περιγράφει το μηχανισμό της άρσης αναστολών (disinhibition), όπου η συστηματική θέαση βίαιων σκηνών σε βιντεοπαιχνίδια, καρτούν ή ταινίες, αφαιρεί από τους νέους τις αναστολές που θα είχαν να ασκήσουν βία. Ο Husemann L. (2007) περιγράφει τα καταστροφικά αποτελέσματα της θέασης βίας στα παιδιά (μέσω των διαδικασιών διέγερσης, μίμησης, παρατηρησιακής μάθησης, αναισθητοποίησης) συμπεραίνοντας ότι ‘διαδικασίες κοινωνικής σύγκρισης οδηγούν τα παιδιά να αποζητούν στην πραγματική ζωή ανθρώπους με αντίστοιχα βίαιους τρόπους’. Με άλλα λόγια, δεν είναι τυχαίο ότι μέρος της νεολαίας, που έχει γαλουχηθεί στη βιαιότητα μέσω των τηλεπαιχνιδιών, αναζητά αντίστοιχα αρνητικά κοινωνικά σενάρια στην πραγματική ζωή. Όταν βρει την ομάδα, που δίνει πόντους επαίνου στις κλωτσιές και στις μπουνιές, καμπανάκια οικειότητας ηχούν στα αυτιά του: ‘Ωπ, εδώ είμαστε, αυτό μου είναι γνώριμο, εδώ νιώθω σαν το σπίτι μου’. Από τις πιο δραματικές εκδηλώσεις της μαθημένης βίας είναι η περίπτωση μαζικών πυροβολισμών στο σχολείο Columbine το 1999: Οι δύο νεαροί δράστες είχαν εμμονή με το βίαιο βιντεοπαιχνίδι Doom, όπου κέρδιζε εκείνος που σκότωνε περισσότερους. Έπαιζαν φανατικά και ανταγωνιστικά μεταξύ τους κάθε απόγευμα για μεγάλο χρονικό διάστημα (Glick & Keene-Osborn, 1999) μέχρι που αποφάσισαν να ανταγωνιστούν και στην πραγματικότητα. Τα βιντεοπαιχνίδια είναι ακόμη πιο επικίνδυνα από την παθητική τηλεθέαση, καθώς οι συμμετέχοντες  αλληλεπιδρούν ενεργά με την οθόνη (‘σκοτώνουν’ κλικάροντας, δεν παρακολουθούν απλώς σκοτωμούς), κερδίζοντας πόντους για τις προσομοιωμένες τους επιδόσεις.
Φυσικά, ο εθισμός σε βίαια τηλεθεάματα, δεν είναι το μόνο αίτιο, ούτε μπορεί να λειτουργήσει ως δείκτης προβλεψιμότητας για την εμφάνιση επιθετικότητας ή μη σε μια ολόκληρη γενιά. Υπάρχουν πολλοί άλλοι παράγοντες, προστατευτικοί, ή επιβαρυντικοί, όπως ο ρόλος της οικογένειας, η παρουσία άλλων στρεσογόνων καταστάσεων, π.χ. φτώχεια, ανεργία, ο ρόλος της εκπαίδευσης, η χρήση ουσιών, το καθεστώς ατιμωρησίας κλπ. Όσο και αν η οθόνη επιβραβεύει τη χρήση βίας, ο γονιός και ο εκπαιδευτικός έχουν το πλεονέκτημα να είναι πραγματικοί άνθρωποι σε πραγματικό χρόνο, στην πραγματική ζωή και η επίδρασή τους είναι πολύ πιο σημαντική. Συχνά, ο εθισμός ενός παιδιού σε βιντεοπαιχνίδια, γίνεται για να αντισταθμίσει τη μοναξιά και ‘βαριεστημάρα’, από την έλλειψη ενδιαφέροντος και ποιοτικού χρόνου με ενήλικες. 


Ακόμη και σε μεγαλύτερη ηλικία, οι γονείς μπορούν να δράσουν ανασταλτικά στον νέο που έχει επιδοθεί στην άσκηση βίας- αρκεί να νοιαστούν. Ή μήπως υποψιάζονται, αλλά δε θέλουν να ξέρουν; Ή μήπως, στην περίπτωση π.χ. της αστυνομικής βίας, ο αγιοποιητικός τίτλος της ‘θέσης εργασίας’, τους κάνει να κλείνουν τα μάτια; Ας μην ξεχνούμε ότι η υιοθέτηση βίαιης συμπεριφοράς είναι στάση ζωής. Είναι συνήθεια, η οποία αργά ή γρήγορα θα οσμωθεί σε όλες τις πτυχές της ζωής του ατόμου. Η ομάδα στόχου αλλάζει το ίδιο εύκολα, όπως εμφανίστηκε. Οι γονείς που δεν νοιάζονται αν π.χ. ο γιος τους βιαιοπραγεί εναντίον αλλοδαπών (κάποια βολική δικαιολογία θα έχει βρεθεί εναντίον τους), ξεχνούν ότι είναι θέμα χρόνου το παιδί κάποιου άλλου, που επίσης έχει εθιστεί στη βία, να στραφεί εναντίον τους. Η ίδια η βία είναι το πρόβλημα. Μία από τις πλέον κραυγαλέες περιπτώσεις αστυνομικής αυθαιρεσίας και συγκάλυψης, που είδε πρόσφατα ξανά τα φώτα της δημοσιότητας, είναι εκείνη του θανάτου νεαρού ομογενούς, όπου ο ξυλοδαρμός του από αστυνομικούς έχει βιντεοσκοπηθεί, αλλά το δικαστήριο αρνήθηκε να εξετάσει το βίντεο. Πέρα από την απροκάλυπτη προσβολή αυτό που μου έκανε περισσότερη εντύπωση διαβάζοντας το άρθρο, ήταν η εξής λεπτομέρεια: Ο τραγικός πατέρας κατάλαβε την άρον άρον αθωωτική απόφαση, όταν είδε κατηγορούμενους και συνηγόρους να φιλιούνται συγχαρητήρια. Είναι δυνατόν να φιλιούνται και να πανηγυρίζουν μπροστά σε έναν άνθρωπο που είδε το αθώο παιδί του, σκοτωμένο και πνιγμένο στο αίμα, πεταμένο σε μια κούτα, να πανηγυρίζουν; Να πανηγυρίζουν τι; Δεν μπορούσαν τουλάχιστον να φύγουν γρήγορα με χαμηλωμένα μάτια, όπως αναφέρει το άρθρο ότι έκαναν οι δικαστές; Αναρωτιέμαι, οι γονείς αυτών των αστυνομικών, ή και οι ίδιοι, όταν με το καλό κάνουν παιδιά, θα μπορούν να κοιμούνται ήσυχοι με τη συνείδησή τους;

Σχολιάζοντας την ατιμωρησία σε ένα γενικότερο πλαίσιο, πρέπει να πούμε ότι, εκτός από άδικη, είναι επικίνδυνη για τον ίδιο το δράστη, γιατί καθιστά τη βία ισχυρά εθιστική. Από τη στιγμή που κάποιος ασκήσει βία μία φορά, π.χ. μια ληστεία ή έναν φόνο, και δει ότι δεν έχει καμία συνέπεια, δεν μπορεί να παραμείνει έτσι- ειδικά το νέο άτομο. Δεν μπορεί να συνεχίσει να έχει μια κανονική ζωή, σαν να μη συνέβη τίποτα. Η ζωή του έχει κατά κάποιο τρόπο καταστραφεί, γιατί θα πρέπει να συνεχίσει να ζει, 24 ώρες το 24ωρο, με τον εαυτό του- έναν ληστή ή έναν δολοφόνο. Η μνήμη του εγκλήματος στο υποσυνείδητο, θα συνεχίσει να υπάρχει και πρέπει να την κάνει κάτι. Ίσως προσπαθήσει να την αρνηθεί, να την ξεχάσει, καταφεύγοντας στους εθισμούς. Υποσυνείδητα η ποινή, βοηθά τον ίδιο το δράστη, γιατί πλαισιώνει, αναλαμβάνει το τραύμα της μνήμης του εγκλήματος. Ακόμη κι όταν ο δράστης προσπαθεί να πείσει τους άλλους και τον εαυτό του ότι δεν έχει καμία ενοχή, η μνήμη είναι εκεί. Είναι σαν να έχεις βάλει ένα κομμάτι σκουληκιασμένο κρέας στο ψυγείο. Είναι εκεί και θα δημιουργήσει προβλήματα. Μπορεί ο δράστης να αποφεύγει να ανοίξει το ψυγείο, αλλά αυτό δεν θα κάνει το κρέας να εξαφανιστεί. Απεναντίας, που θα χαλάσει ακόμη περισσότερο και θα μυρίσει όλο το ψυγείο, μαζί με τα άλλα τρόφιμα. Αυτό που κάνει η ποινή είναι ότι παίρνει μια σακούλα, μαζεύει το κρέας, το περικλείει και σιγά, σιγά, μπορεί λίγο λίγο να αρχίσει να το πετάει, καθαρίζοντας λίγο λίγο το υπόλοιπο ψυγείο -αν η δουλειά του σωφρονισμού γίνει σωστά. Ο δράστης που παραμένει ατιμώρητος, μπορεί να είναι διπλά επικίνδυνος, γιατί δεν ξέρει τι κάνει με την τραυματική μνήμη του εγκλήματος. Και πολλές φορές, η μοναδική επιλογή που νιώθει ότι έχει είναι να κάνει μια ακόμη από τα ίδια, αν μη τι άλλο για να πείσει τον εαυτό του ότι έχει δίκιο. Προσπαθώντας να αποφύγει τον πόνο της γνωστικής ασυμφωνίας (‘ο φόνος που έκανα ήταν λάθος’), διαστρεβλώνει εκ των υστέρων την πραγματικότητα (‘έλα μωρέ και τι έγινε;’ ή ‘σε αυτούς τους ανθρώπους αυτό αξίζει’), ώστε να γίνει η δική του ζωή και η συμβίωση με το δικό του εαυτό πιο υποφερτή. Η αντίστοιχη κοσμοθεωρία εφευρίσκεται, ειδικά αν ενισχύεται από ομοϊδεάτες: ‘Έτσι είναι η ζωή. Αυτοί δεν μετράνε. Τους αξίζει. Είναι ____________ (υποτιμητικοί χαρακτηρισμοί γενίκευσης κοινωνικών ομάδων, που έχουν εφευρεθεί ακριβώς για αυτό το σκοπό). Η ζωή τους δε μετρά. Αν μετρούσε, η κοινωνία δεν θα επέτρεπε να γινόταν αυτό. Αφού μου το επιτρέπει, δεν μπορεί, εκείνοι θα φταίνε. Δεν μπορεί ολόκληρη η κοινωνία, που δεν με τιμωρεί,  να είναι τόσο λάθος… άρα εγώ έχω δίκιο, εγώ είμαι ανώτερος. Όποιος μπορεί να πάρει, τα παίρνει όλα και δε τρέχει τίποτα. Έτσι είναι η ζωή. Εγώ τα παίρνω όλα.’. Λίγο ως πολύ, αυτού του είδους η παραληρηματική σκέψη, συνεχίζεται σε ατομικό ή ομαδικό επίπεδο, όταν η ζωή του άλλου δεν φαίνεται να έχει και μεγάλη διαφορά από τη ζωή του προσομοιωμένου αντιπάλου στην οθόνη του υπολογιστή. Είναι μια ακόμη φιγούρα, που βγάζει κόκκινο αν τη σκοτώσεις, μετά εξαφανίζεται από την οθόνη κι εσύ κερδίζεις πόντους. Αυτό είναι όλο.

Νέα άτομα, που έχουν μπει σε αυτή τη γραμμή σκέψης, ενισχυμένοι από την ατιμωρησία, θα δημιουργήσουν προβλήματα. Η ενοχή στο υποσυνείδητο θα τους οδηγήσει να προκαλέσουν ακόμη περισσότερα προβλήματα, ιδιαίτερα αν είναι σε χώρο που έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν (αν και οποιοσδήποτε χώρος εξουσίας προσφέρεται, ακόμη και μια συντροφική ή οικογενειακή σχέση). Η ατιμωρησία πρέπει να σταματήσει. Εκτός από την προστασία του κοινωνικού συνόλου, η ποινή αναλαμβάνει την ενοχή στο υποσυνείδητο του δράστη, αλλά ταυτόχρονα στέλνει κι ένα ηχηρό μήνυμα στην κοινωνία και ειδικά στους νέους ανθρώπους ότι η βία δεν είναι ΟΚ. Αυτό το μήνυμα, πρέπει να επαναλαμβάνουν οι γονείς και εκπαιδευτικοί ξανά και ξανά, όσο μπανάλ και αν ακούγεται. Δεν είναι καθόλου δεδομένο, δεν είναι καθόλου αυτονόητο! Η παράνοια δεν είναι φυσιολογική, ακόμη και σε περιπτώσεις που φαίνεται να την υιοθετεί μεγάλος αριθμός ανθρώπων. Δεν είναι έτσι η ζωή και δεν υπάρχει δικαιολογία για την κακοποίηση. Τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ενσυναίσθηση, η ανθρώπινη αξιοπρέπεια δεν είναι παλιομοδίτικες, καμένες λέξεις, αλλά πραγματικές αξίες που μετρούν. Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί πρέπει να μιλούν στα παιδιά για τη μη βία, σε κάθε ευκαιρία. Σε μια εποχή, όπου ολοένα και περισσότερο θα αναζητούνται στόχοι για την εκτόνωση θυμού και τις αλλεπάλληλες ματαιώσεις που βιώνουμε, ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι η χειραγώγηση των μαζών, με τρόπο που ο καθένας να αυτοχρίζεται απονομέας θείας δικαιοσύνης και μπροστά στον ιερό αυτό σκοπό, η κάθε πράξη βίας του φαίνεται δικαιολογημένη. Ας το θυμόμαστε αυτό, γιατί δεκαετίες ωχαδερφισμού, έλλειψης κριτικής σκέψης και δυστυχώς, σιωπηρής εκπαίδευσης νέων ατόμων στην προσομοιωμένη βία, μπορεί ξαφνικά να ενεργοποιηθούν συνεργιστικά, με τρόπο απρόσμενο και ιδιαίτερα επικίνδυνο.

Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 3/8/2013

Πηγές

American Psychological Association. (1993). Summary report of the American Psychological Association Commission on Violence and Youth:Vol.1.In Violence and Youth: Psychology’s response. Washington, DC: Author.

Calvert S.L, Tan S-L. (1996). Impact of virtual reality on young adults' physiological arousal and aggressive thoughts: interaction versus observation. In P.M Greenfield, R.R Cocking (Eds.), Interacting with video, Ablex, Norwood, NJ, pp. 67–81 (Reprinted from Journal of Applied Developmental Psychology, 15, 125–139 1994)

Centerwall, B.S. (1989). Exposure to television as a cause of violence. In G.Comstock (Ed.),Public communication and behavior,Vol.2 (pp 1-58).Orlando, FL: Academic Press

Glick D., Keene-Osborn S. (1999).Anatomy of a massacre (Columbine High School shootings). Newsweek, 133, pp. 24–30 May 3

Huesmann, L. Rowell. (2007).The Impact of Electronic Media Violence: Scientific Theory and Research. Journal of Adolescent Health, Vol.41(6), pp.S6

Jonson-Reid, Melissa. (1998). Youth violence and exposure to violence in childhood: An ecological review. Aggression and Violent Behavior,  Vol.3(2), pp.159-179

Kirsh, Steven J. (2006).  Cartoon violence and aggression in youth. Aggression and Violent Behavior,  Vol.11(6), pp.547-557

Platoni K. (1999). The Pentagon goes to the video arcade [video games used as military training]. The Progressive, 63, pp. 27–3

Αναρτήσεις 2013
Η μιντιακή επίθεση στην αθωότητα
Η δύναμη της θετικής σκέψης και η δύναμη του θετικού λόγου
Σκέψεις σχετικά με τις αλλαγές στο εκπαιδευτικό
Κίνητρα μαθητών για μάθηση και δημιουργικότητα(2)
Κακοποίηση ζώων από παιδιά: αγνωστη,διαδεδομένη συνήθεια
Διαθεματικό μάθημα στην πολική αρκούδα
Σιωπηρή εκπαίδευση των παιδιών στη βία: μια βραδυφλεγής βόμβα;
Η επιλογή της ομορφιάς ή της ασχήμιας στην καθημερινή ζωή
Το σχολείο ως καταφύγιο: Ο ρόλος του σχολείου στην προάσπιση της ψυχικής υγείας των παιδιών
Παρεξηγημένη (κι επικίνδυνη) μεταφυσική

Κακοποίηση μαθητών από εκπαιδευτικούς
Συναισθηματική
υπερφαγία: Όταν το ψυγείο από ‘φίλος’, γίνεται ‘εχθρός’

Αγωγή διαφυλικών σχέσεων στους εφήβους
Παρεξηγημένη υπερηφάνεια και υπεροψία
Οι τρεις μηχανισμοί επιβίωσης και το διαλυτικό του φόβου
Αξίες (των εφήβων;) την εποχή της κρίσης, Β'
Αξίες (των εφήβων;) την εποχή της κρίσης, Α'
Συνεξάρτηση
Η Οιδιπόδεια πληγή
Το ανθρώπινο δικαίωμα του παιδιού να μεγαλώσει χωρίς να μισεί
Το δίλημμα της μετανάστευσης
Καλή χρονιά με χαρά, ζωή και επίγνωση

Οκτώβρης 2012,Εκπαίδευση Ειρήνης-Δάσκαλοι Χωρίς Σύνορα,Απελευθέρωση από το καλούπι, Σεπτέμβριος 2012,Γαύδος, αρκούδες και Σομαλία, Αγχώδης διαταραχή και κρίσεις πανικού,Μιντιακή αισθητική και απλότητα, Αύγουστος 2012,Ζηλοφθονία:Εθνικό πάθος;,Ελευθερία επιλογής,Προβολή κι ενοχή(Η βροχή της λύπης),Ψυχολογική στάση απέναντι στην ηγεσία,Η μιντιακή τρομολαγνεία και πώς να προστατευτούμε , Ιούνιος 2012,Η αποξένωση στην ελληνική οικογένεια εν μέσω κρίσης, Μάιος 2012,Εθισμός στο χρήμα,Πώς να βοηθήσουμε τους άστεγους,Η βροχή του φόβου,Υστερόγραφο στην αναλογία της κακοποιημένης γυναίκας,Εθνική εξάρτηση,Ποινικοποίηση της φτώχειας, ποινικοποίηση της ασθένειας Απρίλιος 2012,Η μικροβιοφοβία ως παράγοντας διακρίσεων, Ένα συγκινητικό συμβάν και ο ρατσισμός, Ο πολύ ύπουλος ρατσισμός Νο 2, Μετανάστες και ο πολύ ύπουλος ρατσισμός, Αναβλητικότητα:Τι είναι;Πώς αντιμετωπίζεται;, Μάρτιος 2012
Το μήνυμα της 25ης Μαρτίου 2012, Χρήση των λέξεων σε δύσκολους καιρούς,,Φεβρουάριος 2012,Να θυμηθούμε..., Απεξάρτηση από τον υλισμό, Δουλοπρέπεια και αξιοπρέπεια, Η αυτοεκτίμηση σε σχέσεις που πληγώνουν, Ιανουάριος 2012
Ζητιανιά, ελεημοσύνη κι υπευθυνότητα..., Η παραμέληση του εαυτού στους ενήλικες: Αίτια, μορ..., Αλήθεια νοσταλγούμε το παρελθόν; , 2012: Ελπίδα,αντί για παραίτηση

2011
(Δεκέμβριος 2011): Χριστούγεννα και αντίσταση στην αλλαγή, Κρίση (Μέρος 13ο):Πίστη (και αφθονία) ή τσιγκουνιά (και φτώχεια);, ΚΡΙΣΗ (Μέρος 12ο): Ψυχολογικό αντίκτυπο της οικονομικής κρίσης στα παιδιά Ψυχολογικό αντίκτυπο της οικονομικής κρίσης στα πα..., ΠΑΙΔΙΚΗ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ:H ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΩΖΕΙ!!, Πίστη, φόβος και δοτικότητα, Η ορειβασία και οι άστεγοι (Νοέμβριος 2011): Οκτάποδο (Χταπόδι): Το πιο ευφυές ασπόνδυλο, Διαμαρτυρία για τα άθλια θεάματα της τηλεόρασης, Ασκήσεις ενίσχυσης αυτο-εκτίμησης, Κρίση (Mέρος 11ο):Αυτο-εκτίμηση ως έθνος (B'), Φυλλάδιο: Ψυχολογική αντιμεπτώπιση της ανεργίας, Κρίση (Μέρος 10ο): Συμμετοχική δημοκρατία, αυτοεκτ... (Οκτώβριος 2011): Ψυχολογική αντιμετώπιση της ανεργίας Μέρος 2ο, Κρίση (Μέρος 9ο): ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ ΩΣ ΕΘΝΟΣ Α , Τι έχουμε κάνει στη γη;, Κρίση (μέρος 8ο): ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ, Προετοιμασία του παιδιού για την επαγγελματική ζωή...(Σεπτέμβριος 2011): Κρίση (Μέρος 7ο): Δεν μας αξίζει αυτό, ΚΡΙΣΗ (Μέρος 6ο): Γαλήνη ή πανικός, Τι μας ενώνει (Αύγουστος 2011): Κρίση (Μέρος 5ο): Αφθονία ή φόβος της έλλειψης, Ταραχές νέων και παραμέληση (Ιούλιος 2011): Κρίση (Μέρος 4ο):Κοινωνική συνείδηση ή Διαφθορά , Κρίση (Μέρος 3ο) Ηγεσία: Λειτούργημα ή Εξουσία , Κρίση (Μέρος 2ο): Ψυχραιμία ή μίσος (Ιούνιος 2011): Διάκριση στην επιλογή θεραπευτή (Απρίλιος 2011): ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΞΙΩΝ, Τα διδάγματα της Φουκουσίμα (Μάρτιος 2011): Προσκόληση στα βρέφη κι αίσθηση του εαυτού, Παιδόφιλοι και θεραπεία

(Φεβρουάριος 2011): Η έξοδος από την κακοποιητική συντροφική σχέση, (Ιανουάριος 2011): Σεβασμός στα ζώα

2010 (16)

(Νοέμβριος 2010) Αυτοδιαχείριση και κρίση: πόσο προετοιμασμένοι είμ..., Πνευματική διάσταση της μετανάστευσης, The Earth is our home, Η Γη είναι το σπίτι μας (Αύγουστος 2010) Ανθρώπινες σχέσεις ή δημόσιες σχέσεις?, Το απαράδεκτο "τραγούδι" της "μπεμπε-λιλή" Ιούλιος, Διακοπές κι αποστεωμένα ζώα, Κοινωνικός ρόλος των σούπερ-μάρκετ; (Ιούνιος 2010) Ψυχολογική αντιμετώπιση της ανεργίας, Όταν κατακρίνουμε και δαχτυλοδείχνουμε…, Κακοποίηση παιδιών σε ιδρύματα φιλοξενίας, Ένα πρόβλημα με τις Πανελλήνιες (Απρίλιος 2010) Οικονομική κρίση στην Ελλάδα, Η κατανάλωση κρεάτος στον πλανήτη των 7δις (Ιανουάριος 2010) Τα μαθήματα της ντουλάπας, Καλή χρονιά με εθελοντισμό

2009 (16)

(Δεκέμβριος 2009) H Πολική αρκούδα: ένα αξιοθαύμαστο ζώο, Σύγχρονος ελληνικός σεξισμός και νέα κορίτσια, BURN OUT: Πώς να αποφύγετε την επαγγελματική εξουθ..., Θάνατος για χόμπι (Νοέμβριος 2009) Η φροντίδα μικρών παιδιών με ειδικές ανάγκες, Έφηβοι σε συμμορίες (Αύγουστος 2009) Οι φύλακες των φαναριών, Δυσθυμία-η «καθημερινή» κατάθλιψη, Πένθος: Η ψευδαίσθηση του χρόνου (Ιούνιος 2009) Τηλεοπτική εξαθλίωση, Οικονομική κρίση, Πρωινή προσευχή, Κακοποίηση παιδιών με ειδικές ανάγκες, Σεξουαλικός Εθισμός


Προτεινόμενες οργανώσεις

http://www.heartsandhandsforafrica.com/ (Children in need in Zambia and S.Africa)



http://www.who-will.org/ (Children in need in Cambodia)



http://www.steppingstonesnigeria.org/ (Βοηθά παιδιά στη Νιγηρία που έχουν κακοποιηθεί)



http://www.diakonia.gr/ Εξαιρετική οργάνωση εθελοντικής παροχής βοήθειας προς παιδιά σε νοσοκομεία και άλλους ευάλωτους πληθυσμούς (Αθήνα).



http://www.redcross.gr/ Εκπαιδεύει και τοποθετεί εθελοντές σε πολλούς φορείς ανά την Ελλάδα για την αρωγή ατόμων που έχουν ανάγκη. Τομέας Νοσηλευτικής και Τομέας Κοινωνικής Πρόνοιας



Αν
θέλετε να βοηθήσετε τους άστεγους και άπορους, δείτε τις ακόλουθες πηγές:


Οδηγός επιβίωσης αστέγων της «Κλίμακας»
http://www.klimaka.org.gr/newsite/downloads/astegoi_odigos_epiviosis.pdf


Συσίτα της Εκκλησίας της Ελλάδος
http://www.ecclesia.gr/greek/koinonia/fagito.html





Στα πλαίσια δραστηριότητας του ενεργού πολίτη, ενός πολίτη που ενδιαφέρονται γαι το περιβάλλον και τους συνανθρώπους, προτείνουμε τον ακόλουθο ιστότοπο για ενυπόγραφες διαμαρτυρίες, για διάφορους καλοπροαίρετους σκοπούς:

www.thepetitionsite.com

www.savejapandolphins.org