Βιβλία της Πρεκατέ Βικτωρίας

ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΠΡΕΚΑΤΕ ΒΙΚΤΩΡΙΑΣ

1)"Η κακοποίηση του παιδιού στο σχολείο και στην οικογένεια", Ιατρικές εκδόσεις ΒΗΤΑ,2008, τηλ.για παραγγελίες αντικαταβολή 210-6714371, http://betamedarts.gr/bookview.php?id=3607


2)"Γυναικεία ευτυχία:Πώς να ελευθερωθείτε από μια σχέση που σας πληγώνει και να ανακτήσετε την προσωπική σας δύναμη: Οδηγός αυτοβοήθειας για γυναίκες", ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΒΗΤΑ, 2011, http://betamedarts.gr/bookview.php?id=1076


3)"Πρόγραμμα αυτο-εκτίμησης για παιδιά .Ενίσχυση αυτοπεποίθησης, Εκπαίδευση αξιών και Προετοιμασία για την επαγγελματική ζωή". Β' ΕΚΔΟΣΗ

Εγχειρίδιο με βιωματικές ασκήσεις για γονείς κι εκπαιδευτικούς. Από τις Ιατρικές Εκδόσεις ΒΗΤΑ, παραγγελία με αντικαταβολή στο 210-6714371. http://betamedarts.gr/bookview.php?id=3607. Δελτίο τύπου για το βιβλίο εδώ


4)"Συζητώντας με την εσωτερική μητέρα". Θεραπευτικός οδηγός για να ξαναβρούμε την ιδανική μητρική αγάπη μέσα μας.

Ιατρικές Εκδόσεις ΒΗΤΑ τηλ. 2016714371. Δελτίο τύπου εδώ

Πληροφορίες και περιεχόμενα http://betamedarts.gr/bookview.php?id=3791


5)Μετάφραση/Επιμέλεια του 'Οδηγού Θεραπείας για τον Βιασμό' της Aphrodite Matsakis. Ιατρικές Εκδόσεις ΒΗΤΑ (2007)


6)'Οδηγός εκπαιδευτικών και γονέων για την ανίχνευση της παιδικής κακοποίησης' (A' συγγραφέας) Ιατρικές Εκδόσεις ΒΗΤΑ (2007, Β έκδοση 2019)

Η εκπαιδευτικός και ψυχολόγος Πρεκατέ Βικτωρία έχει εκπαιδευτεί στην Αγγλία και ασχοληθεί με θέματα κακοποίησης παιδιών και γυναικών, σεμινάρια αυτοεκτίμησης, θεραπείας τραύματος, κατάθλιψης, αποχωρισμού-απώλειας, καθώς και θέματα ψυχοπαιδαγωγικής στήριξης για μαθητές με δυσκολίες.



Σύντομα άρθρα στο facebook.com/victoria.prekate.9


---------------------------------------------------------

Η εκπαίδευση στην πνευματική ζωή ως ανάγκη του παιδιού και ανθρώπινο δικαίωμά του.

Στην Ελλάδα της συναισθηματικής αγριότητας, της διάβρωση της συμπόνιας, της αλλοτρίωση κάθε έννοιας ανθρωπιάς, της μετάλλαξης του ‘ενδιαφέροντος για τον άλλον’ σε κακεντρεχές κουτσομπολιό, της αντικατάστασης των αξιών από το lifetsyle, της υιοθέτησης αυτόματων αντανακλαστικών χλευασμού και υποτίμησης οποιασδήποτε μορφής ανθρώπινης αδυναμίας, έχουμε πολλά να ωφεληθούμε από την εκπαίδευση στην πνευματική ζωή της θρησκευτικής παράδοσης του τόπου μας. Περισσότερα εδώ https://brightplanet.blogspot.com/2020/01/blog-post_25.html


YOUTUBE κανάλι Victoria Prekate

Εκπαιδευτικά βίντεο, ομιλίες, συνεντεύξεις κλπ https://www.youtube.com/channel/UCPQUL5W0B32LIG15tfTS5BA Στο ιστολόγιο αυτό αναρτώνται άρθρα ψυχολογίας και προσωπικές απόψεις. Τα θέματα που με ενδιαφέρουν είναι η προστασία του παιδιού, η πρόληψη και θεραπεία της ενδο-οικογενειακής βίας, οι εφαρμογές της ψυχολογίας στην βελτίωση της καθημερινής ζωής και η σχέση ψυχολογίας και πνευματικής ζωής μέσα από την Ορθοδοξία.
myows online copyright protection

Κλείνοντας το 2013


Κλείνοντας το 2013, μια δύσκολη χρονιά για πολλούς από εμάς, παραθέτω λίγες σκέψεις πάνω σε κάποιες επίκαιρες αφορμές…Πρόσφατα είχα την τιμή να είμαι προσκεκλημένη σε ένα Χριστουγεννιάτικο γεύμα πρώην χρηστών σε κοινότητα απεξάρτησης. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι κλειστό, στεγνό (χωρίς υποκατάστατα) και με αυστηρά καθορισμένη δομή, ημερήσιο πρόγραμμα, κανόνες και όρια. Οι θεραπευόμενοι κατοικούν στο χώρο που λειτουργεί η κοινότητα και  κάποιος που έρχεται ως προσκεκλημένος νιώθει ιδιαίτερα έντονα αυτήν την αντιπαραβαλή μεταξύ του ‘μέσα’ και του ‘έξω’. Παρά την αυστηρή οριοθέτηση της ζωής μέσα στην κοινότητα, έχει κανείς την αίσθηση ότι οι θεραπευόμενοι είναι ιδιαίτερα προστατευμένοι. Διαρκώς έρχονταν στο νου μου οι εικόνες του ‘έξω’ σε αντιπαράθεση με το ‘μέσα’. Πώς θα ήταν οι συγκεκριμένοι άνθρωποι έξω; Τι υπάρχει εκεί έξω που ώθησε τους ανθρώπους στη χρήση; Πώς θα αντιμετωπίσουν αυτοί οι άνθρωποι το ‘έξω’, όταν βγουν από την κοινότητα; Θα τους υποστηρίξει το ‘έξω’ ή θα τους οδηγήσει πάλι στη χρήση;

Δεν μπορούσα παρά να σκεφτώ την απόλυτη ζούγκλα κι ερημιά που υπάρχει εκεί ‘έξω’. Πώς θα στηριχθεί ένας οποιοσδήποτε ενήλικας στη σημερινή ελληνική κοινωνία, αν δεν έχει ένα οικογενειακό πλαίσιο γύρω του; Δεν το συζητούμε για δουλειά, αλλά ειδικά η έλλειψη οικογένειας σήμερα καθιστά τους ανθρώπους εξαιρετικά ευάλωτους. Η ελληνική κοινωνία δεν τιμά καθόλου την αξία της κοινότητας στους ανθρώπινους δεσμούς. Η φιλία από καθαρά ανθρώπινο ενδιαφέρον, η αγάπη ως φυσική και αυθόρμητη έκφραση της κοινής ανθρώπινης φύσης μας, πολύ απλά δεν ανήκουν στο νέο-ελληνικό ρεπερτόριο αξιών. Αυτό προϋπήρχε της κρίσης, ίσως χάνεται στα βάθη των αιώνων. Η αξία της ανθρώπινης αλληλεγγύης στην ελληνική κοινωνία, εξαντλείται στα όρια ‘των δικών μας ανθρώπων’. Οποιαδήποτε άλλη έννοια αλληλεγγύης βάζει τον άλλον απέναντι, ως ένα κατώτερο αντικείμενο, στο οποίο θα ‘δίνει’ , αλλά σίγουρα δεν θέλει να τον κάνει μέρος της ζωής του. Το να έχουμε απλή ανθρώπινη επικοινωνία, φιλία και επαφή με τον συνάνθρωπο που είναι φτωχότερους σε υλικούς και συναισθηματικούς πόρους (π.χ. χωρίς οικογένεια), ως ίσοι προς ίσοι, δεν μας περνά από το μυαλό. Οι κοινωνικές μας σχέσεις βασίζονται πάνω στην υπολογιστική ιδιοτέλεια, από το στάτους που έχει ο άλλος στην ελληνική κοινωνία και τι μπορούμε να πάρουμε εμείς από αυτό. Αν το στάτους δεν υπάρχει (π.χ. δουλειά, οικογένεια, χρήματα), φεύγουμε με τα χίλια από το απομονωμένο άτομο. Η κατάστασή του μας τρομάζει. Δεν έχουμε να πάρουμε τίποτα από αυτόν, αλλά φοβόμαστε μη βρεθούμε κι εμείς στη θέση του. Αυτή είναι η ελληνική κοινωνία. Βαθιά ατομικιστική, βαθιά ρατσιστική και βαθιά τρομαγμένη απέναντι στο μοναχικό, σε αυτόν που δεν έχει στήριγμα. Με αυτήν την έννοια, η επιβίωση είναι αρκετά δύσκολα ακόμη και για κάποιον που δεν έχει περάσει από το μαρτύριο της χρήσης. Πόσο μάλλον όταν προσπαθεί να ξεπεράσει ένα τέτοιο εχθρό. Δεν μπορούσα παρά να σκεφτώ ότι είναι ο εθισμός στον φιλοτομαρισμό  όλων των υπολοίπων εκεί ‘έξω’ είναι που  έχει οδηγήσει αυτά τα νέα παιδιά στη χρήση. Με τόση απόλυτη αδιαφορία για τους συνανθρώπους, είναι απορίας άξιο πως δεν υπάρχουν περισσότεροι στη χρήση. Ίσως τελικά ο Θεός δίνει τη δική Του αγάπη, εκεί που τσιγκουνευόμαστε εμείς. Όσο προσπαθούσα να φανταστώ τους θεραπευόμενους ‘έξω’, δεν μπορούσα παρά να σκεφτώ ότι  ολόκληρη η ελληνική κοινωνία χρειάζεται σε θεραπευτική κοινότητα κι όχι μόνο οι χρήστες. Ο εθισμός στο φιλοτομαρισμό είναι πολύ σοβαρότερος από τον εθισμό στη σκόνη.
Δεν ξέρω τι  άλλο θα χρειαστεί για να ταρακουνηθεί η ελληνική κοινωνία και να ξεκολλήσει από την φιλαυτία της, η οποία συνεπάγεται φόβο και η οποία προέρχεται από την απιστία. Γιατί όποιος αληθινά πιστεύει, μπορεί να νιώσει την ανεξάντλητη αγάπη του Θεού. Γνωρίζει ότι δεν κινδυνεύει, όποιες κι αν είναι οι δοκιμασίες. Έχει αρκετά αποθέματα αγάπης για να δώσει, γιατί ο Θεός του δίνει ανεξάντλητα, Εκείνος που είναι η πηγή όλης της αγάπης και της δύναμης. Ο πραγματικά πιστός έχει το περιθώριο της γενναιοδωρίας στην αγάπη, μπορεί να αγαπά και κάνει την αγάπη πράξη. Όχι από την υπεροπτική ελεημοσύνη, αλλά γιατί απλά αναγνωρίζει την απόλυτη ισότητα μεταξύ του εαυτού του και του αδερφού του, καθώς είναι και οι δύο παιδιά του Θεού, όποιες και αν είναι οι πρόσκαιρες, επιφανειακές διαφορές στη γήινη ζωή τους.  Ακόμη και αν δεν πιστεύει, εκείνος που δίνει με γενναιοδωρία την αγάπη, με κάποιο παράδοξο τρόπο πιστεύει επίσης, έστω και να δεν είναι συνειδητά. Δεν ξέρω τι άλλο θα χρειαστεί - αλλά αφού δεν μαθαίνουμε αλλιώς, ίσως χρειαστεί κι άλλο. Ώστε να φτάσει κάποια στιγμή η ελληνική κοινωνία, να καταλάβει ότι μόνο μέσω της κοινοτικής ζωής, όπου το πρωταρχικό ενδιαφέρον θα είναι να είναι όλα της τα μέλη φροντισμένα, όλα και το καθένα ξεχωριστά- ισότιμα και δίκαια. Όπου η απώτερη και ιερότερη προτεραιότητα θα είναι ο αδερφός- και αδερφός είναι το κάθε ανθρώπινο πλάσμα, χωρίς καμία διάκριση. Όταν το «Από το εγώ στο εμείς» γίνει πράξη. Και πράξη δεν είναι μόνο η ελεημοσύνη. Αλλά και η φιλία. Η φιλία όχι μόνο προς εκείνους που μας εξυπηρετούν. Η φιλία προς όλους. 
Μια άλλη διάσταση της έλλειψης αγάπης φαίνεται στη διάθεση ανθρωποφαγίας. Πρώην υπουργός βρέθηκε να οδηγεί χωρίς δίπλωμα και με πλαστές πινακίδες. Βεβαίως, προκλητικό και μέγα λάθος. Αναρωτηθήκαμε όμως κατά πόσο, αν συνέβαινε το ίδιο σε άτομα του άμεσου περιβάλλοντος εκείνων που έχουν πραγματικά εξουσία σήμερα (και δεν είναι αναλώσιμοι), αν θα ακούγαμε τίποτα… Κανάλια μαζικής αποβλάκωσης, για τα οποία για πολλοστή φορά αναβάλλεται η καταβολή φόρου διαφημίσεων,  αφιέρωναν  ολόκληρα δεκάλεπτα για την αναλυτική δημόσια διαπόμπευση επειδή κάποιος δεν είχε πινακίδες. Η υποκρισία σε όλο της το μεγαλείο. Αλλά δεν θα έπιανε τόπο αν δεν υπήρχε κανείς από κάτω να παρακολουθήσει το ‘θέαμα’ και να το ευχαριστηθεί, νιώθοντας ότι ‘παίρνει το αίμα του πίσω’, αντί να κάτσει να σκεφτεί τους πραγματικούς λόγους πίσω από την τηλεοπτική χαιρεκακία. Δυστυχώς, θα δούμε πολλές τέτοιες εκδικητικές ταπεινώσεις, που όμως σχεδόν σπάνια αγγίζουν τους πραγματικούς ενόχους της συγκεκριμένης στιγμής. Ο αληθινός ηγέτης θα αποδώσει δικαιοσύνη, αλλά δεν θα επιδιώξει το δημόσιο εξευτελισμό του ενόχου, ό,τι κι αν έχει κάνει. Ο αληθινός ηγέτης θα προχωρήσει μπροστά και καταλαβαίνει ότι είναι αποπροσανατολιστικό και βλαβερό για το λαό να τρέφει τα ανθρωποφαγικά του ένστικτα, δίνοντάς του αναλώσιμο αίμα για τηλεοπτική βορά.  Δεν μπορεί ούτε το μίσος, ούτε η εκδίκηση να αποτελέσουν κινητήριο δύναμη για πραγματική αλλαγή.
Η άλλη διάσταση της ανθρωποφαγίας φάνηκε στην περίπτωση της Βίκυς Σταμάτη. Δεν αντιλέγω ότι προφανώς ήταν ένα άτομο εθισμένο στο χρήμα, που εκμεταλλεύτηκε το στάτους του συζύγου της για να ικανοποιήσει τον εθισμό της. Όμως ο σύζυγός της, επίσης εθισμένος στο χρήμα, είχε ξεκινήσει τις παράνομες δραστηριότητές του από πριν. Εκείνη βεβαίως επαναπαύτηκε σε αυτή την κατάσταση, όμως πόσοι άλλοι και άλλες δεν το έχουν κάνει αυτό; Η συγκεκριμένη γυναίκα, αποδεικνύει με τον πιο τραγικό τρόπο, πώς καταρρέει η ανθρώπινη προσωπικότητα, όταν καταρρέει το ψέμα πάνω στο οποίο χτίζεται μια ανθρώπινη ζωή. Στην περίπτωση της, έχασε τα πάντα. Χρήματα, σπίτι, οικογένεια, υπόληψη, ελευθερία, υγεία. Πολλοί βιάζονται να την ειρωνευτούν, όμως κατά κάποιο παράδοξο τρόπο, η Βίκυ Σταμάτη δημιούργησε άθελά της μια μοναδική πνευματική ευκαιρία, παρότι οι υπόλοιποι που την χλευάζουν. Έχοντας χάσει τα πάντα, είναι ο δρόμος ολάνοιχτος για να δει ότι μόνο ο Θεός υπάρχει. Και Εκείνος είναι τα πάντα. Όλοι οι υπόλοιποι που χλευάζουν και καταδικάζουν, έχουν επίσης χτίσει τη ζωή τους πάνω σε κάποιο ψέμα, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, λιγότερο ή περισσότερο αθώο – ακόμη κι αν δεν θέλουν να το παραδεχτούν. Μπορεί το δικό τους ψέμα να μην έχει καταρρεύσει ακόμη. Η ταχύτητα αυτής της κατάρρευσης είναι που τρέμουμε. Θέλουμε η διάλυση των ψευδαισθήσεών μας να γίνει σιγά σιγά, ώστε να μας είναι λιγότερο επώδυνη. Όμως έτσι η πλάνη ( και η εναγώνιος προσπάθεια για τη διατήρησή της) τραβάει σε μάκρος. Για κάποιους άλλους, η διάλυση έγινε μονομιάς και καταλυτικά. Αντί να χλευάζουμε, λες και είμαστε ανώτεροι, καλά θα κάναμε να διδαχθούμε. Η κατάρρευση των ψευδαισθήσεων μας περιμένει όλους μας- μηδενός εξαιρουμένου. Κι αν νομίζουμε ότι δεν έχουμε ψευδαισθήσεις, τότε ίσως είμαστε οι πιο πλανεμένοι από όλους.
Κλείνοντας αυτό το κείμενο για το 2013, θα ήθελα απλά να πω ότι η μοναδική μας αποστολή είναι να αναζητούμε το Θεό και την αγάπη Του σε κάθε πτυχή και σπιθαμή της ζωής μας. Ο Θεός δεν είναι κάτι εξωτερικό, κάτι μακριά στο υπερπέραν, στο οποίο στοχεύουμε, σαν βέλη που θέλουν να φύγουν πανικόβλητα από αυτό τον κόσμο.  Ο Θεός, βρίσκεται κρυμμένος σε κάθε πλευρά και στιγμή αυτού του κόσμου και κάθε κόσμου. Η δική μας δουλειά, αντί αν απαξιούμε και αν κατακρίνουμε, είναι να αναγνωρίζουμε την αγάπη και το φως όπου υπάρχει, ακόμη και στις πιο σκοτεινές γωνίες της ζωής. Με τη δική μας ανταπόκριση αγάπης –ιδιαίτερα εκεί που είναι πιο δύσκολο- ενωνόμαστε με την αγάπη του Θεού και έτσι βοηθούμε  πραγματικά να χτιστεί αυτό που αποκαλείται η Βασιλεία του Θεού στη γη. Αυτή είναι η πραγματική αποστολή. Τα υπόλοιπα είναι λεπτομέρειες.

Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 22/12/2013


Έφηβοι και κίνδυνοι στο Διαδίκτυο


Μετά από μια πρόσφατη εκπαίδευση για την ασφάλεια στο Διαδίκτυο του NSPCC  (National  Society for the Prevention of Cruelty to Children), σημειώνω τις ακόλουθες σκέψεις σχετικά με τους κινδύνους, αλλά και τον εθισμό μεγάλης μερίδας των νέων ανθρώπων στο Διαδίκτυο. Θεωρώ ότι  ο εθισμός στο Διαδίκτυο και η ολοένα και περισσότερο αντικατάσταση της πραγματικής ζωής από την προσομοιωμένη εικονική ζωή, είναι πλέον ο μεγαλύτερος ίσως , και σιωπηλός κίνδυνος για την πνευματική και ψυχική υγεία των μελλοντικών ενηλίκων.

Σύμφωνα με τις στατιστικές , γύρω στο 90% των εφήβων στη Βρετανία χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο, ενώ  κατά μέσο όρο, παίζουν παιχνίδια στο διαδίκτυο πάνω από 10 ώρες την εβδομάδα. Δεν έχουμε λόγο να πιστεύουμε ότι τα ποσοστά είναι ιδιαίτερα χαμηλότερα στην Ελλάδα, καθώς το Διαδίκτυο, το videogaming, αλλά και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν μπει για τα καλά σχεδόν σε όλα τα νοικοκυριά. Νέοι όροι, όπως   chat-roulette’ (πλατφόρμα που φέρνει σε επαφή δύο τυχαίους και άγνωστους συνομιλητές στο διαδίκτυο για συζήτηση), ‘flaming’ (σχόλια μίσους σε φόρουμ ή chat), ‘frape’ (χάκερ ανοίγει λογαριασμό στο facebook και υποκρίνεται ότι είναι ο κάτοχος του λογαριασμού, ανεβάζοντας ακατάλληλο υλικό), ‘geotagging’ (ο χρήστης δίνει γεωγραφικές πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο για το πού βρίσκεται), ‘pro-ana’ (ιστοσελίδες που ενθαρρύνουν τη νευρική ανορεξία ή τον αυτοτραυματισμό και την αυτοκτονία),  μας δίνουν μια ιδέα για τους άγνωστους κινδύνους, που συνεχώς αναδύονται μέσα σε αυτό το μηχανισμό που εισβάλλει όλο και περισσότερο στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή.

Δεν αμφισβητεί κανείς ότι το Διαδίκτυο αποτελεί ένα αναντικατάστατο εργαλείο για την πληροφόρηση, την ενημέρωση, την εκπαίδευση και την επικοινωνία. Παρόλα αυτά, ας θυμόμαστε ότι είναι και ο χώρος ανεξέλεγκτης κυκλοφορίας πορνογραφικού υλικού, όλων των πιθανών αποχρώσεων (το οποίο πολλοί παιδιά στην περιέργεια της εφηβικής ηλικίας αναζητούν). Χώρος που φιλοξενεί βίντεο με σκηνές ακραίας βίας και μίσους (τα οποία διαδίδονται με αστραπαία ταχύτητα, ενθαρρύνοντας το σχολικό εκφοβισμό, την κακοποίηση ζώων, τη βία εναντίον γυναικών, τη ρατσιστική βία, την τρομοκρατική βία, αλλά και οποιαδήποτε άλλη μορφή βίας υπάρχει). Χώρος που τα παιδιά χρησιμοποιούν για να γνωρίσουν ‘ενδιαφέροντα άτομα’, άτομα ‘ερωτεύσιμα’-ιδιαίτερα, αν ο έφηβος είναι ανασφαλής και μοναχικός και το ‘ενδιαφέρον άτομο’ γνωρίζει με επαγγελματική ακρίβεια πώς να έλξει ακαταμάχητα το διαδικτυακό θύμα του. Χώρος που πολλοί έφηβοι αφελώς δίνουν προσωπικές πληροφορίες, σχόλια, αλλά και φωτογραφίες τους, καθώς  το κλικ της δημοσίευσης είναι απατηλά απλό και δεν υπάρχει κανένα  προειδοποιητικό σήμα που να υπενθυμίζει πως «ό,τι αναρτάς στο Διαδίκτυο, ξεφεύγει εντελώς από τον έλεγχό σου για πάντα».  Ούτε γνωρίζουν ότι το ψηφιακό τους αποτύπωμα (digital footprint:  ό,τι έχουν αναρτήσει ποτέ στο διαδίκτυο) μπορεί να ανασυρθεί και να τους ακολουθεί ολόκληρη ζωή.

Το διαδίκτυο είναι ο χώρος που πολλοί έφηβοι χρησιμοποιούν προσπαθώντας να ανακουφίσουν τον πόνο της μοναξιάς , της υπαρξιακής κρίσης, της αναζήτησης ταυτότητας, της πρωτόγνωρης σεξουαλικότητας, αλλά και της ακόρεστης ανάγκης για θαυμασμό και προσοχή από τους άλλους. Η οθόνη προσφέρει μια εύκολη και ασφαλή λύση για τη συγκρότηση μιας ψευδαίσθησης επαφής, μιας ψευδαίσθησης επικοινωνίας. Είναι πιο εύκολο να πληκτρολογείς instant messages και να ‘χτυπάς’ ‘likes’, από το να βρίσκεσαι σε πραγματικό χώρο και χρόνο δίπλα σε ένα πραγματικό άνθρωπο, με σάρκα και οστά, και να προσπαθήσεις να χτίσεις αληθινή φιλία μαζί του. Είναι πιο εύκολο να μπαίνεις και να βγαίνεις από την πλατφόρμα όποτε θες, από ότι να αντιμετωπίσεις πρόσωπο με πρόσωπο τις δυσκολίες  στη φιλία, όπου μπορείς να εξαφανιστείς αυτόματα, να σηκωθείς και να φύγεις από το άτομο που είναι δίπλα σου. Στην πραγματική ζωή, είσαι αναγκασμένος να βλέπεις τα συναισθήματα του φίλου και εκείνος τα δικά σου-ενώ η οθόνη τα κρύβει.  Θα πρέπει να αφιερώσεις την προσοχή σου εξ ολοκλήρου, ενώ στην οθόνη φροντίζεις να τη διασπείρεις  στις εκατοντάδες επαφές και ιστοσελίδες, ώστε να λες πολλά, αλλά ταυτόχρονα και να μη λες τίποτα. Οι έφηβοι ανταγωνίζονται σε έναν αγώνα δρόμου για το ποιός θα έχει περισσότερους ‘φίλους’ , 500, 700, 2000. Όσο μεγαλύτερος ο αριθμός των ‘φίλων’ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τόσο περισσότερο αποσπάται και διασπάται η ενέργειά του, ώστε να μην έχει τελικά βαθύτερη επικοινωνία με κανένα, ούτε καν με τον εαυτό του. Το εθισμένο παιδί δεν αντέχει ούτε λεπτό χωρίς το διαδίκτυο. Αν χάσει το κινητό του, νιώθει σαν να χάνει τον κόσμο. Όταν γυρνά από το σχολείο, τρέχει κατευθείαν στην οθόνη. Προτιμά ακόμη και να φύγει από μια παρέα με τους συμμαθητές του για να μπει στο facebook και να συνομιλεί (με τους ίδιους συμμαθητές!) μέσα από την οθόνη.  Πηγαίνει εκδρομή με το σχολείο κι αντί να χαρεί, να τραγουδήσει, να διασκεδάσει, είναι κολλημένος σε ένα κινητό, στέλνοντας μηνύματα για το τι συμβαίνει στο πούλμαν εκείνη την ώρα.  Παρατηρητής και ρεπόρτερ της ίδιας του της ζωής, δεν προλαβαίνει  να τη ζήσει.

Πολλά παιδιά ψεύδονται για την ηλικία τους, δηλώνοντας ότι είναι μεγαλύτερα, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιούν πλατφόρμες παιχνιδιών και μέσα κοινωνικής δικτύωσης απεριόριστα. Έτσι, 8χρονα υποκρίνονται ότι είναι 15χρονα, χωρίς όμως να γνωρίζουν τους κανόνες ασφαλείας και πώς να θέσουν privacy settings στο προφίλ τους. Οι ‘φίλοι’ στα διαδικτυακά παιχνίδια (gaming friends) προσθέτονται αδιάκριτα ως ‘φίλοι’ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Έτσι, άλλα, άγνωστα ‘15χρονα’ εισβάλλουν σιγά σιγά στην ιδιωτική ζωή του παιδιού, μόνο που τα άλλα, άγνωστα 15χρονα μπορεί να μην είναι 8χρονα, αλλά 48χρονα! Η απατηλή αμεσότητα και η στιγμιαία ανταπόκριση που προσφέρει η συζήτηση στο διαδίκτυο μειώνει τις αναστολές στα παιδιά, κάνοντάς τα να βλέπουν το Διαδίκτυο σαν παρηγορητή κι εξομολογητή. Ιδιαίτερα όταν λείπουν οι αντίστοιχες ανθρώπινες φιγούρες από τη ζωή τους. Οι κίνδυνοι για σεξουαλική θυματοποίηση μέσω διαδικτύου από ενήλικους έμπειρους δράστες (grooming) αυξάνονται αν το παιδί περνά πολύ χρόνο χωρίς επίβλεψη στον υπολογιστή και δεν έχει άλλες ασχολίες ή μια δομημένη, ενδιαφέρουσα καθημερινότητα. Δυστυχώς, το παρκάρισμα του παιδιού στον υπολογιστή είναι πολλές φορές βολικό για τους γονείς, οι οποίοι συχνά είναι υπερβολικά εξαντλημένοι για να τα απασχολήσουν με άλλους, πιο δημιουργικούς τρόπους. Οι κίνδυνοι επίσης αυξάνονται όταν τα παιδιά δεν γνωρίζουν τους κανόνες ασφαλούς λειτουργίας του διαδικτύου, όταν επιδιώκουν να κάνουν επίδειξη στους άλλους, όταν θέλουν να φανούν ως αντικομφορμιστές ήρωες που παίρνουν ρίσκα (ακόμη και ηλεκτρονικά ρίσκα), όταν είναι κακοποιημένα και παραμελημένα (Ming, Poke, Ping, ‘Vulnerable young people, social media and e-safety’, Stephen Carrick-Davies, 2011).

Οι επιτήδειοι που αποζητούν να κακοποιήσουν παιδιά μέσω του διαδικτύου, συχνά ξεκινούν εισάγοντας σεξουαλικό περιεχόμενο στη συζήτηση με το παιδί, ή εισάγοντας πορνογραφία , που δίνει μια διαστρεβλωμένη αντίληψη της σεξουαλικότητας.  Παρουσιάζουν στο παιδί την ιδέα ότι το σεξ μεταξύ ανήλικου κι ενήλικα είναι φυσιολογικό. Τελευταία υπάρχει μια αυξανόμενη τάση να κακοποιούν το παιδί αποκλειστικά μέσω διαδικτύου, χρησιμοποιώντας την κάμερα (webcam), ώστε να δίνει το παιδί ακατάλληλες εικόνες του εαυτού του διαδικτυακά (όπως επίσης και ο δράστης).  Τα παιδιά δεν γνωρίζουν ότι  οποιοδήποτε διακίνηση απρεπούς υλικού με παιδιά, είναι παράνομη-ακόμη κι αν τα ίδια τα παιδιά αναρτούν γυμνές φωτογραφίες του εαυτού τους. Το παιδί που νιώθει παραμελημένο ή απελπισμένο, εύκολα θα παρασυρθεί από κολακείες, δώρα και υποσχέσεις κάποιου που θα του παρουσιαστεί ως σωτήρας. Κορίτσια με χαμηλή αυτοεκτίμηση εύκολα θα πιστέψουν ότι βρήκαν τον άνδρα των ονείρων τους μέσα από το διαδίκτυο, αν αυτός είναι διατεθειμένος να τους δώσει λίγη προσοχή παραπάνω. Δεν γνωρίζουν ότι είναι λίγοι οι άνθρωποι σήμερα που θα δώσουν ανιδιοτελώς, δεν αναγνωρίζουν ότι κακοποιούνται, αλλά νομίζουν ότι είναι σε μια ρομαντική σχέση αγάπης με τον ενήλικα.   Οι δράστες είναι κατά κανόνα υπεράνω πάσης υποψίας -οικογενειάρχες, μορφωμένοι, επαγγελματικά καταξιωμένοι. Τελευταία επίσης, πολλοί δράστες χρησιμοποιούν τα διαδικτυακά βιντεοπαιχνίδια για να γίνουν ‘φίλοι’ και έτσι να θυματοποιήσουν αγοράκια.

Άλλοι κίνδυνοι στο διαδίκτυο μπορεί να είναι οι σεξουαλικοποιημένες διαφημίσεις σε ιστοσελίδες όπου συχνάζουν παιδιά (τα μικρά παιδιά μπερδεύουν το περιεχόμενο της ιστοσελίδας με τις διαφημίσεις), περιεχόμενο που προάγει τη βία και το μίσος, ιστοσελίδες που τα ωθούν σε τζόγο, καθώς και η πληθώρα των εξαιρετικά βίαιων βιντεοπαιχνδιών, όπου τα επιτεύγματα για να πάρουν πόντους, είναι π.χ. να κλέψουν αυτοκίνητα, να σπάσουν τζάμια ή να σκοτώσουν τη γιαγούλα στο δρόμο.

Η λύση για την αποφυγή των κινδύνων στο διαδίκτυο δεν είναι απλή. Και σίγουρα δεν είναι ‘τζάμπα’ -από άποψη χρόνου, προσοχής και προσπάθειας. Πέρα από τις δικλείδες ασφαλείας, όπως ενημέρωση, γονεϊκά φίλτρα προστασίας, επίβλεψη στον υπολογιστή κλπ., ο γονιός θα πρέπει να αφιερώσει χρόνο, προσοχή και ψυχική ενέργεια για να χτίσει μια ουσιαστική σχέση με το παιδί του, μια σχέση εμπιστοσύνης και μια σχέση όπου το παιδί θα νιώθει άνετα και χαρούμενα. Αν π.χ. η ατμόσφαιρα στο σπίτι είναι γεμάτη γκρίνια και κατάθλιψη, είναι αναμενόμενο να θέλει το παιδί να φύγει από το τραπέζι του μεσημεριανού όσο μπορεί πιο γρήγορα και να ‘καρφωθεί’ στην οθόνη του υπολογιστή. Τότε ο γονιός γκρινιάζει ακόμη περισσότερο, αλλά έχει να προσφέρει μια πιο ευχάριστη εναλλακτική στο παιδί του; Έχει να προτείνει μια άλλη ενδιαφέρουσα απασχόληση στο παιδί; Αν ο γονιός δυσφορεί με τον ίδιο του τον εαυτό, πώς θα περάσει το παιδί καλά μαζί του; Θα πρέπει  να υπάρχει ένας υποστηρικτικός ιστός και ένα πρόγραμμα από δημιουργικές δραστηριότητες, όπου θα έχει ο έφηβος την ευκαιρία να βρίσκεται με άλλα παιδιά. Καθώς πολλοί γονείς δυσκολεύονται να συντηρήσουν οικονομικά φροντιστήρια, αθλητικούς συλλόγους κλπ. πιστεύω ότι οι σύλλογοι γονέων και κηδεμόνων των σχολείων θα πρέπει να δραστηριοποιηθούν ώστε να παρέχουν λέσχες δημιουργικής απασχόλησης (π.χ. γλώσσες, δημιουργική γραφή, καλλιτεχνικά και θεατρικά εργαστήρια), με μικρό κόστος, ώστε να στηριχθούν τα παιδιά, σε επίπεδο γειτονιάς, να εμψυχωθούν και να εκπαιδευτούν σε μια λογική αλληλεγγύης και δημιουργικότητας. Οι σύλλογοι γονέων και κηδεμόνων στα σχολεία είναι από τα τελευταία υγιή κύτταρα συλλογικότητας στην ελληνική κοινωνία, τουλάχιστον στο επίπεδο γειτονιάς και θα πρέπει να κινητοποιηθούν για χάρη των παιδιών-ιδιαίτερα αυτή τη δύσκολη περίοδο. Η προστασία από οποιονδήποτε εθισμό μπορεί να γίνει μόνο με την συστηματική κι επίμονη προσπάθεια για την καλλιέργεια αυθεντικών ανθρώπινων σχέσεων αλληλοστήριξης κι εμπιστοσύνης. Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις και δεν υπάρχει άλλος δρόμος για να αποφευχθεί η παγίδα της ‘μαγικής’ οθόνης.
Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 7/12/2013

Αυτοπροστασία του παιδιού από τη λεκτική βία


Με αφορμή την χθεσινή παγκόσμια ημέρα για τα δικαιώματα του παιδιού, αναρτώ αυτό το άρθρο σχετικά με την αυτό-προστασία του παιδιού από τη λεκτική βία-και κυρίως τη λεκτική-συναισθηματική βία που προέρχεται από τους γονείς. Μέσα σε όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε σήμερα, το συμπέρασμά μου ως ψυχολόγος είναι ότι η μεγαλύτερη αιτία ανθρώπινου πόνου εξακολουθεί να προέρχεται από τις λαβωμένες σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, ιδιαίτερα των κοντινών σχέσεων, που σχεδόν πάντα ανάγονται σε προβλήματα στην παιδική ηλικία. Οι λαβωμένες σχέσεις με τους γονείς επίσης επηρεάζουν την αυτοεκτίμηση του παιδιού, το οποίο αποτελεί τη ρίζα για προβλήματα σε πολλούς διαφορετικούς τομείς στη μελλοντική ζωή του παιδιού. Κι επειδή, η λεκτική-συναισθηματική βία είναι η συνηθέστερη μορφή κακομεταχείρισης και η πιο παραγνωρισμένη, αποφάσισα να γράψω αυτές τις σύντομες οδηγίες αυτό-προστασίας για το παιδί.

Αν οι γονείς σου σε μειώνουν, σε υποτιμούν ή σε βρίζουν, θυμήσου:

Η λεκτική βία (βρισιές, ταπεινώσεις, ειρωνείες, απειλές) δεν δικαιολογείται –ό,τι κι αν έχει κάνει ένα παιδί.

Το κάθε παιδί δικαιούται να σέβονται την αξία και την προσωπικότητά του.

Άλλο κριτική στην πράξη, άλλο κριτική στο άτομο. Οι ενήλικες έχουν δικαίωμα να κριτικάρουν τις πράξεις και τα λάθη σου. Αλλά κανείς δε δικαιούται να σε μειώνει ως άτομο, π.χ. με αρνητικά κοσμητικά επίθετα σε δεύτερο ενικό ή γενικόλογες φράσεις που σε καταδικάζουν (όπως «ποτέ σου δεν θα καταφέρεις τίποτα», «όλα λάθος τα κάνεις» κλπ.)

Αν σε υποτιμούν και σε ταπεινώνουν, μην πιστεύεις τους χαρακτηρισμούς αυτούς για τον εαυτό σου. Μην κάνεις τις αρνητικές λέξεις κτήμα σου. Δεν σε αντιπροσωπεύουν.

Είναι πολύ δύσκολο για ένα παιδί να μην πιστέψει το γονιό του όταν εκείνος βρίζει το παιδί, γιατί πολύ απλά αγαπά το γονιό του. Μπορείς όμως να αγαπάς κάποιον, χωρίς να δέχεσαι τη γνώμη του για το άτομό σου-ακόμη κι αν αυτό το άτομο είναι ο γονιός σου.

Αν νιώθεις θυμό και πίκρα (για τις βρισιές και ταπεινώσεις από τους γονείς σου) κατανόησε ότι είναι φυσιολογικό να έχεις αντικρουόμενα συναισθήματα όταν κάποιον που αγαπάς σε πληγώνει. Το να είσαι θυμωμένος μαζί του για κάτι που θεωρείς άδικο, δεν σημαίνει ότι είσαι «κακό παιδί», ούτε ότι δεν τον αγαπάς πια.

Θυμήσου ότι πολλές από τις βρισιές-ειρωνείες ή ταπεινώσεις που εκστομίζουν οι γονείς σου, δεν τις πιστεύουν καν οι ίδιοι. Συχνά δεν τις παίρνουν καν σοβαρά, απλά όταν είναι εκνευρισμένοι και κουρασμένοι τους ξεφεύγουν κουβέντες που δεν τις εννοούν –αλλά δυστυχώς πληγώνουν.

Θυμήσου επίσης ότι οι γονείς σου  απλά αναπαράγουν τον τρόπο με τον οποίο οι ίδιοι ανατράφηκαν, ίσως έχουν μάθει ότι έτσι πρέπει να διαπαιδαγωγούνται τα παιδιά. Η σημερινή επιστήμη δεν αποδέχεται τη λεκτική βία ως σωστό τρόπο διαπαιδαγώγησης, αλλά πολλοί γονείς (και πολλά παιδιά) δεν το γνωρίζουν αυτό. Οι γονείς σου, όσο κι αν τους αγαπάς, δεν είναι αλάνθαστοι!

Αξίζεις πάρα πολλά, είσαι ένα δώρο σε αυτόν τον κόσμο. Η αξία σου δεν μπορεί να αλλάξει, όσα λάθη κι αν έχεις κάνει, όσες άσχημες κουβέντες κι αν σου έχουν πει.

Αν σου έχουν πει κουβέντες που πληγώνουν, να επαναλαμβάνεις μέσα σου το αντίθετο, δηλαδή θετικές φράσεις. Αν λοιπόν σου έχουν πει «είσαι άχρηστος», εσύ μέσα σου να επαναλαμβάνεις «είμαι χρήσιμος». Αν σου λένε «είσαι βλάκας», εσύ να λες από μέσα σου «είμαι έξυπνος». Η σχέση με τους γονείς σου είναι πολύ σημαντική, σημαντικότερη όμως είναι η σχέση με τον εαυτό σου- ζεις μαζί του κάθε στιγμή όλης σου της ζωής!

Πρόσεξε να μην παγιδευτείς στον φαύλο κύκλο της χαμηλής αυτοεκτίμησης: τα παιδιά που τα υποτιμούν οι γονείς τους, νιώθουν μειονεκτικά και ίσως απομονώνονται ή εκτονώνουν το θυμό τους και την ανασφάλειά τους, μειώνοντας άλλα παιδιά. Στην τελευταία περίπτωση τιμωρούνται από τους εκπαιδευτικούς και οι γονείς τους τα μαλώνουν ακόμη περισσότερο. Έτσι λοιπόν εγκλωβίζονται σε μια αυτοκαταστροφική συμπεριφορά, που συνεχώς επιβεβαιώνει την αρνητική εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους.

Θυμήσου ότι η ταπείνωση από ένα πρόσωπο που αγαπάμε –ιδιαίτερα αν είναι γονείς- είναι αρκετά επώδυνη από μόνη της. Μην πληγώνεις ακόμη περισσότερο τον εαυτό σου, με το να πιστεύεις τα λεγόμενά τους.

Έχεις δικαίωμα να σε αγαπούν, να σε στηρίζουν και να έχουν υπομονή με τα λάθη σου. Έχεις δικαίωμα να αγαπάς τον εαυτό σου και να πιστέψεις στον εαυτό σου, ότι κι αν έχουν πει οι άλλοι, ακόμη κι αν είναι ενήλικες, ακόμη κι αν τους αγαπάς, ακόμη κι αν τους χρειάζεσαι. Την αυτοεκτίμησή σου δεν μπορεί να την ελέγξει κανείς. Επέλεξε να πιστέψεις στον εαυτό σου. Θα σε βοηθήσει για μια ολόκληρη ζωή.

Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 21/11/2013

Μιλάμε στα παιδιά για την κρίση;τα παιδιά δικαιούνται να γνωρίζουν


Με αφορμή τις πρόσφατες σχολικές εορτές για επετείους της 28ης Οκτωβρίου και 17ης Νοεμβρίου, πολλοί γονείς, εκπαιδευτικοί, αλλά και μαθητές, προβληματίστηκαν, με θλίψη, για την έλλειψη αναφοράς στη σχέση του τότε και του τώρα.  Είναι σχεδόν ειρωνικός ο τρόπος που και οι δύο επέτειοι τιμούν μεν τους θριάμβους του παρελθόντος, αποσιωπούν δε τις ταπεινώσεις του παρόντος. Πολλοί εκπαιδευτικοί αποφεύγουν –με σιωπηλή ενοχή- τους «επικίνδυνους»  παραλληλισμούς με το σήμερα… Υπάρχουν βεβαίως και θαρραλέες εξαιρέσεις, ενώ πολλές φορές τα ίδια τα παιδιά εγείρουν το ερώτημα: «Καλά με το ‘ψωμί-παιδεία-ελευθερία’ τότε. Με το ‘ψωμί-παιδεία-ελευθερία’ σήμερα τι γίνεται;».  Πέρα από τις πολιτικές τοποθετήσεις  εκπαιδευτικών ή γονιών, υπάρχει ένα τεράστιο ηθικό, πολιτικό κι εκπαιδευτικό ζήτημα, σχετικά με το δικαίωμα των παιδιών, κυρίως στη δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, να γνωρίζουν τι πραγματικά συμβαίνει στην πατρίδα τους σήμερα. Κάποιες φορές, οι εκπαιδευτικές ομιλίες στις εθνικές εορτές, φαντάζουν στα μάτια των παιδιών σαν ταινίες επιστημονικής φαντασίας, σαν ένα παραμύθι αποκομμένο από τη σημερινή τους πραγματικότητα. Οφείλουν όμως να γνωρίζουν (και εμείς, υποχρεούμαστε να τους διδάσκουμε) ότι τα ιδανικά της ελευθερίας, δημοκρατίας, ελευθερίας του λόγου, παιδείας, αξιοπρέπειας, εθνικής κυριαρχίας και ανεξαρτησίας, για τα οποία αγωνίστηκαν οι πρόγονοί μας, δεν θα πρέπει να τα θεωρούμε δεδομένα, αλλά να τα διεκδικούμε κάθε στιγμή.

Τα παιδιά μαθαίνουν για τις εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες νεκρούς της Κατοχής από λιμό. Βεβαίως, οι συγκυρίες σήμερα είναι πολύ διαφορετικές…Δεν θα πρέπει όμως να γνωρίζουν ότι τα τελευταία τρία χρόνια των μνημονίων έχουμε αθροιστικά 20.000 θανάτους περισσότερους από τον ετήσιο  μέσο όρο θανάτων της τελευταίας δεκαετίας;  Τα παιδιά μαθαίνουν για τις ανυπολόγιστες υλικές καταστροφές, την κλοπή χρυσού και το κατοχικό δάνειο, που οδήγησαν τελικά στην κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας. Δεν θα πρέπει επίσης να γνωρίζουν ότι μετά από τρία έτη έξωθεν επιβεβλημένων «διασώσεων», η ελληνική οικονομία διανύει το έκτο έτοςακραίας ύφεσης (το 2011, -7%), που αγγίζει τα όρια μιας άλλης κατάρρευσης; Δεν θα πρέπει επίσης να γνωρίζουν ότι η ανεργία στους νέους έχει ξεπεράσει το 60%, στο μέσο πληθυσμό το 28%, ενώ το χρέος έχει εκτοξευθεί σε δυσθεώρητα ύψη; Σίγουρα, οι εποχές και οι συγκυρίες είναι πολύ διαφορετικές και δεν μιλούμε για τα ίδια καθεστώτα. Δεν θα πρέπει όμως τα παιδιά (που μάλιστα διδάσκονται Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή) να γνωρίζουν ότι στα χρόνια του μνημονίου έχουν περάσει, με έξωθεν πίεση,  πολλές αντισυνταγματικές διατάξεις, με μορφή πράξεων νομοθετικού περιεχομένου, συχνά σε ένα μόνο άρθρο, που αφορούν σε καίρια εθνικά ζητήματα;  Ίσως τα παιδιά γνωρίζουν ότι οι Γερμανοί κατακτητές κατάσχεσαν τόνους βαμβάκι, καπνού, ελαιόλαδου, αργύρου, χρωμίου, βωξίτη και άλλων μεταλλευμάτων, την περίοδο της κατοχής.  Δεν θα πρέπει όμως επίσης να γνωρίζουν ότι  η Ελλάδα μέσα από την απόλυτη, άνευ όρων και αμετάκλητη δικαιοδοσία του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, κινδυνεύει να χάσει την κυριότητα όλης της ακίνητης περιουσίας του ελληνικού δημοσίου;  Στην τελική ανάλυση είναι η δική τους γη, που πάνε να πάρουν κάτω από τα πόδια τους...

Αυτές είναι λίγες μόνο από τις «άβολες» αναφορές. Οι σχολικές εθνικές εορτές θα πρέπει φυσικά να συνεχίσουν – αν μη τι άλλο, για να δώσουν έμπνευση, έγνοια για το κοινό καλό και κουράγιο σε μια γενιά που προσπαθεί να συνέλθει από τον τυφώνα της απάθειας και του εγωκεντρισμού που σάρωσε την προηγούμενη… Αλλά με επίγνωση της διαχρονικότητας των αγώνων, με επίγνωση ότι ο αγώνας μεταμφιέζεται, με επίγνωση ότι οφείλουμε να διατηρήσουμε εκείνα που με αίμα κέρδισαν οι παλαιότεροι. Και ποιος ξέρει; Μπορεί σε μερικά χρόνια τα σχολεία μας να γιορτάζουν μια τέταρτη εθνική επέτειο…Εκείνη της απελευθέρωσης από τον αόρατο εχθρό ενός παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού ιστού, που ελέγχει κυβερνήσεις κι εξοντώνει λαούς…
Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 21/11/2013


Βλέπε επίσης άρθρο Χρήστου Κάτσικα "Η επέτειος του ΟΧΙ στην εποχή του ναι"

Πώς να βοηθήσουμε τα απομονωμένα παιδιά


Η εικόνα του παιδιού που είναι μόνο του στο μάθημα, μόνο του στο διάλειμμα, μόνο του στην εκδρομή, μόνο του στα πάρτυ (αν το προσκαλούν…), μόνο του πάντα, ανάμεσα σε εκατοντάδες άλλα, που παίζουν και ξεφωνίζουν… Η εικόνα του μόνου παιδιού δεν μπορεί παρά να προκαλεί πόνο σε κάθε ενήλικα που νοιάζεται έστω και ελάχιστα για τα παιδιά. Η απομόνωση του παιδιού από τους συνομιλήκους είναι ένα ιδιαίτερα λεπτό θέμα, στο οποίο όμως μπορούν να βοηθήσουν οι ενήλικες, με διακριτικό χειρισμό. Συχνά, η απομόνωση του παιδιού, υπάγεται στη σφαίρα του σχολικού εκφοβισμού- αλλά όχι πάντα. Αν η απομόνωση συνοδεύεται από κουτσομπολιά, κοροϊδίες, συγκεκριμένη καθοδήγηση «νταήδων» προς τα υπόλοιπα να μην το κάνουν παρέα, τότε πράγματι υπάρχει σχολικός εκφοβισμός και είναι πολύ σημαντικό να παρέμβουν οι εκπαιδευτικοί για να σταματήσει. Σε άλλες περιπτώσεις όμως, δεν υπάρχει σχολικός εκφοβισμός ή τουλάχιστον δεν είναι η πρωτογενής αιτία της απομόνωσης του παιδιού (αν και συχνά τα μοναχικά παιδιά στιγματίζονται εκ των υστέρων ως «παράξενα» κι «αντικοινωνικά» κι ο εκφοβισμός έρχεται δευτερογενώς). Στην περίπτωση, που το παιδί δυσκολεύεται να δημιουργήσει φιλίες, πώς μπορεί να βοηθήσει ο ενήλικας; Ακολουθούν κάποιες προτάσεις-ιδέες για τον εκπαιδευτικό και τον γονιό:

Ας βοηθήσουμε τα παιδιά να αποκτήσουν ένα αξιοπρεπές ρεπερτόριο θεμάτων για συζήτηση, που μπορούν να αναπτύξουν με συνομιλήκους, π.χ. για τα μαθήματα, για τα χόμπι τους, για τις διακοπές τους, για τη μουσική που τους αρέσει, για τον αθλητισμό. Να μάθουν να συνομιλούν για πράγματα που είναι ενδιαφέροντα και στους άλλους ή την κοινή σχολική ζωή. Πολλά παιδιά μιλούν μόνο για τον εαυτό τους ή δε μιλούν καθόλου. Άλλοτε πάλι, εκμυστηρεύονται μονομιάς πάρα πολλές λεπτομέρειες για τον εαυτό τους, σε συνομιλήκους που γνωρίζουν ελάχιστα, σαν να έχουν ανάγκη για βοήθεια και αυτό τρομάζει τα άλλα παιδιά. Άλλοτε πάλι, μεταφέρουν με κομπασμό, διάφορα κατορθώματα ή υπερβολές σχετικά με τις ικανότητές τους, κάτι που επίσης απωθεί τα άλλα παιδιά. Σε σπάνιες περιπτώσεις, κάποια πολύ ανασφαλή παιδιά, μπορεί να παρουσιάζουν μια επιτηδευμένα αρνητική εικόνα,   σαν να έχουν την ικανότητα να γίνουν βίαια ή ότι έχουν δύναμη πάνω στους άλλους. Νομίζουν ότι έτσι θα εντυπωσιάσουν, όμως το αποτέλεσμα είναι συχνά αντίθετο. Τα άλλα παιδιά  τρομάζουν, θυμώνουν κι  απορρίπτουν το παιδί.

Είναι σημαντικό να διδάξουμε, ιδιαίτερα στα ανασφαλή παιδιά, ότι χρειάζεται μια ευγενής ισορροπία στα θέματα συζήτησης, πόσο ακούω, πόσο μιλάω -και τι λέω. Ακόμη και σε μια σταθερά εγκατεστημένη φιλία, θα πρέπει να είναι προσεκτικά σε όσα θα εκμυστηρευτούν. Ιδιαίτερα στην εφηβεία, έχουν την τάση να βγάζουν χειμαρρωδώς όλα τους τα εσώψυχα (δυστυχώς και στο διαδίκτυο), με την ελπίδα ότι θα τα προκαλέσουν συμπόνια κι αγάπη στους συνομιλήκους. Δεν δουλεύει. Στη χειρότερη περίπτωση, κάποια κακοπροαίρετα παιδιά ίσως χρησιμοποιήσουν τις εκμυστηρεύσεις εναντίον τους (π.χ. ως διαστρεβλωμένα κουτσομπολιά κλπ.). Την ψυχολογική  υποστήριξη τα παιδιά πρέπει να την αναζητήσουν σε έμπιστους ενήλικες. Οι συνομήλικοι είναι για να μοιραστούν καθημερινά, κοινά πράγματα, όχι για να κάνουν ψυχοθεραπεία. Καλό είναι να προετοιμάσουμε το παιδί ότι οι άλλοι άνθρωποι δεν είναι τέλειοι, ώστε να μην έχουν υπερβολικές προσδοκίες από τους νεαρούς υποψήφιους φίλους τους.

Ας διδάξουμε στα παιδιά να είναι σχετικά ευχάριστα στην συζήτηση, στην παρέα και την οπτική ζωής που προσφέρουν. Παιδιά που είναι συνεχώς σαρκαστικά, ειρωνικά, θλιμμένα, γκρινιάρικα δύσκολα έλκουν φίλους. Το πρόβλημα με κάποια χρονίως απομονωμένα παιδιά συχνά ανάγεται σε δυσκολίες στο σπίτι. Αν η καθημερινότητα στο σπίτι αποτελείται από φωνές βρισιές, κακοποίηση ή παραμέληση (π.χ. απουσία οποιασδήποτε επικοινωνίας με το παιδί), το παιδί (πέρα από την αρνητική αυτό-εικόνα) συχνά δεν κατέχει τις λέξεις ή τα ερεθίσματα για να αναπτύξει μια ευγενική, ισορροπημένη συζήτηση με συνομιλήκους. «Δεν ξέρουν πώς να μιλήσουν» είναι μια κοινή, αλλά ακριβής διατύπωση. Βασικές κοινωνικές δεξιότητες πρέπει τότε να διδαχθούν από την αρχή (πώς χαιρετάμε, πώς ξεκινούμε τη συζήτηση, πώς υποστηρίζουμε, πώς εκφράζουμε τη γνώμη μας, πώς ζητούμε κάτι, πώς ζητάμε συγνώμη, πώς ρωτούμε κ.ο.κ). Οι κοινωνικές δεξιότητες δεν διδάσκονται στο σχολείο, γιατί θεωρούμε δεδομένο ότι τις έχουν διδαχθεί στο σπίτι. Δεν είναι όμως δεδομένο.

Βιωματικές δραστηριότητες σε ομάδες στο σχολείο βοηθούν, όπως επίσης να βάζουμε τα απομονωμένα παιδιά να δουλέψουν μαζί με κοινωνικά, καλοπροαίρετα παιδιά. Δεν θεωρώ ότι είναι αρνητική η παρέμβαση να παροτρύνουμε κάποια καλοπροαίρετα παιδιά της τάξης να προσεγγίσουν το απομονωμένο παιδί. Δεν μπορούμε βέβαια ούτε να επιπλήξουμε, ούτε να υποχρεώσουμε τα άλλα παιδιά να το κάνουν παρέα αν δεν θέλουν (η πίεση θα είχε τα αντίθετα αποτελέσματα). Μπορούμε όμως να τους εξηγήσουμε ότι με λίγη βοήθεια, μπορεί το απομονωμένο παιδί να αποδειχθεί πολύτιμος φίλος κι ότι η παρέμβασή μας είναι από ενδιαφέρον για το παιδί, αλλά και τη σχολική κοινότητα. Τα παιδιά το καταλαβαίνουν αυτό και είναι συνήθως πρόθυμα- εκτός από εκείνα που πιθανώς έχουν εκφοβιστική, απαξιωτική  στάση απέναντι στο απομονωμένο παιδί. Σε αυτήν την περίπτωση δεν ωφελεί να τα παροτρύνουμε να επιδιώξουν φιλία με το απομονωμένο παιδί, καθώς η δική μας παρότρυνση μπορεί να τα οδηγήσει σε εκφράσεις ακόμη μεγαλύτερης σκληρότητας -απλά να απαιτήσουμε να μην το ενοχλούν.

Ας μην ξεχνούμε ότι η κοινωνική απομόνωση είναι μια ιδιαίτερα ανεπιθύμητη κι ευάλωτη κατάσταση, που μπορεί να ενεργοποιήσει μνήμες φόβου εγκατάλειψης κι απόρριψης στους άλλους. Επειδή φοβούνται ακριβώς μην βρεθούν και οι ίδιοι στην απομόνωση, αποφεύγουν ή ακόμη κατηγορούν το παιδί που την υφίσταται, π.χ. ότι είναι «κομπλεξικός», «ούφο», «χλεμπονιάρης» κλπ. Δεν είναι παρά η προβολή του φόβου τους. Αυτό συμβαίνει και στους ενήλικες και στην κοινωνία μας ολόκληρη. Απορρίπτουμε εύκολα και με μεγάλη σκληρότητα εκείνον που υποφέρει μια κατάσταση που μας τρομάζει: σταματούν τα τηλέφωνα στον άνεργο ή στη γυναίκα που μόλις πήρε διαζύγιο. Κοιτάμε αλλού, όταν συναντούμε άστεγο και δεν μιλούμε στο συγγενή που διαγνώστηκε με βαριά ασθένεια. Η  αποστειρωμένη κοινωνία μας είναι άκρως  ρατσιστική απέναντι στον πόνο του άλλου και οι έφηβοι αντικατοπτρίζουν με ακόμη μεγαλύτερη σκληρότητα τις δικές μας στάσεις.

Ας διδάξουμε στα παιδιά, να καταλαβαίνουν τη γλώσσα του σώματος των άλλων, πότε κάποιος δείχνει ότι κουράζεται, ή ότι δυσαρεστείται, ώστε να μην γίνονται πιεστικά. Η συναισθηματική νοημοσύνη θα έπρεπε να διδάσκεται σε όλα τα παιδιά, ώστε να μπορούν να αναγνωρίζουν συναισθήματα στον εαυτό τους και στους άλλους και να ξέρουν πώς να τα διαχειριστούν, χωρίς να κατακλύζονται από αυτά. Π.χ, το παρορμητικό, υπερκινητικό παιδί θα πρέπει να μάθει να ελέγχει το θυμό του στις ματαιώσεις και τις απορρίψεις. Αν πούμε «δεν είναι τίποτα» σε ένα παιδί που έχει πληγωθεί από απόρριψη, το απορρίπτουμε κι εμείς με τη σειρά μας. Αναγνωρίζουμε στο παιδί ότι η απόρριψη πληγώνει, αλλά επίσης ότι είναι πολύ συχνή, είναι μέρος της ζωής, ότι συμβαίνει σε όλα τα παιδιά, ότι μπορεί να ξεπεραστεί κι ότι θα βρεθούν άλλοι φίλοι με τους οποίους θα ταιριάξει καλύτερα. (Ο Richard Lavoie στο βιβλίο του  Its so much work to be your friend” αναφέρει ότι το 60% των πρωτοβουλιών των παιδιών για φιλία πέφτει στο κενό. Ακόμη και για τα λεγόμενα «δημοφιλή παιδιά», το ποσοστό αυτό είναι 30%).Ας μην παίρνουν την κριτική πολύ προσωπικά και ας μην υπερ-αντιδρούν σε κάθε ασυνήθιστο κοίταγμα ή πράξη του συνομιλήκου. Ας μην ξεχνούν ότι και οι συνομήλικοι είναι κι εκείνοι σε μια διαδικασία εκμάθησης κοινωνικών δεξιοτήτων και θα κάνουν λάθη. Θα πρέπει να υπάρχει μια ανεκτικότητα. Όχι όμως να φτάνουμε στο άλλο άκρο, όπου απελπισμένα απομονωμένα παιδιά, θεωρούν φίλους τους «νταήδες», που τους κοροϊδεύουν νυχθημερόν, αλλά κάθονται μαζί τους προκειμένου να μη μείνουν μόνα τους. Σε αυτήν την περίπτωση, θα πρέπει το παιδί να βοηθηθεί να βρει έστω κι έναν συνομήλικο φίλο που θα το σέβεται, έστω και εκτός σχολείου. Ας προσπαθήσουμε να το φέρουμε σε επαφή με ένα παιδί (ίσως από το φιλικό μας περιβάλλον), που είναι γενικά πιο ευδιάθετο και καλοπροαίρετο (εξατομικευμένη επαφή είναι η καλύτερη προσέγγιση- αν πιέσουμε ένα απομονωμένο παιδί να «μπει» σε μια παγιωμένη κλίκα-ομάδα άλλων παιδιών, αυτό θα είναι πολύ δύσκολο, αλλά και αγχωτικό για το μοναχικό παιδί). Σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει να συνεχίσει την παρέα με τους θύτες του. Είναι πολύ καταστροφικό για την αυτοεκτίμησή του να συνεχίσει να συναναστρέφεται με την «αγέλη» , αναζητώντας αγάπη και εισπράττοντας ταπείνωση.

Ο γονιός μπορεί να διερευνήσει το λόγο για τον οποίο το παιδί του είναι απομονωμένο. Υπάρχει κάτι λάθος στη συμπεριφορά του παιδιού; Είναι υπερβολικά αγχωμένο και συνεσταλμένο; Είναι παντού έτσι; Πώς είναι η αυτοεκτίμησή του; Πώς είναι οι σχέσεις του με ξαδέρφια ή γειτονόπουλα; Βοηθά πολύ να ενισχύσει ο γονιός την αυτοεκτίμηση του παιδιού και να το βοηθήσει να πιστέψει στον εαυτό του, όπως επίσης να μάθει το παιδί το ίδιο να ενισχύει τον εαυτό του.  Όποια κι αν είναι η συμπεριφορά των άλλων, το παιδί θα επαναλαμβάνει στον εαυτό του «Είμαι αρκετά καλός έτσι όπως είμαι. Μου αξίζει η αγάπη, ακριβώς όπως είμαι. Μου αξίζουν οι καλοί φίλοι κι έρχονται στη ζωή μου».

Αν δεν υπάρχει κάποιο εμφανές πρόβλημα στην οικογένεια ή στη συμπεριφορά του παιδιού, θα πρέπει να εξεταστεί η περίπτωση του σχολικού εκφοβισμού από άλλα παιδιά. Δυστυχώς, τα παιδιά σήμερα έχουν μάθει να είναι πολύ σκληρά και κάθετα απορριπτικά προς οτιδήποτε είναι έστω κι ελαφρά διαφορετικό από αυτό που τους παρουσιάζει η τηλεόραση ως πρότυπο «μαγκιάς» (και δυστυχώς πολλές σειρές σε τηλεόραση, βιβλία, κόμικς διαφημίζουν αυτήν ακριβώς τη γελιοποίηση της εφηβικής αθωότητας). Αν ένα παιδί δείχνει μια ευαισθησία, αδυναμία ή αφέλεια παραπάνω, γίνεται αμέσως αντικείμενο περίγελου. Είναι ευθύνη του εκπαιδευτικού να σταματήσει αυτού του είδους τον εκφοβισμό άμεσα και να θυμίσει στα παιδιά ότι μπορεί κι εκείνα σε οποιαδήποτε στιγμή της ζωής τους να γίνουν «διαφορετικά». Είναι επίσης σημαντικό να σταματήσουν να συμπεριφέρονται με τη λογική της «αγέλης», όπου ο αρχηγός (συνήθως ο πιο θρασύς) υπαγορεύει τη στάση όλης της ομάδας απέναντι σε συγκεκριμένα παιδιά.

Όλο και περισσότερα παιδιά μας έρχονται με  όλο και μεγαλύτερα ψυχικά βάρη από το οικογενειακό περιβάλλον -φαίνονται σαν να μεγαλώνουν πριν την ώρα τους... Η συμπεριφορά τους, αλλά και η σκέψη τους αναγκαστικά θα διαφέρει από αυτή του μέσου όρου. Κάποιες φορές, το ψυχικό φορτίο θα εκφραστεί προς τα έξω με έναν ίσως αδέξιο τρόπο. Δεν χρειάζεται η τάξη να αποκλείσει το φορτισμένο παιδί, αλλά να είναι προετοιμασμένη να αγκαλιάσει το κάθε παιδί με την διαφορετικότητά του και με τις δυσκολίες του. Δεν υπάρχει η πολυτέλεια για άλλη μια γενιά με «δήθεν», επιφανειακές και κοινωνικά ρατσιστικές σχέσεις, ταυτόχρονα απόλυτα υποτακτικές στα δημοσιοσχεσίτικα lifestyle προτάγματα του κάθε «νταή» της τηλεόρασης. Είναι καιρός να μάθουμε την αληθινή αποδοχή στις μεταξύ μας σχέσεις και πάνω από όλα να τη διδάξουμε στα παιδιά μας.

Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogsp[ot.gr, 17/10/2013

Ψυχολογική αντιμετώπιση της ανεργίας στους νέους


Με το ποσοστό της ανεργίας των νέων να ξεπερνά το 60%, το πρόβλημα είναι βέβαια πρωτίστως πολιτικό. Η ανεργία θα αντιμετωπισθεί ψυχολογικά, μόνο όταν πάψει να υπάρχει… Στο μεταξύ όμως, μπορούν να εφαρμοστούν κάποιες ιδέες, οι οποίες -χωρίς να παραβλέπουν την αιτία του προβλήματος- βοηθούν,  ώστε ο χρόνος του νέου στην ανεργία να γίνει ίσως λιγότερο επώδυνος.

«Νιώθουμε ανασφάλεια. Δεν ξέρουμε τι θα γίνει, δεν μπορούμε να προχωρήσουμε τη ζωή μας». Για όσο διάστημα αναζητείς εργασία, προσπάθησε να δημιουργήσεις μια σταθερή ρουτίνα από δραστηριότητες (π.χ. αθλητισμός, διάβασμα, κοινωνική ζωή, αναζήτηση εργασίας, χόμπι, εθελοντισμός κλπ.), όπου θα βγαίνεις από το σπίτι τουλάχιστον μία φορά την ημέρα. Προσπάθησε να δομήσεις το χρόνο σου σύμφωνα με ένα πρόγραμμα που εσύ θα σχεδιάσεις στην ατζέντα σου:  θα σε βοηθήσει να αποφύγεις την ακινητοποίηση και την κατάθλιψη, στην οποία «βαλτώνουν» πολλοί άνεργοι. Θα σε βοηθήσει επίσης να αποφύγεις τους εθισμούς, που συχνά σχετίζονται με τη μακροχρόνια ανεργία, όπως ουσίες, υπερφαγία, αλκοόλ, εθισμός στο διαδίκτυο και την τηλεόραση.

«Έχω κάνει τόσα σεμινάρια, αλλά πού δουλειά, βαρέθηκα!». Μη χάνεις την επαφή με τη μάθηση, ακόμη κι αν δεν μπορείς να τη χρησιμοποιήσεις άμεσα-θα μπορέσεις να τη χρησιμοποιήσεις αργότερα. Συνέχισε να επενδύεις στην εκπαίδευσή σου: ξένες γλώσσες, υπολογιστές, αλλά και μελέτη από το διαδίκτυο σχετικά με το αντικείμενό που σπούδασες ή σε ενδιαφέρει. Να θυμάσαι ότι τίποτα δεν πάει χαμένο.  Φρόντισε να παίρνεις πάντα συστατική επιστολή ή βεβαίωση εργασίας, από όπου και με όποιο τρόπο έχεις απασχοληθεί. Πολλοί νέοι πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης, όπου δεν τους πληρώνουν και φεύγουν σε άσχημο κλίμα, χωρίς να ζητήσουν τίποτα. Ακόμη σε τέτοιες συνθήκες όμως, δικαιούσαι συστατική επιστολή, ζήτησέ την. Θα σου χρειαστεί, γιατί πολλοί εργοδότες ζητούν αποδεικτικά προϋπηρεσίας.

Η συνοχή της ελληνικής οικογένειας είναι από τους βασικότερους παράγοντες ψυχικής ανθεκτικότητας στην κρίση. Από την άλλη μεριά, μοτίβα συνεξάρτησης μπορεί να ενταθούν όταν το ενήλικο παιδί εξακολουθεί να μένει με τους γονείς του για μεγάλο χρονικό διάστημα. Φρόντισε να οριοθετήσεις οικονομικά, ψυχολογικά και πρακτικά τη σχέση με τους γονείς σου. Δε βοηθά αν σε βλέπουν ακόμη ως μικρό παιδί - μη μοιράζεσαι αυτή την οπτική. Φρόντισε να δίνεις κι εσύ κάτι πίσω στους γονείς σου (π.χ. βοήθεια στις δουλειές), ώστε να νιώσεις πιο ισορροπημένα στη σχέση.

Χρησιμοποίησε τα ταλέντα και τις γνώσεις σου όσο μπορείς. Ο εθελοντισμός, παρά την κριτική που του έχει ασκηθεί, μπορεί να είναι μια δημιουργική διέξοδος, αν επιλεχθεί το κατάλληλο πλαίσιο (π.χ. σε πληθυσμούς που έχουν πραγματικά ανάγκη), ο κατάλληλος ρόλος (π.χ. κρατώ συντροφιά σε εγκαταλελειμμένους ασθενείς) και το κατάλληλο χρονικό όριο (π.χ. 1-2 ώρες την εβδομάδα). Μπορείς επίσης να δραστηριοποιηθείς σε ένα από τα πολλά δίκτυα αλληλέγγυας και συνεργατικής οικονομίας, ώστε να λαμβάνεις κι εσύ κάποιο αντάλλαγμα για την προσφορά σου. Και οι δύο περιπτώσεις προσφέρουν εργασιακή εμπειρία, σε ένα ίσως πιο χαλαρό και καλοδιάθετο πλαίσιο. Μείνε ενεργός με τον τρόπο που εσύ θεωρείς πιο κατάλληλο -εθελοντικά, συνεργατικά, κοινωνικά, πολιτικά, όπως νομίζεις -αλλά μείνε ενεργός. Μην αποσυρθείς στην καφετέρια…

Κράτα τις σκέψεις ανταγωνισμού μακριά: «Οι πρώην συμφοιτητές μου στο μεταπτυχιακό δεν έδιναν πληροφορίες ο ένας στον άλλον (π.χ. για προσόντα, εταιρίες, μετεκπαίδευση κλπ.). Ο καθένας κρατούσε όσες πληροφορίες έβρισκε για την πάρτη του, ο θάνατός σου η ζωή μου, ένα τέτοιο πράμα. Προς το τέλος του μεταπτυχιακού, έγινε ένας τεράστιος τσακωμός στο φόρουμ από τους απόφοιτους της Α σχολής με τους απόφοιτους της Β σχολής, σχετικά με το ποιος δικαιούται πιο πολλά μόρια. Τέτοιες βρισιές κι απειλές, που από το Πανεπιστήμιο έκλεισαν το φόρουμ για κάποιο διάστημα. Ε, όχι ρε φίλε κι έτσι. Τουλάχιστον αν βγω στην ανεργία, να βγω με το κεφάλι ψηλά…»

Μη σταματάς να ονειρεύεσαι. Όσο αρνητικά κι αν ακούγονται τα προγνωστικά και οι στατιστικές, έχεις δικαίωμα στα όνειρά σου. Συνέχισε να πιστεύεις ότι θα βρεθεί ο τρόπος, με τη συλλογική και ατομική προσπάθεια, να γίνουν πραγματικότητα. Δεν είσαι ένας ακόμη αριθμός, που εκλιπαρεί για μια ‘δουλίτσα’... Είσαι ένα μοναδικό δώρο σε αυτόν τον κόσμο που έχει πολλά να προσφέρει και να δημιουργήσει. 
Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 14/10/2013
Δημοσιεύτηκε στο www.athensvoice.gr

Σκέψεις για τον πατριωτισμό μας


Μετά μία πρόσφατη επίσκεψη σε ιστορικό τόπο και μαθαίνοντας κάποια στοιχεία για το παρελθόν μας, πραγματικά θαύμασα την προτεραιότητα που έδιναν οι πρόγονοί μας στην άμυνα, ακεραιότητα κι ελευθερία της πατρίδας μας. Η άμυνα ήταν  υπόθεση τιμής και θα πέθαιναν ευχαρίστως για να προστατεύσουν την ιερή αυτή  πανάρχαια γη. Δεν ήταν μόνο θέμα έθνους ή θέμα επιβίωσης, αλλά, ίσως όχι συνειδητά, και θέμα πνευματικό. Η πνευματικότητα ήταν άρρηκτα συνδεδεμένα με κάθε σπιθαμή αυτής της ευλογημένης χώρας κι εξακολουθεί να είναι. Δεν είναι τυχαίο που έχουν βρεθεί τόσες θαυματουργές εικόνες σε συγκεκριμένα σημεία μέσα στην ελληνική γη, μετά από οράματα. Δεν πρέπει να υπάρχουν πολλοί τόποι στη Γη, που να έχουν τόσο μεγάλη πυκνότητα θαυμαστών σημείων. Άρα, η άμυνα της πατρίδας είχε και πνευματική διάσταση, ίσως ήταν κάτι σαν πνευματική άμυνα απέναντι στις δυνάμεις του κακού. Και σήμερα, η πατρίδα απειλείται περισσότερο ίσως από ποτέ, γιατί απειλείται ύπουλα και γιατί οι φύλακές της (δηλαδή εμείς), είμαστε πολύ απασχολημένοι με τις δικές μας ζωές και τη δική μας βόλεψη. Απειλείται από μηχανισμούς, παγκόσμιους, που δεν έχουν ούτε ιερό ούτε όσιο, παρά μόνο το χρήμα των λίγων, το οποίο εμείς έχουμε επιτρέψει. Δεν φαινόμαστε διατεθειμένοι να χάσουμε ούτε ένα χιλιοστό από τη βόλεψή μας. Εδώ θεωρούμε βαθυστόχαστη τέχνη να λέμε «όπου κι αν πάω, η Ελλάδα με πληγώνει», λες και είναι υποχρεωμένη η Ελλάδα να μας ικανοποιεί όλα τα καπρίτσια, χωρίς ποτέ να σκεφτόμαστε πόσο την πληγώνουμε εμείς. Αναρωτιέμαι τι θα σκέφτονταν οι πρόγονοί μας αν μας έβλεπαν τώρα.

 Όταν η Παναγιά και οι Άγιοι εμφάνιζαν εικόνες μέσα σε σπήλαια, μέσα στη γη, μέσα στη θάλασσα, αν μη τι άλλο εκτιμούν αυτή τη γη, αλλιώς δεν θα το έκαναν. Θα έβρισκαν άλλο τόπο. Εκείνοι κάτι ξέρουν, αλλά εμείς φαίνεται δεν έχουμε συνειδητοποιήσει τη βαρύτητα και τη σημασία αυτών των μηνυμάτων. Για εμάς η ελληνική γη είναι απλά οι ωραίες παραλίες για φραπέ και μπανάκι. Χάσαμε την επαφή με τον Θεό και το νόημα της ζωής μας εκφυλίστηκε σε μια ατέρμονη αναζήτηση για την προσωπική μας ευχαρίστηση. Μόνο που οι απολαύσεις δεν μπορούν ποτέ να δώσουν νόημα στη ζωή. Μόνο η πνευματικότητα μπορεί, γιατί, πριν από ανθρώπινα, είμαστε πρωτίστως πνευματικά όντα. Οι πρόγονοί μας λοιπόν είχαν ως προτεραιότητα να υπερασπιστούν το καλό και αγαθό, όπως το κατανοούσαν τότε. Από εκεί αντλούσαν δύναμη και νόημα για να παλέψουν και πράγματι, χάρη στη βοήθεια του Θεού, κατάφερε μια μικρή σε μέγεθος χώρα, ένας ολιγοπληθής  λαός, να επιβιώσει ανά τις χιλιετίες.

Τώρα τι γίνεται; Τώρα δεν μπορούμε ούτε καν να διανοηθούμε ότι θα δίναμε, όχι τη ζωή μας, αλλά ούτε και τα ψιλά στο πορτοφόλι μας, για να ελευθερωθεί η χώρα. Και τι αλήθεια έχουμε να κερδίσουμε; Άντε να ζήσουμε μερικά χρόνια παραπάνω, μέσα από τη διαδικασία ενός καταθλιπτικού γήρατος, στο τέλος μια ζωής κενής από νόημα. Άντε και ζήσαμε μερικά χρόνια παραπάνω. Άντε και ζήσαμε λίγες χαρές ακόμη με τα μικρά, δικά μας παιδιά (άσχετα με το μέλλον που τους κληροδοτούμε). Άντε και απολαύσαμε μερικό φαγητό/ διακοπές/ σεξ/ διασκέδαση/αναγνώριση λίγο ακόμη. Και λοιπόν; Όλα αυτά θα είναι το τίποτα, αν δεν δώσουμε αξία σε αυτά που πραγματικά έχουν αξία. 
Δεν υποστηρίζω βέβαια την βία. Συνήθως οι λεονταρισμοί, που προπαγανδίζουν τη βία, είναι είτε εκ του πονηρού, ή φέρνουν το αντίθετο αποτέλεσμα. Ούτε ή άλλως, ο «πόλεμος» σήμερα διεξάγεται σε διαφορετικό επίπεδο. Πάνω από όλα να αλλάξει η νοοτροπία μας, η ιεράρχηση των αξιών μας. Πώς θα αποκτήσουμε την αποφασιστικότητα και τη δέσμευση των προγόνων μας για την υπεράσπιση εκείνων που έχουν αξία; Δεσμευόμαστε στο Θεό, που έχει ποτίσει με το φως Του αυτή τη γη. Γνωρίζουμε ότι αν χάσουμε τη γη αυτή, έχουμε χάσει τον εαυτό μας. Θεού θέλοντος, γεννηθήκαμε εδώ σε αυτή την κρίσιμη φάση της ιστορίας της χώρας μας. Από αυτό και μόνο, η Ελλάδα έγινε μέρος της ψυχής μας και μας επιφορτίζει με τη ευθύνη της υπεράσπισής της. Να μιλήσουμε στους γύρω μας. Να σταματήσουμε να συναλλασσόμαστε με διεφθαρμένα άτομα εξουσίας αναζητώντας πρόσκαιρα ατομικά ανταλλάγματα, από εκείνους που βάζουν την προσωπική τους φιλοδοξία πάνω από όλα. Να βρούμε άλλους ανθρώπους με αντίστοιχες αξίες. Να βάλουμε το εγώ μας κάτω, γιατί η πατρίδα είναι πιο σημαντικά από το εγώ μας. Να προσευχηθούμε για την Ελλάδα και να προσευχηθούμε, ρωτώντας πώς μπορούμε να βοηθήσουμε, ο καθένας από το χώρο του. Όπως αναφέρει ο Δ. Καζάκης, οι διαχωριστικές γραμμές μεταξύ δεξιάς και αριστεράς φαίνονται αστείες, μπροστά στην απόλυτη ρευστοποίηση όλης της ακίνητης και κινητής περιουσίας της χώρας. Αυτό πρέπει πρώτα να συνειδητοποιήσουμε, ώστε η αλλαγή να γίνει πρώτα εσωτερικά –και δεν είναι λίγο.

Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 9/10/2013

Υ.Γ. Η εθνική υπεροψία είναι παγίδα από την οποία καλό είναι να ξεφύγουμε. Άλλο εθνική αυτοεκτίμηση, άλλο εθνική υπεροψία. Δε χρειαζόμαστε διαπιστευτήρια ελληνικότητας του DNA μας. Και μόνο ότι γεννηθήκαμε είναι ευθύνη. Και με τη βοήθεια του Θεού, έχουμε τη δυνατότητα.  

Η μιντιακή επίθεση στην αθωότητα


Πρόσφατα έγινε πρώτο θέμα στα διεθνή ΜΜΕ, το σχεδόν πορνογραφικό μουσικό βίντεο της Μάιλι Σάιρους, 20 ετών, πρώην παιδικής σταρ της παιδικής σειράς (και στην Ελλάδα) ‘Χάννα Μοντάνα’. Ξαφνικά, η παιδική σταρ πέρασε στην ενήλικη μουσική σκηνή και οι ατζέντηδές της αποφάσισαν ένα σοκαριστικό ντεμπούτο, με τη νεαρή σταρ ημίγυμνη σε σαφείς παιδοφιλικές κινήσεις με αρκουδάκια, με τη γλώσσα έξω, κινήσεις σαν να αυνανίζεται και άλλα απαράδεκτα – που θα έπρεπε να ήταν παράνομα. Το βίντεο δέχτηκε επικρίσεις από Συμβούλια Γονέων στις ΗΠΑ, ενώ δύο μεγαλύτερες σταρ της μουσικής, η Άνι Λένοξ και η Σινέντ ο Κόνορ διαμαρτυρήθηκαν έντονα για τη ‘μαστροπεία’ των γυναικών από τη μουσική βιομηχανία.  Παρότι οι δύο τελευταίες επικρίθηκαν ειρωνικά από αναγνώστες, η πλειοψηφία κατανοεί ότι κάτι πολύ άσχημο παίζεται στην πλάτη των νεαρών τραγουδιστριών και στάρλετ, αλλά και στην πλάτη των δικών μας παιδιών. Μην ξεχνούμε ότι η Μάιλι Σάιρους είναι πολύ μικρή στην ηλικία και το ακροατήριό της μέχρι σήμερα (από την εφηβική σειρά Χάνα Μοντάνα) είναι έφηβοι. Το πρόβλημα είναι το μήνυμα και το πρότυπο που στέλνει στο εφηβικό και παιδικό ακροατήριο: εκπόρνευση και ακραία σεξουαλικοποίηση της παιδικής ηλικίας. Δεν είναι η πρώτη. Η μουσική σκηνή έχει συστηματικά, προσχεδιασμένα και εσκεμμένα επιτεθεί στην παιδική αθωότητα, προβάλλοντας διαστρεβλωμένα σεξουαλικά είδωλα, όπως η Ριχάννα, αλλά και η Μπρίντευ Σπίαρς παλαιότερα, να χορεύει σαν ‘αθώα μαθήτρια’. Μέσα από τη διάβρωση της ενήλικης σεξουαλικότητας (με διαφήμιση της πορνογραφίας, των πολλαπλών σχέσεων, αλλά και της παραφιλικής σεξουαλικής συμπεριφοράς), εδώ και καιρό, οι σχετικοί κύκλοι έχουν στρέψει τα πυρά τους στην παιδική ηλικία-  και ως συνήθως εναντίον του γυναικείου φύλου.

Η μουσική σκηνή δεν είναι η μόνη οδός. ‘Λογοτεχνικά’ βιβλία που ξεπετάγονται από το πουθενά και γίνονται παγκόσμια μπεστ-σέλλερ, με μόνο θέμα (και καλά κουλτουριάρικο…), το σαδισμό εναντίον γυναικών…Τι πρωτότυπο…Τι χειραφετημένο… Το μεγαλύτερο τμήμα του γυναικείου πληθυσμού της Γης υποφέρει απίστευτες καθημερινές κακοποιήσεις και ταπεινώσεις, σε όλα τα επίπεδα συμπεριλαμβανομένου και του σεξουαλικού, και κάποιοι δυτικοί δήθεν διανοούμενοι, με τα αντίστοιχα κεφάλαια να τους προωθούν, διδάσκουν την ‘απελευθέρωση’  της σεξουαλικής βίας εναντίον των γυναικών, γιατί –σύμφωνα με τον άνδρα πάντα συγγραφέα-, η βία δήθεν τους αρέσει…Τα απελευθερωμένα βεβαίως βιβλία δεν αναφέρουν πουθενά ότι καταστρέφοντας την αυταξία των γυναικών, μέσα από την επαναλαμβανομένη βία και ταπείνωση, καταστρέφουμε μακροπρόθεσμα την ψυχική υγεία ολόκληρης της ανθρωπότητας- καθώς τα παιδιά -αγόρια και κορίτσια- από τη μητέρα τους θα αντλήσουν τα πρώτα μηνύματα της αυτοεκτίμησης και αυτοσεβασμού. Η συστηματική καταστροφή της αυταξίας και η σεξουαλικοποίηση της παιδικής ηλικίας δεν περιορίζεται στη μουσική ή στα βιβλία. Έρχεται από όλες τις μεριές, αποδεικνύοντας έτσι ότι δεν πρόκειται για τυχαίο φαινόμενο. 
Είναι τυχαία τα μωρουδιακά φορμάκια σε παιδικά καταστήματα, που γράφουν επάνω ‘σέξυ’;! Είναι τυχαίες οι φόρμες, που φορούν κυρίως έφηβοι, που στο σημείο της γεννητικής περιοχής, γράφουν (μπροστά και πίσω) ‘awesome’; Αν δεν αποτελεί αυτό σεξουαλικοποίηση της παιδικής ηλικίας, τότε δεν ξέρω τι μπορεί να είναι.... Για εμάς, η μόνη άμυνα προς το παρόν είναι να απαιτήσουμε αυστηρότερο έλεγχο στα θεάματα, που απευθύνονται σε παιδιά (τι να πει κανείς για εκείνο το απίστευτο τραγούδι της «μπεμπέ-λιλήείναι ο παπούς εκεί» που παιζόταν κάποτε….) αλλά και να μιλήσουμε στα παιδιά  για τους κινδύνους της κάθε ‘μόδας΄. Να τους μιλήσουμε για όλους εκείνους που εποφθαλμιούν  την καταστροφή της αθωότητας της παιδικής ηλικίας. Υπάρχουν ενήλικες, που έχοντας χάσει κάθε αίσθηση μέτρου, ορίου, αξιοπρέπειας, αποζητούν, σαν τα βαμπίρ, να κλέψουν την αθωότητα εκεί που υπάρχει και είναι πιο εύκολο να την πάρουν: στα ευάλωτα κι ανυποψίαστα παιδιά. Δεν είναι τυχαίο που οι παιδόφιλοι, όταν νιώσουν ότι το παιδί-θύμα έχει χάσει την αθωότητά του, αποζητούν νέο, φρέσκο θύμα. Είναι σαν ενεργειακά βαμπίρ και, οφείλουμε εμείς οι υγιείς ενήλικες να προστατέψουμε τα παιδιά. Όλα τα παιδιά- και κυρίως τα πιο ευάλωτα, δηλαδή τα απροστάτευτα, εκείνα που δεν έχουν γονείς (διαθέσιμους, ή λειτουργικούς) και τα οποία αποτελούν τον πρώτο στόχο. Τα ΜΜΕ θα μπορούσαν να πρωτοστατήσουν στην προστασία του παιδιού, αλλά κάνουν ακριβώς το αντίθετο.

Ας τους μιλήσουμε λοιπόν για την αυτοεκτίμηση. Για το ότι τα πρότυπα εκπόρνευσης των εφήβων δεν είναι cool. Για το ότι η προκλητική σεξουαλική συμπεριφορά κι ελευθεριότητα θα τα οδηγήσει να χάσουν το σεβασμό των άλλων, αλλά και τον αυτοσεβασμό τους. Για το ότι το σεξ δεν είναι το παν στη ζωή – έχουν όλη τη ζωή μπροστά τους να το απολαύσουν, αλλά σε ένα πλαίσιο ασφάλειας, συναισθημάτων κι αλληλοσεβασμού. Τα παιδιά είναι η πιο κοντινή έκφραση του αγγελικού βασιλείου στην ανθρωπότητα. Ας φροντίσουμε να μιμηθούμε εμείς την αθωότητά τους- όχι να τα κάνουμε σαν τα μούτρα μας.

Βικτωρία Πρεκατέ, www.brightplanet.blogspot.gr, 8/10/2013

ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ!

Μόλις εκδόθηκε από τις Ιατρικές Εκδόσεις ΒΗΤΑ το νέο μου βιβλίο

"Πρόγραμμα Αυτοεκτίμησης για παιδιά

Αυτοεκτίμηση, Εκπαίδευση, Προετοιμασία για την Επαγγελματική Ζωή"

Πλούσιο σε βιωματικές δραστηριότητες, το βιβλίο προσφέρει ένα εύχρηστο εργαλείο σε γονείς, εκπαιδευτικούς, αλλά και μαθητές, που επιθυμούν να αναπτύξουν τις πλευρές εκείνες της προσωπικότητάς τους, που είναι ουσιαστικής σημασίας για την επαγγελματική τους επιτυχία, τη λειτουργικότητα στις σχέσεις τους, αλλά και την ψυχική τους γαλήνη κι ευημερία. Παρατίθενται επίσης οι διαχρονικά διδακτικοί μύθοι του Αισώπου, διασκευασμένοι σε σύντομους θεταρικούς διαλόγους για παρουσίαση στην τάξη.

Παραδίδεται στο χώρο σας με αντικαταβολή- για παραγγελίες τηλεφωνήστε στις Ιατρικές Εκδόσεις ΒΗΤΑ 210-6714371, 210-6714340

Η δύναμη της θετικής σκέψης και η δύναμη του θετικού λόγου


Μετά από μια ταραχώδη εβδομάδα και με την πιθανότητα ενός επίσης ταραχώδους φθινοπώρου, συνειδητοποίησα για ακόμη μια φορά τη δύναμη της θετικής σκέψης και του θετικού λόγου. Όπως επίσης και το αντίστροφο, δηλαδή την ενεργοποίηση ή επιδείνωση αρνητικών καταστάσεων, από τη συνεχιζόμενη χρήση αρνητικών λέξεων και φράσεων. Τα  βιβλία αυτοβοήθειας και λαϊκής ψυχολογίας συστήνουν να αποφεύγουμε αρνητικές λέξεις και σκέψεις, ώστε να μην δημιουργήσουν αρνητικό αποτέλεσμα στη ζωή μας. Σε εθνικό επίπεδο όμως, παρατηρείται η συστηματικότατη χρήση αρνητικών λέξεων, εικόνων και προτάσεων από τα ΜΜΕ, με στόχο να προκαταβάλλουν για ένα αρνητικό αποτέλεσμα, να φοβίσουν, να κάνουν το λαό να συνηθίσει σε ιδέες τύπου ‘εμφύλιος’, ‘διχασμός’, ‘καταστροφή’ κλπ.  Ας μην ξεχνούμε ότι πριν υλοποιηθεί μια κατάσταση, έχει υπάρξει πρώτα ως ιδέα, ως σχηματισμός στο νοητικό επίπεδο. Όσοι πιο πολλοί άνθρωποι υιοθετούν την ιδέα-αναπαράσταση, τόσο πιο αποτελεσματικά συνεισφέρουν στην υλοποίηση. Ακόμη κι αν διαφωνούν συνειδητά με την υλοποίηση. Να γιατί τα ΜΜΕ θεωρούνται τόσο ισχυρά. Όχι μόνο γιατί διαμορφώνουν γνώμες, αλλά κυρίως γιατί διαμορφώνουν υποσυνείδητα.
Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται με  τις ψυχαναγκαστικές συζητήσεις τηλεπαραθύρων, αλλά και τους ύπουλους, πηχιαίους τίτλους των εφημερίδων, που δίνουν διφορούμενα μηνύματα, με στόχο συνήθως τη σπορά φόβου στο ασυνείδητο. Δηλαδή να σε κάνουν να φοβηθείς, χωρίς όμως να το καταλαβαίνεις ότι φοβήθηκες. Να νομίζεις ότι ενημερώνεσαι κι ότι αγωνίζεσαι, στην πραγματικότητα όμως ο τρόπος που τα παρουσιάζουν σε κάνει να νιώθεις ασήμαντος, φοβισμένος κι ευάλωτος. Μπορεί οι συζητήσεις να παρουσιάζονται ως κοινωνική ευαισθητοποίηση, στην πραγματικότητα όμως ένα μεγάλο μέρος αυτής της υπερανάλυσης, ιδιαίτερα στα συστημικά ΜΜΕ, λειτουργεί ως διαφήμιση και προπαγάνδιση ακριβώς της ιδέας που υποτίθεται ότι κατακρίνουν. Ελάχιστες από αυτές τις αναλύσεις ασχολήθηκαν για παράδειγμα με την προσωπικότητα και το έργο του δολοφονηθέντος καλλιτέχνη ή με τις επιτυχίες του αντιφασιστικού αγώνα στην παγκόσμια ιστορία ή με την επιτυχή αντιμετώπιση του φασισμού στη ρίζα του σε άλλες χώρες στο παρελθόν, όπως π.χ. Αγγλία και Σουηδία. Δεν μπορούμε να νικήσουμε το σκοτάδι, υπεραναλύοντάς το. Μπορούμε να νικήσουμε το σκοτάδι, μόνο αν συγκεντρωθούμε στο φως. Το φαινόμενο δεν είναι καινούργιο. Πού ήταν όλοι αυτοί τόσο καιρό;
Τι κάνουμε με όλη αυτά τα δείγματα λεκτικής κακοποίησης, που εκσφενδονίζονται συστηματικά, σαν αόρατα βέλη, που σφηνώνουν και καίνε το υποσυνείδητό μας, στοχευμένα να καταστρέψουν κάθε αίσθηση αυταξίας, ελπίδας, αγάπης για την πατρίδα και το λαό μας;  Θα επαναλάβουμε ξανά το κλισέ της παντελούς αισθητηριακής αποχής από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, οπωσδήποτε από την τηλεόραση, αλλά και με πολλή προσοχή στους τίτλους εφημερίδων-ιστοσελίδων. Η όποια ενημέρωσή μας θα πρέπει να γίνεται πολύ επιλεκτικά, κατά προτίμηση αποφεύγοντας να κοιτάζουμε τις φωτογραφίες, ή κραυγαλέους τίτλους, οι οποίοι σχεδόν πάντα έχουν αρνητική, χειριστική χροιά. Όπως προσέχουμε να μη βάζουμε στο στομάχι μας δηλητήρια, με την ίδια επιμέλεια θα πρέπει να μην εισάγουμε στο νου μας δηλητήρια. Θα πρέπει να προσέχουμε την πηγή ή το άτομο από το οποίο εισπράττουμε πληροφορίες. Ας μην ξεχνούμε ότι μαζί με πληροφορίες, εισπράττουμε και μέρος της ενέργειάς του. Υπάρχουν δημοσιογράφοι με καλή ενέργεια σήμερα, αλλά μάλλον δεν θα τους βρούμε στην απόλυτα ελεγχόμενη τηλεόραση.  Οι ηλικιωμένοι είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στον τρόμο που μεταδίδει η τηλεόραση, καθώς περνούν πολλές ώρες μπροστά σε αυτήν και στην πλειοψηφία τους δεν έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Χωρίς να θέλω να εισάγω κάποιας μορφής ηλικιακό ρατσισμό, πιστεύω ότι οι ηλικιωμένοι καθορίζουν τα εκλογικά αποτελέσματα και συνεπώς το μέλλον της χώρας, με έναν τρόπο που είναι άδικος, καθώς δεν έχουν αντίστοιχα ευρεία πρόσβαση στην πληροφόρηση με τους νεότερους.
Θα πρέπει επίσης να προσέχουμε πάρα πολύ τι λέμε. Αν δεν υπάρχει συγκεκριμένος λόγος να μεταδώσουμε μια πληροφορία, ας μην ανακυκλώνουμε συναισθηματικές συζητήσεις, επειδή δεν έχουμε με τι άλλο να ασχοληθούμε. Αυτό δεν σημαίνει συγκάλυψη, αλλά σημαίνει ΣΤΟΠ στο μηρυκασμό γκρίνιας και αρνητικού αισθησιασμού. Οι σκέψεις μας και πολύ περισσότερο οι λέξεις μας πραγματικά δημιουργούν το μέλλον μας, ως άτομα και ως έθνος. Θέλουμε να είμαστε ‘εξαθλιωμένοι’ και ‘πεινασμένοι’ μια ζωή; θέλουμε να είμαστε οι ‘κακομοίρηδες Έλληνες, που με τίποτα δεν διορθωνόμαστε’; Θέλουμε να είμαστε ‘χάλια’ και η κατάσταση να ‘πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο’; Αν όχι, τότε πρέπει να σταματήσουμε να μηρυκάζουμε αυτές τις λέξεις. Πρέπει να προσέχουμε πολύ τις φράσεις που χρησιμοποιούμε για τη χώρα μας. Ίσως θα πρέπει να δούμε τη σχέση με την Ελλάδα, όπως τη σχέση με ένα πολύ αγαπημένο πρόσωπο (και πολύ περισσότερο). Είμαστε οι φύλακές της. Αν την προδώσουμε εμείς, τότε ποιος θα την υπερασπιστεί; Αν δεν μπορούμε να την διαφυλάξουμε με υλικό τρόπο, τουλάχιστον ας την φυλάξουμε με νοητικό τρόπο. Η Ελλάδα έχει εισπράξει τεράστια ποσά αρνητικής ενάργειας από την υπόλοιπη Ευρώπη τα τελευταία τρία χρόνια, μέσω της κατασυκοφάντισης στον ευρωπαϊκό τύπο και όλων των ανόητων στερεοτύπων που κυκλοφορούν. Ας μην επιδεινώνουμε την κατάσταση, αναπαράγοντάς τα. Ας δημιουργήσουμε θετικές δηλώσεις που στοχεύουν να δημιουργήσουν μια θετική πραγματικότητα για την Ελλάδα. Αυτό δεν σημαίνει ροζ γυαλάκια. Ούτε σημαίνει τρώω κουτόχορτο την προπαγάνδα των ΜΜΕ, τύπου ‘η Ελλάδα θα τα καταφέρει’ (να ξεπουληθεί) ή ‘στα δύσκολα όλοι μαζί μπορούμε’ (να τα κάνουμε ακόμη πιο δύσκολα) κλπ. Δυστυχώς πολλές θετικές φράσεις έχουν μαγαριστεί από τους πολιτικούς! Μπορούμε όμως να ανακαλύψουνε τη δική μας θετική αλήθεια για την Ελλάδα, που θα φέρνουμε στο νου μας, όταν οι δηλητηριώδεις τίτλοι των εφημερίδων πάνε να μας κατατροπώσουν. Τέτοιες θετικές δηλώσεις μπορεί να είναι: ’Η Ελλάδα είναι δυνατότερη από εκείνους που την επιβουλεύονται’ , ‘Ο λαός μας αγαπά πολύ τη ζωή, για να χαραμιστεί σε μίση’, ‘ Η Ελλάδα, μια μικρή χώρα, που κατάφερε να επιβιώσει για χιλιετηρίδες, χωρίς  «προστάτες», θα επιβιώσει και τώρα’. Ας δημιουργήσουμε πρώτα το θετικό νοητικό πλαίσιο, το όραμα. Με το νοητικό και λεκτικό μηρυκασμό του χόρτου που μας δίνουν τα ΜΜΕ, απλώς δημιουργούμε το δικό τους  όραμα.
Εκτός από τη δύναμη των σκέψεων και λέξεων, υπάρχει και η δύναμη της προσευχής. Πρέπει να προσευχόμαστε για την Ελλάδα. Είμαστε οι μεσάζοντες, που θα ενεργοποιηθούμε για να βοηθήσουν οι ανώτερες δυνάμεις τη χώρα μας. Αν εμείς που ζούμε εδώ, δεν μπαίνουμε καν στον κόπο να το ζητήσουμε, γιατί να βοηθήσει ο Θεός; Μπορεί να μας βοηθήσει, αλλά χρειάζεται αδιάλειπτη προσευχή.  Η εποχή που ζούμε είναι πολύ άστατη και εύπλαστη και θα πρέπει να αναλάβουμε ισχυρότερη πρωτοβουλία σχετικά με το μέλλον που θέλουμε να δημιουργήσουμε. Δεν είμαστε ανήμπορα πιόνια σε μια σκακιέρα που περιμένουμε οι άλλοι παθητικά να μας μετακινήσουν (ή να μας πετάξουν απ’ έξω). Αν δεν υπάρχει πληροφορία αληθινή και χρήσιμη, μην την ακούς). Αν θες να πεις κάτι, πες μόνο αυτό που είναι και αληθινό και χρήσιμο-την κατάλληλη στιγμή!). Είναι κλισέ, αλλά οι θετικές θετικές σκέψεις και λέξεις, δημιουργούν διάθεση και δημιουργούν μέλλον. Δεν έχουμε άλλο την πολυτέλεια να το αφήνουμε στα χέρια καιροσκόπων.
Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 24/9/2013


Κίνητρα για μάθηση και δημιουργικότητα (2)


Μία από τις πιο συνηθισμένες διαμαρτυρίες γονέων κι εκπαιδευτικών, σχετικά με την χαμηλή απόδοση των παιδιών, είναι η εξής: « Είναι έξυπνος, αλλά δεν ενδιαφέρεται. Είναι τεμπέλης». Σύμφωνα με τον αμερικανό παιδοψυχίατρο Mel Levine, ειδικό σε θέματα σχολικής απόδοσης, δεν υπάρχουν «τεμπέλικα» παιδιά. Όλα τα παιδιά έχουν ανάγκη να εκφράσουν το δημιουργικό τους δυναμικό και να νιώσουν παραγωγικά και άξια. Αν τα παιδιά ήταν τεμπέλικα, τότε δεν θα έπαιζαν! Το παιχνίδι (το αυθεντικό παιδικό παιχνίδι μεταξύ πραγματικών παιδιών, όχι το βιντεοπαιχνίδι) απομυζεί τεράστιες ποσότητες σωματικής, ψυχικής και νοητικής ενέργειας. Τα παιδιά παίζουν ατελείωτες ώρες με κατασκευές, ή φανταστικά σενάρια, μέσα από τα οποία αναπαριστούν τον κόσμο, καλλιεργούν τη φαντασία, βρίσκουν λύσεις σε προβλήματα, αποδομούν και αναδομούν ιδέες (Bruner, 1976). Η έλλειψη του φόβου της κατάκρισης τα αφήνει ελεύθερα να δημιουργήσουν χωρίς κόπο. Η ακούραστη ενασχόληση του παιδιού με το παιχνίδι αποδεικνύει ότι η ‘τεμπελιά’ είναι παρεξηγημένη έννοια. Η δημιουργικότητα είναι βασική ανάγκη του ανθρώπου -όχι πολυτέλεια, αλλά ανάγκη! Όταν λοιπόν ένα παιδί αποφεύγει να εκπληρώσει την δημιουργική ανάγκη του, τότε το εμπόδιο βρίσκεται αλλού- όχι στην αδιαφορία ή οκνηρία.  Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τα απιδιά να απελευθερώσουν το δημιουργικό δυναμικό τους, αναπτύσσοντας τις κατάλληλες δεξιότητες εργασίας; Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά να γίνουν ο καλύτερος εαυτός τους (όχι σαν κάποιον άλλον!), ιδιαίτερα σε μια περίοδο όπου η εκπαίδευση φαίνεται να απαξιώνεται στα μάτια των παιδιών, λόγω της αδυναμίας να εξασφαλίσει επαγγελματική αποκατάσταση;

Οι τρόποι εργασίας, μάθησης, έκφρασης της δημιουργικότητας  μαθαίνονται από την νηπιακή ακόμη ηλικία. Από την πρώτη σχολική ηλικία καλλιεργούνται επίσης η αυτογνωσία (γνώση των δυνάμεων, των αδυναμιών, των ενδιαφερόντων μου), η αυτό-διαχείριση (μεταφράζω τα όνειρά μου σε στόχους και δεσμεύομαι να τα πραγματοποιήσω) και η αυτό-οργάνωση (έχω τη ατζέντα μου και μαθαίνω να είμαι συνεπής με τον εαυτό μου και όλες τις υποχρεώσεις μου). Αυτές είναι δεξιότητες ζωής, πολύ σημαντικότερες από την ακαδημαϊκή γνώση, απαραίτητες σε οποιαδήποτε επαγγελματική εξέλιξη. Δυστυχώς, πολλές φορές η αρνητική σχολική εμπειρία παραλύει τα παιδιά, αντί να τα βοηθήσει. Εκτός από το εξωτερικό απολυτήριο (με το βαθμό-σφραγίδα), τα παιδιά αποφοιτούν με ένα εσωτερικό απολυτήριο, που πολύ συχνά αναγράφει: «Είμαι ή τεμπέλης ή χαζός»( ή και τα δύο!). Ενώ το εξωτερικό απολυτήριο θα ξεχαστεί σε κάποιο συρτάρι, το εσωτερικό θα παραμείνει στο υποσυνείδητο του παιδιού, υπονομεύοντας την πορεία του παιδιού σε όλη του τη ζωή (αν συνειδητά δεν το αλλάξει). Ένας μεγάλος αριθμός παιδιών με αρνητικά εσωτερικά απολυτήρια εξελίσσεται σε ένα μεγάλο αριθμό ενηλίκων με εσωτερική παράλυση (προσωπική, δημιουργική, επαγγελματική), ο οποίος με τη σειρά του συνεισφέρει στην παράλυση μια ολόκληρης κοινωνίας και οικονομίας. Η ζημιά της χαμηλής αυτοεκτίμησης δύσκολα εκτιμάται.

Η ακινητοποιημένη δημιουργικότητα δημιουργεί αισθήματα μη ικανοποίησης, αναξιότητας και θλίψης. Δεν είναι τυχαίο που η απασχολησιοθεραπεία αποτελεί βασικό πυλώνα θεραπείας για εθισμούς, κατάθλιψη και γηριατρική ψυχιατρική. Αν είχαν τα παιδιά διδαχθεί από μικρά να εκτιμούν και να αποζητούν τη δημιουργική τους έκφραση, χωρίς κατάκριση, χωρίς την κατάρα της τελειότητας να τα καταδιώκει (‘αυτό που θα κάνω δεν θα είναι καλό, άρα δε δοκιμάζω’), θα είχαν έτοιμη τη δεξιότητας της έκφρασης της δημιουργικότητας να τους συμπαραστέκεται επαγγελματικά και ψυχικά σε όλη τους τη ζωή. Απεναντίας το σχολικό μας σύστημα, επιβραβεύει μόνο μια μονοδιάστατη, παρωπιδική και τυφλά υπάκουη ‘δημιουργικότητα’, η οποία εκτελεί εντολές, η οποία δέχεται μόνο μία απάντηση ως σωστή, η οποία αφήνει την πλειοψηφία των παιδιών να νιώθουν μειονεκτικά ως προς τις ικανότητές τους και τη γενικότερη αξία τους. Ακόμη κι αν ξεκινήσουν με αγάπη για τη μάθηση, πολλά παιδιά εγκαταλείπουν την προσπάθεια στην πορεία, τραυματισμένα από τις προσβολές εκπαιδευτικών και γονιών, ταπεινωμένα από τη γελιοποίηση να είναι όρθια στον πίνακα μπροστά στην τάξη και να μην ξέρουν τι να πουν. Το σχολείο τα τιμωρεί γιατί δεν αποστηθίζουν πληροφορίες που δεν θα τους χρειαστούν ποτέ. Ζημιώνονται ακόμη περισσότερο, όταν μαζί με την άχρηστη μάθηση, εγκαταλείπουν ακόμη και τα δικά τους ταλέντα και ενδιαφέροντα, πεπεισμένα ότι ‘εγώ δεν είμαι καλός για τίποτα’. Πολλές φορές μεγαλώνουν με την απερίγραπτη αγωνία ‘μη μείνουν στην ίδια τάξη’, ένα μέτρο παντελώς άχρηστο και καταστρεπτικό για όποια αυτοεκτίμηση έχει μείνει στο παιδί (αμέτρητοι ενήλικες συνεχίζουν να βλέπουν εφιάλτες μέχρι τα βαθιά γεράματα, ότι έμειναν στην ίδια τάξη). Πόσοι ενήλικες αλήθεια θα άντεχαν παραπάνω από τρεις επισημάνσεις λαθών σε ένα ημερήσιο σεμινάριο ως εκπαιδευόμενοι; Πρόσφατα βρέθηκα σε αυτή τη θέση ως εκπαιδευόμενη και, παρά την ηλικία, εμπειρία και αυτοπεποίθηση, στην τρίτη επισήμανση λοξοκοίταξα τον εκπαιδευτή, θέλοντας να του πω ‘αν συνεχίσεις έτσι, δεν θα σου μείνουν και πολλοί εκπαιδευόμενοι-έχει αρχίσει να μην είναι τόσο ευχάριστο’. Ας σκεφτούμε όμως ότι τα παιδιά υποχρεούνται να αντιμετωπίσουν μια τέτοια κατάσταση (με πολύ χειρότερα σχόλια), πολλές φορές κάθε μέρα για χρόνια! Πώς να μη βγει το ‘εγώ’ τους διαλυμένο από την κριτική; Πώς περιμένουμε μετά αυτά τα παιδιά να στήσουν επαγγελματική καριέρα, να θεμελιώσουν μια ολόκληρη οικονομία; Θα εισπράξουμε ακριβώς αυτό το οποίο σπείραμε. Και δεν θα φταίει μόνο το αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών, αλλά πολύ περισσότερο το άρρητο, το κρυφό πρόγραμμα σπουδών, δηλαδή η ψυχολογική προσέγγιση προς τη μάθηση και τις δεξιότητες εργασίας και δημιουργικότητας.

Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά που αρνούνται να προσπαθήσουν;

1)            Τα παιδιά θέλουν να αποδώσουν, θέλουν να πετύχουν, θέλουν να δοκιμάσουν (η εξερεύνηση και η περιέργεια ανήκουν εξάλλου στη φύση της παιδικής ηλικίας), αλλά φοβούνται μια ακόμη ματαίωση, μια ακόμη αποτυχία. Είναι σημαντικό να τα ενθαρρύνουμε με έπαινο, ακόμη και στην παραμικρή προσπάθεια και να τους δώσουμε τη δυνατότητα να κάνουν μικρά βήματα (baby steps), στα οποία μπορούν να πετύχουν. “Set them up for success” είναι η συνταγή και δημιουργεί θαύματα στην κινητοποίηση του παιδιού.

2)            Τα παιδιά ίσως έχουν αρνητικούς συνειρμούς, λόγω δυσάρεστων εμπειριών με κάποιο συγκεκριμένο μάθημα ή εκπαιδευτικό. Φροντίζουμε να δώσουμε μια νέα ευχάριστη προσέγγιση στο μάθημα, κάνοντάς το ενδιαφέρον με παραδείγματα από την καθημερινή ζωή, από εγκυκλοπαίδειες, Διαδίκτυο κλπ. Απομυθοποιούμε το αλάνθαστο των εκπαιδευτικών στα μάτια του παιδιού (δεν απαξιώνουμε, αλλά απομυθοποιούμε). Οι εκπαιδευτικοί είναι και αυτοί άνθρωποι, με τις ανθρώπινες αδυναμίες και ανασφάλειές τους και μπορεί ενδεχομένως κάποια στιγμή να τα αδίκησαν. Διδάσκουμε στο παιδί ότι, παρόλο που η κριτική στις πράξεις (με επιχειρήματα κι εξηγήσεις) μπορεί να είναι χρήσιμη, κανείς δεν έχει δικαίωμα να μειώνει τη αξία του ως άτομα (π.χ. με αρνητικούς χαρακτηρισμούς σε δεύτερο ενικό).

3)            Παιδιά με αναβλητικότητα και αποφυγή (αρνητικά μοτίβα συμπεριφοράς, που λειτουργούν ως άμυνα, αλλά δυστυχώς ερμηνεύονται ως «τεμπελιά») συχνά έχουν πολύ χαμηλή αυτό-εκτίμηση, με ενδόμυχες πεποιθήσεις, όπως: «Είμαι άχρηστος, δεν μου κάνω τίποτα καλό, δεν πρόκειται να τα καταφέρω, οι άλλοι είναι καλύτεροι από εμένα». Επαινούμε κι ενθαρρύνουμε το παιδί, όσο μπορούμε, αλλάζοντας τις πεποιθήσεις του σε θετικές: «Μπορώ. Αξίζω. Είμαι ικανός. Έχω το δικό μου μοναδικό συνδυασμό από ταλέντα κι ικανότητες». Πάντα επαινούμε την προσπάθεια, όσο μικρή και αν φαίνεται. Ο έπαινος, μαζί με την ευχαρίστηση του δημιουργικού αποτελέσματος,  είναι το καύσιμο που συντηρεί την προσπάθεια.

4)            Είναι σημαντικό να βοηθήσουμε το παιδί να συνηθίσει στον θετικό κύκλο της επιτυχίας («πιστεύω στον εαυτό μου-δοκιμάζω- επαινώ την προσπάθειά μου- ξαναδοκιμάζω –πετυχαίνω –έχω περισσότερη αυτοπεποίθηση») και να απομακρυνθεί από τον φαύλο κύκλο της αποτυχίας («απέτυχα- είμαι ανίκανος –αποφεύγω, δεν δοκιμάζω-περισσότερη αποτυχία- ακόμη χαμηλότερη αυτοπεποίθηση»). Διδάσκουμε στο παιδί να ενισχύει τον εαυτό του πάντα, να επαινεί και να ενθαρρύνει τον εαυτό του σε κάθε βήμα. Η αυτό-υποστήριξη είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο, που θα χρησιμεύσει στο παιδί σε όλη του τη ζωή, ακόμη κι όταν δεν είμαστε εμείς κοντά του. Θα το κρατήσει σταθερό στα πισωγυρίσματα της ζωής, τα οποία είναι αναπόφευκτα.

5) Ενθαρρύνουμε στα παιδιά την περιέργεια και τον αυθορμητισμό. Όταν ‘σκαλώνει’, δίνουμε μια μικρή βοήθεια-συμβουλή για να προχωρήσει, χωρίς να καταπνίγουμε τη δική του δημιουργικότητα και την εμπιστοσύνη στον εαυτό του. Είναι σημαντικό να μάθει να κάνει πράγματα μόνο του και να στηρίζεται στα πόδια του.  Ο υπερ-προστατευτισμός δίνει στο παιδί το έμμεσο μήνυμα ότι δεν το εμπιστευόμαστε. Επίσης, η αγάπη μας για το παιδί θα πρέπει να είναι άνευ όρων, ανεξάρτητα από τις επιδόσεις του. Όταν του λέμε ‘αν δεν διαβάσεις, δεν θα σε αγαπάω’, το προκαταβάλλουμε υποσυνείδητα να αποτύχει. Αποτυγχάνοντας, θα τιμωρήσει εμάς, αλλά θα τιμωρήσει και τον εαυτό του.

Τέλος, εμείς οι ενήλικες, γονείς και εκπαιδευτικοί, είμαστε το ζωντανό παράδειγμα. Θα προβάλλουμε στα παιδιά τις δικές μας ανασφάλειες. Για αυτό είναι σημαντικό να εργαζόμαστε συστηματική για τη δική μας αυτοβελτίωση και προσωπική ανάπτυξη. Όταν έχουμε αυτοπεποίθηση, όταν δεν βαριόμαστε, αλλά αγαπούμε την εργασία μας, δείχνουμε επιμονή και αυτό-υποστήριξη στις δυσκολίες, τα παιδιά παραδειγματίζονται και μαθαίνουν να αγαπούν την προσπάθεια, κάνοντας πάντα το καλύτερο που μπορούν. Κι αυτό είναι αρκετά καλό.

Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 9/9/2013
Δημοσιεύτηκε στο www.iatronet.gr
 

Κακοποίηση ζώων από παιδιά: διαδεδομένη, άγνωστη συνήθεια


Η συσχέτιση κακοποίησης ζώων από παιδιά με την παιδική επιθετικότητα έχει μελετηθεί εκτεταμένα  (Heather et al. 2003). Έχει παρατηρηθεί ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ της έκθεσης σε βία στην οικογένεια και της κακοποίησης ζώων από παιδιά, παρότι τα ίδια τα παιδιά δεν αναγνωρίζουν πάντα αυτή τη σύνδεση. Έχει επίσης παρατηρηθεί ότι παιδιά που εθίζονται να κακοποιούν ζώα, έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να κακοποιήσουν αργότερα ευάλωτα άτομα, όπως άλλα, μικρότερα παιδιά ή ηλικιωμένους. Αντίστροφα, παιδιά που μαθαίνουν να φροντίζουν τα ζώα, έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αναπτύξουν συμπόνια κι ενσυναίσθηση προς άλλα άτομα. Αυτό που έχει λιγότερο ερευνηθεί είναι η συχνότητα με την οποία παιδιά στη χώρα μας κακοποιούν και βασανίζουν ζώα, όχι επειδή έχουν απαραίτητα βίαια βιώματα, αλλά απλώς «για πλάκα»….

Όποιος εκπαιδευτικός εγείρει στην τάξη το θέμα της κακοποίησης ζώων από παιδιά, θα παρατηρήσει αμέσως την πλειοψηφία της τάξης να σηκώνει κατεπειγόντως το χέρι και να έχει ανάγκη να μιλήσει, είτε για κάτι που έκανε, είτε για κάτι που παρατήρησε άλλα παιδιά (ή ενήλικες) να κάνουν. Αυτή η μορφή της βίας είναι δυστυχώς εξαιρετικά διαδεδομένη, αλλά ελάχιστα έχει συζητηθεί, καθώς:  1)θεωρούμε ότι η κακοποίηση των ζώων δεν «μετράει και τόσο», 2) «μετράει» ακόμη λιγότερο όταν την διαπράττουν τα αθώα βλαστάρια μας. Και οι δύο παραδοχές είναι βεβαίως αβάσιμες. Τα παιδιά μπορεί να επηρεαστούν από την απαξίωση των ενηλίκων προς τα ζώα και λόγω άγνοιας και περιέργειας να πειραματιστούν με το βασανισμό τους. Αυτό δημιουργεί μεγάλες ενοχές στο παιδί, που έχει ανάγκη να μιλήσει, αλλά και να καθοδηγηθεί σχετικά με το πώς συμπεριφερόμαστε στα ζώα.

Η κακοποίηση των ζώων ορίζεται ως «η εμπρόθετη πρόκληση μη απαραίτητου πόνου, οδύνης, αγωνίας και/ή  θανάτου ενός ζώου» (Ascione, 2001). Στην κοινωνία μας συχνά γίνεται αποδεκτή η αριστοτελική ιεραρχία των έμβιων όντων σχετικά με τη σημασία της ζωής τους, π.χ. έντομο< ψάρι< βατράχι< κουνέλι< γάτα και σκύλος< άλογο. Βεβαίως αυτή η ιεράρχηση είναι κατά κάποιο τρόπο αυθαίρετη (δεν μπορούμε να γνωρίζουμε με ποιο τρόπο νιώθει η μέλισσα σωματικό πόνο, ούτε τη ζημιά που κάνουμε σκοτώνοντάς την), αλλά επίσης, δεν γίνεται πάντα σεβαστή (π.χ. παρά την υψηλή θέση τους στην ιεραρχία, οι σκύλοι και τα άλογα πέφτουν συχνά θύματα στυγνής κακοποίησης). Είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε στα παιδιά ότι αυτή η ιεράρχηση είναι μια αυθαίρετη, ανθρωποκεντρική προσέγγιση. Από πνευματικής σκοπιάς, όλα τα έμβια όντα είναι πλάσματα του Θεού κι έχουν το λόγο τους να υπάρχουν στη Γη (μια πιθανή απάντηση στο μαθητή που ρωτά: «και γιατί να μην τα σκοτώσουμε αφού δεν μας χρησιμεύουν σε κάτι;»). Επίσης, ας υπενθυμίσουμε στα παιδιά ότι η ανθρωπότητα προοδεύει όσον αφορά τις προσεγγίσεις και τις αξίες της σε σχέση με το σεβασμό στη ζωή. Πριν έναν αιώνα, η παιδική κακοποίηση, όπως και η παιδική δουλεία, θεωρούνταν κοινωνικά αποδεκτές. Σήμερα -παρότι συνεχίζουν να υφίστανται- θεωρούνται ξεκάθαρα καταδικαστέες. Ίσως σε μερικά χρόνια, οι μελλοντικοί άνθρωποι να  φρίττουν στην ιδέα ότι επιτρεπόταν π.χ. να κυνηγούμε αγριογούρουνα όταν δεν πεινούμε, ή να αφήνουμε σκυλιά να λιμοκτονούν στους δρόμους, όταν πετάμε το 1/3 του φαγητού που παράγουμε. Αν βοηθήσουμε τα παιδιά να ευαισθητοποιηθούν από τώρα, η μελλοντική αυτή στιγμή μπορεί να έρθει πολύ συντομότερα από όσο νομίζουμε.


Το φαινόμενο είναι πολυπαραγοντικό και πολύπλοκο, αλλά ειδικά για τη χώρα μας, θεωρώ ότι πολύ βασικός παράγοντας είναι η απαξίωση με την οποία οι ενήλικες μιλούν ή συμπεριφέρονται στα ζώα. Τα παιδιά μαθαίνουν να φοβούνται και να απεχθάνονται τα «βρώμικα» ζώα, που «έχουν αρρώστιες» και θα τα «δαγκώσουν». Μπροστά σε όλες αυτές τις συχνά φαντασιωσικές απειλές, θεωρούν δικαίωμά τους να εκδικηθούν το ζώο, πετώντας του π.χ. πέτρες, ή αφήνοντάς το να πεθάνει από πείνα και δίψα. Χρειάζεται ενημέρωση και εκπαίδευση, σχετικά με το πώς συμπεριφερόμαστε στα ζώα. Τα παιδιά απορροφούν οποιαδήποτε συζήτηση σαν σφουγγάρια, γιατί τα ζώα είναι πολύ σημαντικά στην ψυχή των παιδιών (αντιθέτως με τους ενήλικες που έχουν αποκοπεί από τη φύση και την αθωότητα που εκφράζεται μέσα από το ζωικό βασίλειο). Αντίστροφα, όταν η σχέση παιδιού και ζώου θεραπεύεται, το παιδί νιώθει μεγάλη ανακούφιση και μπορεί να ωφεληθεί με αναπάντεχους τρόπους (χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα γνωστού μου τετράχρονου παιδιού: το παιδί, παρά τις επίμονες θεραπείες ειδικών, δεν είχε ξεκινήσει να μιλά. Η ομιλία του ξεκίνησε όταν η οικογένεια πήρε στο σπίτι σκύλο, με τον οποίο το παιδί δέθηκε πολύ).

Η έρευνα της Heather σε 2000 μαθητές στην Αγγλία έδειξε ότι πάνω από τα μισά παιδιά είχαν  άμεση εμπειρία από θέαση (ακόμη και όταν δεν παραδέχονταν τα ίδια τη δράση) ακραίων μορφών κακοποίησης ζώων, όπως να πετούν τούβλα στο κεφάλι της γάτας, να πετούν τη γάτα στη φωτιά, να πετούν γατάκια στον αέρα, να χτυπούν το σκύλο με τη μύτη του φτυαριού, να βγάζουν τα φτερά της πεταλούδας και μια σειρά ακόμη αποτροπιαστικών πράξεων, που γεμίζουν μια θλιβερή λίστα. Το πιο ενδιαφέρον εύρημα της Heather όμως ήταν η αιτιολόγηση των παιδιών. Στην ερώτηση «Για ποιο λόγο κακοποίησες ζώα;» ή συχνότερη απάντηση ήταν «εκδίκηση», η δεύτερη «για πλάκα», και η τρίτη «δεν ξέρω, δεν μπορώ να σκεφτώ γιατί το έκανα». Κατά την ερευνήτρια, η πρώτη απάντηση πολύ πιθανώς αποτελεί άμυνα του παιδιού στην ενοχή – με κάποιο τρόπο θα έπρεπε να φταίει το ζώο! Οι δύο επόμενες είναι  οι πιο αποκαλυπτικές: «για πλάκα» ή «γιατί έτσι». Εδώ ακριβώς βρίσκεται το τεράστιο έλλειμμα παιδείας. Τα παιδιά οφείλουν να διδαχθούν ότι τα ζώα είναι ζωντανοί οργανισμοί όπως εμείς, με το  ίδιο δικαίωμα για ζωή στη Γη όπως εμείς, που νιώθουν πόνο και αγωνία όπως εμείς, αλλά αντίθετα με εμάς, δεν έχουν δόλο στην καρδιά τους και θα προσφέρουν την αγάπη, όπου τους ζητηθεί, χωρίς επιθυμία για εκδίκηση. Όταν μιλούμε στα παιδιά για τα ζώα με αυτόν τον τρόπο, μιλούμε κατευθείαν στην καρδιά τους. Έχω παρατηρήσει ότι τα παιδιά αμέσως λαμβάνουν το μήνυμα, αλλάζουν αμέσως στάση, δείχνουν περισυλλογή και θέλουν να μιλούν ασταμάτητα για τις θετικές τους εμπειρίες με τα ζώα. Αυτό αποδεικνύει πόσο σημαντικά είναι τα ζώα στην ψυχή τους και αυτή τη σχέση πρέπει να την προστατέψουμε και να την καθοδηγήσουμε με αγάπη.

Το τρίτο ενδιαφέρον εύρημα είναι οι προτάσεις των ίδιων των παιδιών σχετικά με το πώς μπορεί να σταματήσει η κακοποίηση ζώων από εκείνα. Σε συντριπτική πλειοψηφία τα παιδιά προτείνουν την εκπαίδευση, παρά την τιμωρία(Paul, 1993).:

‘Καλλιεργήστε τη συμπόνια στα παιδιά’, ‘δείξτε στα παιδιά ότι τα ζώα ζουν κι αναπνέουν όπως εμείς’, ‘βοηθήστε τα να καταλάβουν τα ζώα’, ‘διδάξτε μας μαθήματα πώς να φροντίζουμε τα ζώα’, ‘πείτε ότι τα ζώα είναι σαν τους ανθρώπους’

Η ευαισθητοποίηση λοιπόν των παιδιών μπορεί να ξεκινήσει σήμερα, δε χρειάζεται να περιμένουμε ειδικό εκπαιδευτικό πακέτο ή ειδική επιμόρφωση. Ας μιλήσουμε σήμερα στα παιδιά για το λάθος της κακοποίησης ζώων. Ας είμαστε διατεθειμένοι να ανοίξουμε το νου μας στις ιδέες των παιδιών σχετικά με τη συστημική κακοποίηση που υφίστανται τα ζώα στην κοινωνία μας, η οποία είναι σιωπηρά αποδεκτή, όπως π.χ. τα εκτροφεία κοτόπουλων, όπου τα ζώα είναι παγιδευμένα σε χώρο Α4 για μια ολόκληρη ζωή ή τους εργαστηριακούς πειραματισμούς σε ζώα για είδη που δεν είναι απαραίτητα. Ή ακόμη, το κυνήγι υψηλής τεχνολογίας από ανθρώπους που δεν πεινούν, αλλά επιδίδονται στο θάνατο των ζώων για χόμπι.

Η κακοποίηση ζώων δεν είναι ακίνδυνη, ούτε «αστεία» (‘τα κορίτσια που κακοποιούν ζώα έχει βρεθεί ότι δαγκώνουν και χτυπούν τα άλλα παιδιά περισσότερο από το μέσο όρο, ενώ τα αγόρια καταστρέφουν τα αντικείμενα των άλλων’ Heather et al. 2003). Πρέπει να προστατέψουμε τα παιδιά από το καταστροφικό συναίσθημα παντοδυναμίας που τα κατακλύζει όταν πειραματίζονται με τον πόνο, το σώμα και τη ζωή ενός έμβιου πλάσματος. Η απάνθρωπη εγκατάλειψη ενός ζώου να πεθάνει από ασιτία είναι επίσης μια μορφή κακοποίησης. Κι ενώ μεν εύκολα κατηγορείται η οικονομική κρίση για την εγκατάλειψη οικόσιτων στο δρόμο, κυρίως σκύλων, στην πραγματικότητα το σωματικό μέγεθος των ατόμων, αλλά και το πεταγμένο φαγητό στους κάδους στις γειτονιές, όπου έχουν εγκαταλειφθεί τα ζώα συχνά δείχνει ότι δεν ευθύνεται η έλλειψη φαγητού, αλλά η παντελής έλλειψη ενδιαφέροντος. Τα ζώα είναι και αυτά πλάσματα του Θεού, και κατά συνέπεια, με κάποιο τρόπο αδέρφια μας (και αυτό είναι κοπλιμέντο για το ανθρώπινο είδος!). Όταν τα βοηθούμε, με το ελάχιστο, μηδαμινό κόστος που έχει αυτή η βοήθεια, στην ουσία βοηθούμε το Θεό και τη Δημιουργία Του. Αληθινά νομίζουμε ότι οι δικές μας προτεραιότητες είναι πιο σοφές;

Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 4/9/2013
Δημοσιεύτηκε στο www.iatronet.gr

Πηγές

ASCIONE, F. R. (2001). Animal Abuse and Youth Violence Juvenile Justice Bulletin. September 2001.Available online at:www.ncjrs.gov, www.staysafe.org

Heather Piper , Mike Johnson , Steve Myers & Joan Pritchard (2003) Children and young people harming animals: intervention through PSHE?, Research Papers in Education, 18:2, 197-213

PAUL, E. S. and SERPELL. J. A. (1993). ‘Childhood Pet Keeping and Humane Attitudes in Young Adulthood’, Animal Welfare, 2, 321–337.

Αναρτήσεις 2013
Η μιντιακή επίθεση στην αθωότητα
Η δύναμη της θετικής σκέψης και η δύναμη του θετικού λόγου
Σκέψεις σχετικά με τις αλλαγές στο εκπαιδευτικό
Κίνητρα μαθητών για μάθηση και δημιουργικότητα(2)
Κακοποίηση ζώων από παιδιά: αγνωστη,διαδεδομένη συνήθεια
Διαθεματικό μάθημα στην πολική αρκούδα
Σιωπηρή εκπαίδευση των παιδιών στη βία: μια βραδυφλεγής βόμβα;
Η επιλογή της ομορφιάς ή της ασχήμιας στην καθημερινή ζωή
Το σχολείο ως καταφύγιο: Ο ρόλος του σχολείου στην προάσπιση της ψυχικής υγείας των παιδιών
Παρεξηγημένη (κι επικίνδυνη) μεταφυσική

Κακοποίηση μαθητών από εκπαιδευτικούς
Συναισθηματική
υπερφαγία: Όταν το ψυγείο από ‘φίλος’, γίνεται ‘εχθρός’

Αγωγή διαφυλικών σχέσεων στους εφήβους
Παρεξηγημένη υπερηφάνεια και υπεροψία
Οι τρεις μηχανισμοί επιβίωσης και το διαλυτικό του φόβου
Αξίες (των εφήβων;) την εποχή της κρίσης, Β'
Αξίες (των εφήβων;) την εποχή της κρίσης, Α'
Συνεξάρτηση
Η Οιδιπόδεια πληγή
Το ανθρώπινο δικαίωμα του παιδιού να μεγαλώσει χωρίς να μισεί
Το δίλημμα της μετανάστευσης
Καλή χρονιά με χαρά, ζωή και επίγνωση

Οκτώβρης 2012,Εκπαίδευση Ειρήνης-Δάσκαλοι Χωρίς Σύνορα,Απελευθέρωση από το καλούπι, Σεπτέμβριος 2012,Γαύδος, αρκούδες και Σομαλία, Αγχώδης διαταραχή και κρίσεις πανικού,Μιντιακή αισθητική και απλότητα, Αύγουστος 2012,Ζηλοφθονία:Εθνικό πάθος;,Ελευθερία επιλογής,Προβολή κι ενοχή(Η βροχή της λύπης),Ψυχολογική στάση απέναντι στην ηγεσία,Η μιντιακή τρομολαγνεία και πώς να προστατευτούμε , Ιούνιος 2012,Η αποξένωση στην ελληνική οικογένεια εν μέσω κρίσης, Μάιος 2012,Εθισμός στο χρήμα,Πώς να βοηθήσουμε τους άστεγους,Η βροχή του φόβου,Υστερόγραφο στην αναλογία της κακοποιημένης γυναίκας,Εθνική εξάρτηση,Ποινικοποίηση της φτώχειας, ποινικοποίηση της ασθένειας Απρίλιος 2012,Η μικροβιοφοβία ως παράγοντας διακρίσεων, Ένα συγκινητικό συμβάν και ο ρατσισμός, Ο πολύ ύπουλος ρατσισμός Νο 2, Μετανάστες και ο πολύ ύπουλος ρατσισμός, Αναβλητικότητα:Τι είναι;Πώς αντιμετωπίζεται;, Μάρτιος 2012
Το μήνυμα της 25ης Μαρτίου 2012, Χρήση των λέξεων σε δύσκολους καιρούς,,Φεβρουάριος 2012,Να θυμηθούμε..., Απεξάρτηση από τον υλισμό, Δουλοπρέπεια και αξιοπρέπεια, Η αυτοεκτίμηση σε σχέσεις που πληγώνουν, Ιανουάριος 2012
Ζητιανιά, ελεημοσύνη κι υπευθυνότητα..., Η παραμέληση του εαυτού στους ενήλικες: Αίτια, μορ..., Αλήθεια νοσταλγούμε το παρελθόν; , 2012: Ελπίδα,αντί για παραίτηση

2011
(Δεκέμβριος 2011): Χριστούγεννα και αντίσταση στην αλλαγή, Κρίση (Μέρος 13ο):Πίστη (και αφθονία) ή τσιγκουνιά (και φτώχεια);, ΚΡΙΣΗ (Μέρος 12ο): Ψυχολογικό αντίκτυπο της οικονομικής κρίσης στα παιδιά Ψυχολογικό αντίκτυπο της οικονομικής κρίσης στα πα..., ΠΑΙΔΙΚΗ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ:H ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΩΖΕΙ!!, Πίστη, φόβος και δοτικότητα, Η ορειβασία και οι άστεγοι (Νοέμβριος 2011): Οκτάποδο (Χταπόδι): Το πιο ευφυές ασπόνδυλο, Διαμαρτυρία για τα άθλια θεάματα της τηλεόρασης, Ασκήσεις ενίσχυσης αυτο-εκτίμησης, Κρίση (Mέρος 11ο):Αυτο-εκτίμηση ως έθνος (B'), Φυλλάδιο: Ψυχολογική αντιμεπτώπιση της ανεργίας, Κρίση (Μέρος 10ο): Συμμετοχική δημοκρατία, αυτοεκτ... (Οκτώβριος 2011): Ψυχολογική αντιμετώπιση της ανεργίας Μέρος 2ο, Κρίση (Μέρος 9ο): ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ ΩΣ ΕΘΝΟΣ Α , Τι έχουμε κάνει στη γη;, Κρίση (μέρος 8ο): ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ, Προετοιμασία του παιδιού για την επαγγελματική ζωή...(Σεπτέμβριος 2011): Κρίση (Μέρος 7ο): Δεν μας αξίζει αυτό, ΚΡΙΣΗ (Μέρος 6ο): Γαλήνη ή πανικός, Τι μας ενώνει (Αύγουστος 2011): Κρίση (Μέρος 5ο): Αφθονία ή φόβος της έλλειψης, Ταραχές νέων και παραμέληση (Ιούλιος 2011): Κρίση (Μέρος 4ο):Κοινωνική συνείδηση ή Διαφθορά , Κρίση (Μέρος 3ο) Ηγεσία: Λειτούργημα ή Εξουσία , Κρίση (Μέρος 2ο): Ψυχραιμία ή μίσος (Ιούνιος 2011): Διάκριση στην επιλογή θεραπευτή (Απρίλιος 2011): ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΞΙΩΝ, Τα διδάγματα της Φουκουσίμα (Μάρτιος 2011): Προσκόληση στα βρέφη κι αίσθηση του εαυτού, Παιδόφιλοι και θεραπεία

(Φεβρουάριος 2011): Η έξοδος από την κακοποιητική συντροφική σχέση, (Ιανουάριος 2011): Σεβασμός στα ζώα

2010 (16)

(Νοέμβριος 2010) Αυτοδιαχείριση και κρίση: πόσο προετοιμασμένοι είμ..., Πνευματική διάσταση της μετανάστευσης, The Earth is our home, Η Γη είναι το σπίτι μας (Αύγουστος 2010) Ανθρώπινες σχέσεις ή δημόσιες σχέσεις?, Το απαράδεκτο "τραγούδι" της "μπεμπε-λιλή" Ιούλιος, Διακοπές κι αποστεωμένα ζώα, Κοινωνικός ρόλος των σούπερ-μάρκετ; (Ιούνιος 2010) Ψυχολογική αντιμετώπιση της ανεργίας, Όταν κατακρίνουμε και δαχτυλοδείχνουμε…, Κακοποίηση παιδιών σε ιδρύματα φιλοξενίας, Ένα πρόβλημα με τις Πανελλήνιες (Απρίλιος 2010) Οικονομική κρίση στην Ελλάδα, Η κατανάλωση κρεάτος στον πλανήτη των 7δις (Ιανουάριος 2010) Τα μαθήματα της ντουλάπας, Καλή χρονιά με εθελοντισμό

2009 (16)

(Δεκέμβριος 2009) H Πολική αρκούδα: ένα αξιοθαύμαστο ζώο, Σύγχρονος ελληνικός σεξισμός και νέα κορίτσια, BURN OUT: Πώς να αποφύγετε την επαγγελματική εξουθ..., Θάνατος για χόμπι (Νοέμβριος 2009) Η φροντίδα μικρών παιδιών με ειδικές ανάγκες, Έφηβοι σε συμμορίες (Αύγουστος 2009) Οι φύλακες των φαναριών, Δυσθυμία-η «καθημερινή» κατάθλιψη, Πένθος: Η ψευδαίσθηση του χρόνου (Ιούνιος 2009) Τηλεοπτική εξαθλίωση, Οικονομική κρίση, Πρωινή προσευχή, Κακοποίηση παιδιών με ειδικές ανάγκες, Σεξουαλικός Εθισμός


Προτεινόμενες οργανώσεις

http://www.heartsandhandsforafrica.com/ (Children in need in Zambia and S.Africa)



http://www.who-will.org/ (Children in need in Cambodia)



http://www.steppingstonesnigeria.org/ (Βοηθά παιδιά στη Νιγηρία που έχουν κακοποιηθεί)



http://www.diakonia.gr/ Εξαιρετική οργάνωση εθελοντικής παροχής βοήθειας προς παιδιά σε νοσοκομεία και άλλους ευάλωτους πληθυσμούς (Αθήνα).



http://www.redcross.gr/ Εκπαιδεύει και τοποθετεί εθελοντές σε πολλούς φορείς ανά την Ελλάδα για την αρωγή ατόμων που έχουν ανάγκη. Τομέας Νοσηλευτικής και Τομέας Κοινωνικής Πρόνοιας



Αν
θέλετε να βοηθήσετε τους άστεγους και άπορους, δείτε τις ακόλουθες πηγές:


Οδηγός επιβίωσης αστέγων της «Κλίμακας»
http://www.klimaka.org.gr/newsite/downloads/astegoi_odigos_epiviosis.pdf


Συσίτα της Εκκλησίας της Ελλάδος
http://www.ecclesia.gr/greek/koinonia/fagito.html





Στα πλαίσια δραστηριότητας του ενεργού πολίτη, ενός πολίτη που ενδιαφέρονται γαι το περιβάλλον και τους συνανθρώπους, προτείνουμε τον ακόλουθο ιστότοπο για ενυπόγραφες διαμαρτυρίες, για διάφορους καλοπροαίρετους σκοπούς:

www.thepetitionsite.com

www.savejapandolphins.org